عبدالله عبادی/از بدو تأسیس رژیم صهیونیستی در سال 1948 تا به امروز هیچ‌گونه رابطه دیپلماتیکی بین رژیم صهیونیستی و دولت اندونزی وجود نداشته و مسئولان این کشور همواره در تریبون‌های خود از ارتباط نداشتن با این رژیم دم می‌زنند؛ اما از سال 2012 به این‌سو شاهد گسترش روابط دوجانبه بین دو طرف در زمینه‌های گردشگری، اقتصادی و امنیتی هستیم تا جایی که دولت اندونزی دفتر کنسولگری خود را در رام‌الله افتتاح و یکی از دیپلمات‌های کارکشته خود را در آن مستقر کرده است.
بر اساس نظرسنجی که شبکه «بی‌بی‌سی» در سال 2014 در اندونزی انجام داد، 75 درصد از مردم این کشور مخالف برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی و فقط هفت درصد موافق آن بوده‌اند.
تاریخچه روابط
روابط اندونزی و رژیم صهیونیستی در دوران احمد سوکارنو که از بنیان‌گذاران جنبش عدم تعهد بود، در سطح بسیار پایینی قرار داشت و سوکارنو تحت فشار کشورهای جهان عرب از به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی امتناع می‌کرد تا جایی که در جریان برگزاری بازی‌های آسیایی سال 1962 که در شهر «جاکارتا» پایتخت این کشور برگزار شد، از دادن روادید به ورزشکاران صهیونیستی امتناع کرد و این موضوع با اعتراض شدید تل‌آویو روبهرو شد. در سال 1993 اسحاق رابین، نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی با ژنرال سوهارتو، رئیس‌جمهور اندونزی در منزل شخصی وی در جاکارتا دیدار و گفت‌وگو کرد.
این اولین دیدار دو مقام بلندپایه اندونزی و رژیم صهیونیستی تا آن تاریخ به شمار می‌آمد. در سال 1999 عبدالرحمن وحید، رئیس‌جمهور اندونزی تمایل خود را برای ایجاد روابط با رژیم صهیونیستی اعلام کرد؛ اما با سقوط دولت وی در سال 2001 هیچ یک از رؤسای جمهور این کشور تا به امروز حرفی از برقراری روابط با این رژیم به زبان نرانده‌اند.
اگر چه هیچ رابطه دیپلماتیک رسمی بین دو طرف وجود ندارد، اما روابط تجاری بین اندونزی و رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر توسعه یافته است. مطابق گزارش‌ها، تجارت و دادوستد بین جاکارتا و تل‌آویو به میزان ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است، رقمی که حدود ۸۸ درصد از میزان صادرات اندونزی است. اگر چه اندونزی به طور عمده کالاها را از مسیر دریایی ارسال می‌کند؛ اما صادرات رژیم صهیونیستی معمولاً محصولات حاوی فناوری بالاست.
همچنین سرمایه‌گذاری‌هایی بین دو طرف صورت گرفته است؛ برای نمونه در سال ۲۰۰۰ مرکز بیمه اندونزی، آسورانسی جاسیندو، با شرکت بیمه با مسئولیت محدود اسرائیل توافقی را امضا کردند تا بیمه اعتبار صادرات را برای صادرکنندگان و واردکنندگان ارائه کنند. توافق مذکور همچنین این شرکت را بر آن داشت تا یک دفتر نمایندگی را در سرزمین‌های اشغالی تأسیس کند. مطابق گزارش‌ها، سایر شرکت‌ها نظیر گروه باکر هم با این رژیم در ارتباط هستند.
همچنین به صورت غیر رسمی، دوطرف به تاسیس سازمان ها و شرکت هایی دست زده‌اند تا از این طریق به تقویت روابط‌شان بپردازند. کمیته روابط عمومی اندونزی ـ اسرائیل در سال ۲۰۰۲ و با کمک یک یهودی اندونزیایی به نام «بنجامین کنتانگ» که در اسرائیل به تحصیل مشغول بود، ایجاد شد. کنتانگ پیش از این عضو شورای اسلامی نهضت‌العماء و مؤسسه دانشجویان مسلمان اندونزی بود که کمیته روابط عمومی اندونزی ـ اسرائیل را پس از بازگشت از اسرائیل تأسیس کرد، او در اسرائیل با کمک بورسیه تحصیلی رئیس‌جمهور تحصیل کرده بود. اگر چه کمیته روابط عمومی اندونزی ـ اسرائیل ابتداً در سال ۲۰۰۲ تأسیس شد؛ اما در سطحی بالا از انظار عمومی دور نگه داشته شد تا اینکه در سال ۲۰۱۰ در جاکارتا افتتاح شد و آغاز به کار کرد. کمیته روابط عمومی اندونزی ـ اسرائیل، چهارهزارو۴۵۰ عضو دارد. همچنین این کمیته به ایجاد لابی تجاری اندونزیایی انجامیده است که با هدف تسریع سرمایه‌گذاری رژیم صهیونیستی در این کشور آسیایی صورت گرفته است.
به منظور تسریع مشارکت موجود که در حال رشد و توسعه است، اتاق بازرگانی اسرائیل ـ اندونزی در سال ۲۰۰۹ در تل‌آویو تأسیس شد. این سازمان زیرمجموعه و بخشی از اتاق بازرگانی اسرائیل ـ آسیا است که با توجه به نبود سازمان‌های دیپلماتیک بین دو کشور، هدف از آن تقویت رابطه اقتصادی بین اندونزی و اسرائیل است. سازمان مذکور در پی ارتقای طرح‌های سرمایه‌گذاری و مزایای ارتباط بین دو طرف است و این کار را از طریق ارائه مشاوره و حمایت از سرمایه‌گذاران و تاجران انجام می‌دهد. اگر چه یافتن اطلاعاتی که نشان‌دهنده سطح پرداختن این پیکره‌ها به روابط بین اندونزی و اسرائیل باشد، دشوار است، بی شک طرح‌های مذکور می‌توانند به تقویت روابط بین تجار، سرمایه‌گذاران و شاید حتی سیاستمداران منجر شود.
همچنین ملاقات‌ها در سطوح بالا ادامه پیدا کرده است؛ برای نمونه در سال ۲۰۱۳ وزیر اقتصاد وقت رژیم صهیونیستی از اندونزی دیدن کرد تا در نشست سازمان تجارت جهانی در بالی حضور یابد. چند سال پیش از این هم، در سال ۲۰۰۰، شیمون‌پرز در مقام وزیر همکاری منطقه‌ای به اندونزی سفر کرد. افزون بر این، معاون مدیرکل امور آسیا و اقیانوسیه وزارت‌خارجه رژیم صهیونیستی، آموس نادائی و سفیر رژیم صهیونیستی در بانکوک، یل رابینستین، در کنوانسیون ترتیب داده شده از سوی کمیسیون اقتصادی و اجتماعی آسیا و اقیانوسیه در جاکارتا حضور یافتند و امر مذکور تبادلی یک‌طرفه نبوده است. چندین هیئت اندونزیایی نیز به سرزمین‌های اشغالی سفر کرده‌اند؛ برای نمونه در سال ۲۰۱۳ گروهی از هیئت‌های عالی‌رتبه اندونزیایی به صورت مخفیانه از کنست(مجلس رژیم صهیونیستی) دیدن کردند و سال گذشته هم اندونزی در کنوانسیون امنیت رژیم صهیونیستی که در تل‌آویو برگزار شد، شرکت کرد.
