مسئول ارزیابی شایستگیهای پاسداری معاونت نظارت و تأیید صلاحیت نمایندگی ولیفقیه مطرح کرد
حسن ابراهیمی/ موضوع شایستگیهای پاسداری از جمله موضوعات مهم در سطوح مختلف سپاه است که در راستای تحول و تعالی در سپاه و تبیین دقیق سبک زندگی پاسداران انقلاب اسلامی مطرح شده است. این مسئله در وجه سازمانی از آنجا اهمیت پیدا میکند که مبنای انتخاب و هر نوع تصمیم در آینده سپاه خواهد بود؛ لذا برای شناخت بهتر این موضوع به سراغ سرهنگ اکبر کمالی مسئول ارزیابی شایستگیهای پاسداری معاونت نظارت و تأیید صلاحیت نمایندگی ولیفقیه در سپاه رفتیم که ماحصل گفتوگوی ما با وی در ادامه میآید.
* درباره تاریخچه ارزیابی و ارزشیابی در سپاه مختصری توضیح دهید؟
ارزیابی و ارزشیابی در سپاه از بدو تشکیل وجود داشته که پاسداران در دورههای عمومی پاسداری در ابعاد مختلف اعتقادی، اخلاقی، سیاسی، رفتاری و عملکردی مورد ارزیابی قرار میگیرند.
ارزیابی پاسداران را ابتدا ارزیابان حین آموزش در مراکز آموزشی انجام میدادند و طی آن پاسداران ضمن آموزش ارزیابی و بر اساس توانمندیها و شایستگیها، وظایف و مسئولیتهایشان در سپاه مشخص میشد. یک ارزیابی هم در حین خدمت پاسداران انجام میگرفت. به این ترتیب که عملکرد و تواناییهای پاسداران در محل مأموریت یا در یگانهای عملیاتی و رزمی و مناطق مآموریتی مورد ارزیابی قرار میگرفت و متناسب با توانایی، سطح شایستگی، تبحر، میزان آمادگی و تخصص، محل ادامه خدمت آنان پیشنهاد میشد. نوع دیگر، ارزیابی بسیجیان بود که در دوران دفاع مقدس از میان افراد کارآمد و زبده نیروهای اصلی سپاه عضویابی و برای طی مراحل جذب به گزینش سپاه معرفی میشدند. ارزیابی دیگر پس از جنگ تحمیلی بود که ضابطهمند شد، فرماندهان و مدیران در بعد کارایی و عملکرد با بازرسی فرماندهی و در بعد مکتبی و شئون اسلامی با تأیید صلاحیت نمایندگی ارزیابی میشدند. از آن به بعد تمامی پاسداران با عوامل و شاخصهای مکتبی با نظارت و تأیید صلاحیت مورد ارزیابی مکتبی قرار میگیرند و نتایج آن در امر ترفیع، انتصاب و... بهرهبرداری میشود.
* امروز این امر چگونه انجام میشود؟
با شروع موضوع تحول و تعالی در سپاه حسب دستور فرماندهی، گروههای کارشناسی مرکب از صاحبنظران و کارشناسان مجرب در حوزههای مختلف علوم دینی و مدیریتی مأموریت یافتند که با بهرهگیری از آیات و روایات و احادیث و متون دینی، بیانات و رهنمودهای امام(ره) و رهبری(مدظلهالعالی) و سیره شهدا اقدام به تدوین شاخصها، معرفها و سنجهها برای ارزشیابی شایستگیهای پاسداری پاسداران با شیوههای نوین کنند.
پس از تعیین و تصویب سنجهها نسبت به تبیین و ترویج آنها در ردهها اقدام شد و پس از این تفهیم همگانی در سال 92 اجرای طرح جدید ارزشیابی شایستگیهای پاسداری شروع شد.
* این شیوه چگونه اجرا میشود؟
در این شیوه سه وضعیت ۱ـ ویژگیهای ارزشی، ۲ـ خصوصیات کاری و ۳ـ توانمندیها ارزشیابی میشود. در رابطه با ویژگیهای ارزشی که با مسئولیت نظارت و تأیید صلاحیت است کلیه پاسداران و آحاد کارکنان مدیران و فرماندهان همواره در طول سال با ۱۱ سنجه ارزشی و 52 مصداق و نشانه مورد ارزشیابی قرار میگیرند.
حوزه خصوصیات کاری عمدتاً مربوط به نیروی انسانی سپاه است و آحاد پاسداران با سنجهها و مصادیق تعیین شده ارزشیابی میشوند. در بخش توانمندیها هم متولی بازرسی و تعالی فرماندهی در حوزه فرماندهی و نظارت و تأیید صلاحیت در حوزه نمایندگی است.
* درباره سنجههایی که اشاره کردید بیشتر توضیح دهید.
ما 11 سنجه ارزشی را برای آحاد پاسداران داریم که هم اکنون تمامی ردهها با نظارت و تأیید صلاحیت در حال ارزشیابی شایستگیهای پاسداری هستند.
باید این طور در نظر گرفت که این امر ابتدا با خودارزیابی شروع شده و همه کارکنان با سنجهها و مصادیق مندرج در دفترچههای خود، اقدام به خودارزیابی و ثبت نقاط قوت و ضعف خویش کردهاند و برای مرتفعسازی نقاط ضعف و قابل بهبود خود تلاش داشتهاند. حال با اجرایی شدن این روند، مراجع سنجش در سپاه که نظارت و تأیید صلاحیت نمایندگی، بازرسی و تعالی فرماندهی، نیروی انسانی، آموزش، عملیات فرهنگی و... هستند، با بهرهگیری از ارزشیابان و منابع موثق و موجه درون سپاه اقدام به ارزشیابی عملکرد پاسداران میکنند و نتایج حاصله را برای رفع نقاط ضعف احتمالی و تقویت نقاط قوت اعلام میدارند. این شیوه کمک زیادی به برقراری نظام شایستهسالاری میکند.
* هدف چه بوده است؟
ما در اجرای این نظام دو هدف کلی داریم؛ یکی اهداف سازمانی است که شامل شناخت شایستگیهای پاسداری و قابلیتهای مدیریتی کارکنان، مدیران و فرماندهان شایسته است و دیگری اتخاذ تصمیمات صحیح برای انتصابات، ترفیعات، آموزشها، ارتقای تحصیلی و... کارکنان مدیران و فرماندهان.
اهداف فردی هم وجود دارد که کمک به رشد معنوی و اعتقادی کارکنان، افزایش تحرک و پویایی کارکنان و مدیران، کمک به ترفیع درجات کارکنان بر مبنای قابلیتهای و شایستگیها، کمک به انتصابات مدیران و فرماندهان شایسته کارآمد و متعهد و حفظ مقام و منزلت اجتماعی و کرامت پاسداران از جمله آنهاست.
من به برخی از این سنجهها به عنوان مصادیق این امر اشاره میکنم. در مجموع محور اصلی ارزشیابیها و ارتقای اخلاق و معنویت در سپاه و شناسایی شایستگیها و قابلیتهای کارکنان و فرماندهان در این محورها است: معرفت و ایمان، عبودیت و عمل صالح، اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه یا ولایتمحوری، تقوا و پرهیزکاری، شایستگیهای اخلاقی، بصیرت و عمل انقلابی، روحیه جهادی و عاشورایی، قابلیتهای مدیریتی و فرماندهی و مدیریت راهبردی.
تمام این سنجهها مبتنی بر قرآن، روایات، سخنان بزرگان و مبانی دینی اخذ شده و یک راهنمای خوب در رابطه با مدیریت صحیح و اتخاذ سبک زندگی پاسداری از انقلاب اسلامی است. این امر امروز در تمامی سطوح سپاه به صورت رویه اجرا میشود و قرار است نتایج آن در کلیه نظامات و امور خدمتی تأثیر مستقیم داشته باشد؛ لذا واجب است که هر پاسدار با مطالعه دقیق و شناخت کامل نسبت به این سنجهها با عینیتبخشی و جامه عمل پوشاندن به آنها موجبات ارتقا و تعالی خود و نهاد سپاه را فراهم آورد تا بتوانیم به صورت فردی و سازمانی پاسدار حقیقی انقلاب اسلامی باشیم.