مهدی امیدی/فیلم «ابوزینب» یکی از مهمترین آثار سینمای ما در سالهای اخیر است؛ فیلمی که محصول مشترک سینمای ایران و حزبالله لبنان است و به سفارش سیدحسن نصرالله ساخته شد. این فیلم یکی از ماجراهای ناگفته تاریخ مقاومت اسلامی و اولین عملیات استشهادی علیه رژیم صهیونیستی را روایت میکند. با این حال، این اثر به طور محدود و مهجور روی پرده سینماها رفته است. به همین بهانه با علی غفاری، کارگردان «ابوزینب» گفتوگو کردیم.
* فیلم اول شما «استرداد» یک اثر تاریخی بود و فیلم «ابوزینب» هم در واقع یک روایت تاریخی محسوب میشود، چرا به موضوعات تاریخی توجه میکنید؟
بله، گرایش بنده به فیلمهای تاریخی در دو فیلم اخیرم آشکار است. علاوه بر اینکه به تاریخ معاصر علاقه دارم، معتقدم که همه مردم و به ویژه نسل جوان ما باید آگاهی تاریخی بیشتری داشته باشد؛ اما درباره فیلم «ابوزینب» هم باید گفت که به جز پرداختن به موضوع تاریخی مقاومت لبنان در برابر رژیم صهیونیستی، ماجرای فداکاری و رشادتهای یک مادر را هم نمایش میدهد که یک ماجرای جهانشمول است و برای همه مردم جهان با هر فرهنگ و اعتقاد و ملیتی میتواند جذابیت داشته باشد. شما کجای جهان پیدا میکنید که یک مادر خبر شهادت فرزندش را 14 سال از پدرش پنهان کند؟!
* ماجرای شهید عامر کلاکش جزو اتفاقات پنهان در تاریخ مقاومت لبنان است، شما چطور به داستان این فیلم دست پیدا کردید؟
16 سال پیش که صهیونیستهای اشغالگر از جنوب لبنان عقبنشینی کردند، مرتضی شعبانی و گروه مستندسازی او تحقیقاتی را برای ساخت چند مستند آغاز کردند. او برای ارائه گزارش به حضور سیدحسن نصرالله دبیر کل حزبالله لبنان رفت و ایشان دو موضوع پیشنهاد داد که یکی از آنها ماجرای ابوزینب بود. آقای شعبانی هم با عنوان «زیتون تلخ» مجموعهای را درباره این موضوع ساخت. پس از آن در سال 92 دوستان حزبالله پیشنهاد دادند که درباره موضوع ابوزینب فیلم سینمایی بسازیم.
* آنطور که در خبرها خواندیم، تصویربرداری فیلم شما در مرز رژیم صهیونیستی انجام شد، چه اتفاقاتی افتاد؟
صحنه اصلی «ابوزینب» که مربوط به عملیات استشهادی است در نقطه صفر مرزی جنوب لبنان و فلسطین اشغالی فیلمبرداری شد و ما در مقابل چشم صهیونیستها که دائم هشدار میدادند آن منطقه تحت تسلط سازمان ملل است، فیلمبرداری میکردیم. مرتضی شعبانی تهیهکننده «ابوزینب» با نامهنگاریهایی که انجام داد مسئولان منطقه را متقاعد کرد که فیلمبرداری این صحنه را در آن منطقه انجام دهیم. سربازان صهیونیست خیلی راحت ما را میدیدند و دستور ایست و هشدار میدادند و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل هم آنجا بودند. به دفعات این مسئله پیش آمد. چرا که مثلا ما پایگاه صهیونیستی را که پیشتر در آنجا وجود داشت، دوباره ساختیم و بعد هم آن را منهدم کردیم! ما جلوی چشم صهیونیستها پرچمشان را آتش زدیم و خودروهایشان را منفجر کردیم که همه اینها بازتاب داشت. از مرحله پیشتولید تا مرحله فیلمبرداری که حدود 15 روز بود کل منطقه تحت تأثیر حضور ما بود و شبکه 10 اسرائیل به صورت زنده برنامه داشت و درباره ما گزارش تهیه میکرد. جوسازی میکردند که اینها نیروی مقاومت و نظامی هستند و بخشی از آنها از ایران آمدهاند و تروریستهای حرفهای هستند که در قالب فیلمساز دارند موشک جابهجا میکنند!
* دلنوشته سرلشکر قاسم سلیمانی درباره «ابوزینب» چه تأثیری بر شما گذاشت؟
یادداشتی که سردار درباره فیلم «ابوزینب» نوشتند، واقعاً زیبا و دلنشین بود و انگار یک خسته نباشید جانانه به ما گفتند. علاقه داشتم که در جلسه نمایش فیلم برای سردار سلیمانی حضور داشته باشم، اما چون برنامه سردار مشخص نبود این دیدار امکان نیافت، اما آن اظهار لطفی که داشتند برایمان ماندگار شد.
* اما برخلاف سردار سلیمانی، گویا وزارت ارشاد و سازمان سینمایی توجه چندانی به فیلم شما نکردند، همینطور است؟
بله متأسفانه دولت در موقع ساخت فیلم هیچ کمکی به ما نکرد و ما این اثر را با حمایت شرکت لبنانی «الارض» و شریک آن مؤسسه «بیان» ساختیم. برای نمایش عمومی نیز سالنهای محدود و ساعتهایی در زمانهای نامناسب برای فیلم «ابوزینب» تعیین کردند تا نگذارند این فیلم دیده شود.
* برای نمایش جهانی فیلم هم برنامهای دارید؟
پخش جهانی فیلم در اختیار مؤسسه «الارض» است و آنها برای اکرانهای جهانی برنامهریزی میکنند. البته صهیونیستها برای اکران نشدن «ابوزینب» سنگاندازیهایی میکنند؛ اما امیدواریم شرایط بهتر شود. چندی پیش در یکی از سالنهای بزرگ بغداد اکران خوبی داشتیم و مسئولان عراقی به همراه مردم فیلم را دیدند و استقبال خوبی شد. امیدواریم برنامه اکران در کشورهای مراکش و اردن هم انجام شود. اکنون در حال برنامهریزی برای اکران فیلم در کشور ترکیه هم هستیم.