محمد نوری/ یکی از مهم‌ترین معضلات کشور، مشکلات اقتصادی است که با توجه به امکانات، منابع و ظرفیت‌های داخلی موجود در کشور، راه برون‌رفت از این مشکلات، با اتکا به توان داخلی میسر می‌شود. در واقع، با برنامه‌ریزی مناسب و استفاده از توان داخلی موجود می‌توان بر مشکلات اقتصادی فائق آمد. به عبارت دیگر، توجه و تقویت تولید داخلی افزون بر اینکه تمامی مشکلات کشور، از جمله مشکلات اقتصادی را حل می‌کند، موجبات عزت و بی‌نیازی کشور را نیز در تمامی حوزه‌ها فراهم می‌آورد.
رهبر معظم انقلاب در دیدار با جمعی از کارگران سراسر کشور حمایت از تولید داخل را وظیفه همگان برشمردند و فرمودند: «بنده برای تولید داخلی حق زیادی را قائلم. تولید داخلی بایستی به‌عنوان یک چیز مقدّس شمرده بشود. حمایت از تولید داخلی باید یک وظیفه شناخته بشود؛ همه خودشان را موظف بدانند از تولید داخلی حمایت بکنند.»(۸/۲/۱۳۹۵) حمایت از تولید داخل به یک تعبیر در دو سطح تحقق پیدا می‌کند؛ یکی در سطح دولتمردان و دست‌اندرکاران و دیگری در سطح مردم و مصرف‌کنندگان.
وظیفه دولتمردان
در حمایت از تولید داخلی
طی سال‌های اخیر، اقتصاد کشور به واسطه اعمال تحریم‌های اقتصادی غرب با مشکلاتی روبه‌رو شده است؛ اما اصلی‌ترین مشکلی که پس از بروز تحریم‌ها رخ داده، تأمین کالاهایی است که مردم به آنها نیاز دارند. کالاهایی که عمده آنها به واسطه بی‌توجهی به تولید داخل و حمایت‌های لازم از صنعت وارد کشور می‌شود. رهبر فرزانه انقلاب با تأکید بر نظارت و هدایت دولتمردان در امر واردات، فرمودند: «یک رکن دیگر، دستگاههای متولی وارداتند. این دستگاه‌‌ها هم بایستی نگاه کنند. بعضی از چیزها هست که در اختیار دولت نیست؛ بخش خصوصی فعالیت می‌کند و چاره‌ای هم نیست، لکن دستگاههای دولتی می‌توانند با نظارت هدایت کنند؛ کاری بکنند که مسئله واردات به تولید داخلی لطمه نزند».
با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و محدودیت منابع و درآمدهای ارزی، حمایت از تولید داخل موجب جلوگیری از خروج ارز برای واردات کالاهای غیر ضروری می‌شود. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که به واسطه فعالیت نکردن صنایع داخلی با تمام توان، دولتمردان به منظور تأمین نیازهای غیر ضروری مردم به ناچار به سمت واردات کالاهای مختلف می‌روند که این موضوع سبب می‌شود ارز قابل توجهی از کشور خارج شود. این در حالی است که هم اکنون صنایع کوچک و بزرگ کشور با مشکل کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و در صورتی که هزینه واردات به صنایع کشور تزریق شود، مشکل تأمین کالاهای مورد نیاز داخل برای بلندمدت برطرف می‌شود و دیگر به خروج ارز برای واردات کالاهای غیر ضروری نیازی نیست.
از این رو، از مهم‌ترین وظایف دولتمردان در حمایت از تولید داخلی، مدیریت واردات در راستای حمایت از تولید داخلی است، چرا که با تقویت و توسعه صنایع بومی می‌توان به راحتی بخش قابل‌توجهی از نیازهای اساسی مردم به کالاهای مختلف را در داخل کشور برطرف کرد و کشور را از واردات این نوع کالاها بی‌نیاز و بخش قابل‌توجهی از مشکلات اقتصادی کشور را مرتفع کرد، از جمله وظایف دیگر دولتمردان و دست‌اندرکاران در حوزه حمایت از تولید می‌توان به حمایت از صنایع تولیدی با حذف موانع تولید (تدوین قوانین مناسب در راستای حمایت از تولید و پیگیری اجرای آن قوانین)، اختصاص اعتبار و بودجه مناسب در راستای تقویت تولید داخلی در برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت، اقدام عملی در مبارزه جدی با قاچاق کالا و پرهیز از برخورد شعاری با موضوع قاچاق، تبلیغ، ترویج و فرهنگ‌سازی مناسب برای مصرف تولیدات داخلی، زمینه‌سازی برای سرمایهگذاری مناسب در امر تولید و... اشاره کرد.
وظیفه مردم و مصرف‌کنندگان
در حمایت از تولید داخلی
در دوره‌ای که رکود تورمی بر اقتصاد کشور حاکم شده، یکی از اصلی‌ترین راه‌های برون‌رفت و نجات از این وضعیت توجه ویژه به تولید داخلی است. رهبر معظم انقلاب در همان دیدار هشتم اردیبهشت ماه سال جاری، عمل مصرف‌کنندگان را در راستای کمک به حمایت از تولید داخل عنوان کرده و فرمودند: «مصرفکننده باانصاف، مصرفکننده باوجدان هم می‌تواند همین جور به تولید کشور کمک کند؛ دنبال اسم و رسم نروند، دنبال بِرَند نروند ـ این حرفی که حالا مرتب تکرار میکنند: بِرَند، بِرَندـ دنبال مارک نروند؛ دنبال مصلحت بروند. مصلحت کشور، مصرف تولید داخلی است، کمک به کارگر ایرانی است. بعضی‌‌ها هستند حتی حاضرند به نفع کارگر هم شعار بدهند، رگ گردن را هم درشت کنند و شعار بدهند، اما در عمل به کارگر ایرانی لگد بزنند. لگد زدن به کارگر ایرانی این است که انسان جنس مصنوع این کارگر را مورد استفاده قرار ندهد و برود مشابه این را از خارج بگیرد.»
مهم‌ترین وظیفه‌ای را که می‌توان در حمایت از تولید داخلی بر عهده مردم و مصرف‌کنندگان عنوان کرد، خرید و مصرف تولیدات داخلی است که در این صورت رشد اقتصادی افزایش پیدا می‌کند، رونق اقتصادی ایجاد می‌شود، کیفیت محصولات تولید داخل ارتقا می‌یابد و در بازارهای بین‌المللی توان رقابت پیدا می‌کند و...
مصرف تولیدات داخل از سوی مردم، افزون بر بی‌نیازی به کشورهای دیگر مزایای فراوانی را نیز برای اقتصاد کشور به همراه دارد. بیکاری یکی از دغدغه‌های اصلی اقتصاد کشور بوده و این در حالی است که صنایع کشور ظرفیت و توان ایجاد اشتغال پایدار به صورت گسترده را دارند. در صورت حمایت از تولید داخل می‌توان امیدوار بود که با برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت میزان بیکاری کاهش یابد و مشکل بیکاری در اقتصاد ایران برطرف شود.
از دیگر وظایف مردم در حمایت از تولید داخل می‌توان به استفاده نکردن از کالای قاچاق اشاره کرد که باید با تقویت فرهنگ مصرف کالاهای ایرانی و حمایت از تولیدات داخلی از رواج مصرف کالای قاچاق جلوگیری کرد. قاچاق کالا برای کشور بلای عظیم اقتصادی است و مبارزه با آن باید به یک فرهنگ و مطالبه عمومی مردمی تبدیل شود. در وضعیتی که کشور در یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی قرار دارد، باید به گونه‌ای به مصرف کالای ایرانی اقدام کرد که استفاده از تولید داخل مصداق امر به معروف و استفاده نکردن از کالای قاچاق مصداق نهی از منکر شود.
