اکبر کریمی/ بلدرچين پرنده‌ای است با جثه کوچک که به دلیل منافع سرشارش، اکسیر جوان‌سازی لقب گرفته است. به دلیل خواص بالای گوشت و تخم و نگهداری آسان، کم‌هزینه و مقاومت بالای این پرنده در مقایسه با ديگر پرندگان، طی سال‌های اخیر تولید و استفاده از گوشت و تخم بلدرچین در کشورمان افزایش زیادی داشته است.
مقاومت بالای این حیوان در برابر امراض و بیماری‌ها سبب شده تا امکان پرورش آن در مکان‌های بلااستفاده و با شرایط حداقلی امکان‌پذیر باشد. تولید و پرورش این پرنده را می‌توان با استفاده از فضاهایی چون؛ حیاط منزل، انباری، اتاق سرپوشیده، زیرزمین و سایر مکان‌های سرپوشیده که به سرمایه اولیه بالایی نیاز ندارد، شروع کرد.
برای نگهداری بلدرچین، هیچ دارو و آنتی‌بیوتیکی استفاده نمی‌شود، بنابراین گوشت و تخم بلدرچین محصولاتی ارگانیک و سالم نسبت به بقیه طیور هستند و هیچ‌گونه ذخیره دارویی مضر برای مصرف‌کننده در بافت خود ندارند.
تخم بلدرچین یک ماده غذایی باارزش و سالم است و در مقایسه با تخم‌مرغ، پنج برابر فسفر، هفت برابر آهن، شش برابر ویتامینB12 و 15 برابر ویتامینB2 دارد و کلسترول آن نسبت به تخم‌مرغ بسیار کمتر است.
«علی ترکی» جوان 28 ساله زنجانی است که از یک سال پیش پرورش بلدرچین تخم‌گذار را پیشه خود ساخته است. علی انگیزه خود برای ورود به این شغل را بیکاری و آشنایی با این حرفه در دوران سربازی و علاقه‌مندی به آن عنوان می‌کند. او که دارای مدرک کارشناسی شیمی است، می‌گوید: «بعد از پایان تحصیلات به سربازی رفتم و با دوستی آشنا شدم که به پرورش بلدرچین مشغول بود؛ در ایام مرخصی و اوقات فراغت در کنار کمک به دوستم، در کلاس‌های جهاد کشاورزی استان شرکت کرده و نحوه پرورش بلدرچین تخم‌گذار، نوع بیماری‌های شایع، جیره غذایی و نحوه نگهداری از این پرنده و... را به صورت عملی و تئوری یاد گرفتم.»
ترکی با گرفتن وام خوداشتغالی از بسیج سازندگی و جهاد کشاورزی استان و با فراهم کردن سرمایه اولیه 40 میلیون تومانی اقدام به اجاره سالن 85 متری برای نگهداری بلدرچین کرده و با کمک دوستش قفسه‌های مورد نیاز را برای نگهداری بلدرچین تخم‌گذار ساخته است. او در ابتدا 5000 قطعه بلدرچین تخم‌گذار را از بازار خریداری کرده و به پرورش و تولید محصول اقدام کرده است.
اين پرورش‌دهنده بلدرچين تخم‌گذار، نحوه انجام این فعالیت را این‌گونه شرح می‌دهد: «برای نگهداری بلدرچین تخم‌گذار، باید جوجه 45 روزه خریداری شود و این جوجه‌ها تا 9 ماه قابلیت تخم‌گذاری دارند که پس از این بازه زمانی کشتار شده و گوشت آن به فروش می‌رسد.
به محض ریختن بلدرچین در قفس‌ها، ابتدا برای کاهش اضطراب ناشی از جابه‌جایی این حیوان به آنها مولتی ویتامین تزریق میشود تا حیوان به محل جدید عادت کند. اگر این کار صورت نگیرد ممکن است درصدی از بلدرچین‌ها به دلیل اضطراب از تخم‌گذاری بیفتند. پس از این مرحله دانه دادن به حیوان شروع میشود که آن هم بسته به سلیقه افراد از روزی سه وعده تا شش وعده متغیر است. بلدرچین روزی 30 گرم دانه می‌خورد و غذای اصلی آن ذرت و سویای آسیاب شده است. به دلیل رفتاری که این حیوان در موقع دانه خوردن از خود نشان می‌دهد، پرورش‌دهندگان آن معمولاً در وعده‌های بیشتر و با میزان کمتر به پرنده دانه می‌دهند تا هدر رفت دانه کاهش یابد. به جز دانه دادن روزانه این حیوان و نگهداری معمول محیطی، جمع‌آوری تخم‌ها و بسته‌بندی و فروش محصول انجام میشود.» در چرخه تولید جوجه بلدرچین، تهیه دانه، نگهداری و تولید و بسته‌بندی تخم بلدرچین تا بازاریابی و فروش محصول، مشاغل مختلفی دخالت دارند و یکی از مشکلات عدیده این عرصه همچون اکثر شاخه‌های پرورش طیور و ماکیان، نبود نهاد یا صنف مشخص هماهنگ‌کننده و مدیریت‌کننده این چرخه است.
ترکی می‌گوید برای تأمین جوجه و دانه باید به واسطه‌ها و دلال‌ها مراجعه کنند و طبعاً این روش خرید سبب بالا رفتن هزینه‌های اولیه و فشار بیشتر به تولیدکننده بلدرچین تخم‌گذار و گوشتی میشود. او تأکید می‌کند: «اگر نهاد مشخصی در این حوزه وجود داشته باشد، با وصل کردن و معرفی مراکز تولیدی و خدماتی این شاخه اقتصادی می‌توان از هدر رفت منابع جلوگیری کرد و شاهد افزایش تولید، درآمد بیشتر برای تولیدکنندگان و ایجاد انگیزه و علاقه‌مندی برای ورود نیروی کار بیشتر به این عرصه شد.»
ترکی می‌افزاید: «یکی از معایب جهاد کشاورزی اکتفا به آموزش تئوری و کمک اعتباری به علاقه‌مندان این رشته و به حال خود رها کردن آنهاست؛ به همین دلیل اکثراً شاهدیم نیروهای آموزش‌دیده نمی‌توانند ایده خودشان را عملیاتی کنند و برخی نیز در عمل با مشکلات و موانعی مواجه می‌شوند که به علت نبود نهاد مشخص مشاوره‌دهنده، کارشان به شکست می‌انجامد.»
ترکی اذعان می‌کند یکی از مشکلاتی که سبب شده نتواند تولیدش را رونق دهد، نبود سرمایه اولیه لازم برای خرید دانه بلدرچین است. او می‌گوید: «همه شرکت‌های تولیدی غذای بلدرچین با مشتریان خود نقدی کار میکنند و تأمین هزینه دانه نیز به صورت نقدی برای خرده تولیدکننده‌هایی مثل من سخت است.»
با وجود این، متوسط درآمد ماهیانه علی در پرورش 7000 بلدرچین تخم‌گذار، ۵/۲ تا 3 میلیون تومان میشود. او به علاقه‌مندان این عرصه می‌گوید: «اگر سرمایه اولیه مورد نیاز در کنار علاقه و تخصص باشد، درآمد حاصل از این شغل به نسبت هزینه‌ای که دارد، مناسب و رضایت‌بخش است.»
برای تهیه گزارش از فعالیت‌های اقتصاد مقاومتی در استان خود با شماره تلفن 09193472981 برادر اکبر کریمی تماس بگیرید.
