اشاره:
سردار دکتر یدالله جوانی معاون سیاسی سپاه در اولین جلسه رسمی همفکری عمومی با حضور مدیران سیاسی رده‌های مختلف سپاه که در مجموعه فرهنگی رسانه‌ای صبا برگزار شد، به بازخوانی مأموریت‌‌های معاونت سیاسی در وضعیت جدید پرداخت و مهمترین مأموریت امروز مجموعه سیاسی سپاه و بسیج را بصیرت‌افزایی و دفع تهدیدات جنگ نرم دشمنان نسبت به انقلاب اسلامی و مقابله با ناامیدسازی جامعه عنوان کرد. این ضرورت منوط به الزامات است که می‌توان آنها را در سخنرانی وی در جمع همکاران معاونت سیاسی ملاحظه کرد.
معاونت راهبردی با نیروی انسانی ارزشمند
باور بنده این است که این معاونت راهبردی مجموعه‌ای از نیروی انسانی فوق‌العاده ارزشمندی را در اختیار دارد؛ از دوستانی که در معاونت سیاسی در مرکز هستند، تا معاونت سیاسی و نیروها، رده‌های همتراز و سپاه‌های استانی و نواحی. درست است که ما یک جابهجایی نسلی داشتیم و در واقع افرادی از سازمان خارج شدند و نیروهای جوان در جایگاه‌های بالاتر قرار گرفته‌اند، ولی این جوانان هم نیروهای بسیار توانمند و ارزشمندی هستند و لذا، ما هر یک در هر جایی که هستیم باید قدر این سرمایه انسانی و این موقعیت را بدانیم و از آنها بهره‌برداری لازم را داشته باشیم. تأکید می‌کنم که باید از ظرفیت و استعداد افرادی که در گذشته در این مجموعه بودند هم برای تولید محتوا بهره‌برداری شود.
امروز انتظاراتی وجود دارد که شاید این انتظارات است که می‌طلبد ما دقت بیشتر و تلاش بیشتر داشته باشیم و با توجه به شرایط فعالیت بیشتری انجام دهیم. تمام حرف ما و شما باید یک سمت‌وسو داشته باشد و آن، این است که چه کنیم تا برنامه‌های ما مؤثر واقع شود. نماینده محترم ولی‌فقیه در سپاه بر روی چهار محور تأکید دارند، ما با این مجموعه سرمایه انسانی، ظرفیت‌ها، بودجه و اعتبارات و تجهیزات در کدام بخش می‌توانیم به ایشان کمک کنیم؟
درست است که ما معاونت سیاسی هستیم و در بخش بصیرت سیاسی که بخشی از بصیرت دینی است تخصصی کار میکنیم، ولی آن سه محور در پیام رهبر معظم انقلاب که ارتقای معنویت، بصیرت دینی و تقویت روحیه جهادی و انقلابی و محور چهارم که از نظر نماینده محترم ولی‌فقیه در سپاه، ولایتمداری است، متوجه مأموریت ما است.
این را از این نظر عرض می‌کنم که کار ما عمدتاً در ارتباط با جامعه مخاطبان است و از این باب که در حدیث فرموده‌اند مردم را نه با زبان، بلکه با اعمال خود دعوت به خیر کنید، از این نظر مدیران، مسئولان و هادیان سیاسی می‌توانند بهترین مبلّغ برای بحث معنویت باشند.
همه شما الگو هستید
یعنی نیاز نیست که ما کلاس عقیدتی برویم و هفته‌نامه صبح صادق بحث‌های اخلاقی متعدد داشته باشد که وجود اینها هم خوب است، ولی این جمع کثیر در معاونت سیاسی خودش می‌تواند الگو باشد. در موضوع معنویت‌افزایی بیشتر عمل، رفتار و کردار مهم است. در حوزه عمل جهادی هم رفتارها است که الگو می‌شود، به خصوص در سپاه امروز که بسیاری از نیروهای آن جوان هستند.
در حوزه بصیرت دینی یا همان نگاهی که سیاست ما عین دیانت ماست، رهبر حکیم انقلاب بر این اساس بصیرت دینی را مطرح کردند و در واقع بصیرت سیاسی در دل بصیرت دینی است که امام راحل(ره) هم می‌فرمایند: «والله اسلام همه‌اش سیاست است» و لذا ما باید پرچمدار بصیرت دینی در حوزه سیاسی باشیم و بصیرت‌افزایی سیاسی کنیم. اگر می‌خواهیم در این حرکت موفق باشیم لازمه‌اش این است که خود ما و این مجموعه برخوردار از چهار ویژگی باشیم؛ اول اینکه معنوی باشیم. این تفکر خطا است که می‌توان انسان‌ها را هدایت و ارشاد کرد، ولو خود ما هنوز در مسیر نباشیم. ابتدا باید در مسیر قرار بگیریم. این عرض من به این معنا نیست که خدایی نکرده ما در مسیر نیستیم، نه؛ بلکه چون معنویت ذو مراتب است باید با کار و تلاش همواره این بعد را تقویت کرد.
دوم، داشتن بصیرت دینی و افزودن به آن است. این متوجه مجموعه مسئولان و هادیان سیاسی در سپاه و بسیج است.
سوم، داشتن روحیه جهادی و انقلابی است و واقعاً هر یک در هر کجایی که هستیم باید از این روحیه برخوردار باشیم. حالا خود این شاخصه‌هایی دارد.
ما اگر بخواهیم در تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در حکم‌شان به نماینده ولی‌فقیه در سپاه، نقش ایفا کنیم، لازمه‌اش این است که خود ما در این شاخصه‌ها سرآمد، برتر و پیشگام باشیم. در واقع در پاسخ به این پرسش که، اگر بخواهیم در این مسیر در حوزه مشخص بصیرت‌افزایی توفیق صددرصدی داشته باشیم، چه رویکردی باید داشته باشیم؟ می‌توان گفت، باید برنامه ما اثربخش باشد که اگر نبود، یا برنامه اصلاح یا حذف شود. این مطلب از طرف نماینده محترم ولی‌فقیه در سپاه تصریح و مطالبه شده است.
من الآن برگشتم به مسئولیتی که 18 سال پیش به آن ورود پیدا کرده بودم. در این مسیر باید نگاه‌مان این باشد که این امکانات، اعتبارات و سرمایه انسانی که در اختیار ما قرار دارد، برای چه کاری باید صرف شود؟ رهبر معظم انقلاب از نماینده خود کار اثربخش و مؤثر می‌خواهند و تأکید کردند از روحانیون استفاده شود، فرمودند از عالمان عامل و اثرگذار؛ لذا ما هر کاری که می‌خواهیم بکنیم باید اثربخشی آن را مدنظر قرار بدهیم.
مهمترین شاخصه اثربخشی
به نظر من مهمترین شاخصه اثربخشی این است که در انجام هر کاری، سؤال کنیم آیا این برنامه‌ها و کارهایی که میکنیم در راستای هم‌افق کردن چهار گروه با منظومه فکری ولی‌فقیه مؤثر است، یا خیر؟ این چهار گروه فرماندهان، آحاد پاسداران، بسیجیان و خانواده‌های آنها هستند.
اما هم‌افق کردن با ولی‌فقیه یعنی چه؟ ولی‌فقیه یک منظومه فکری دارد که لازم است تک‌تک مدیران سیاسی و مسئولان و هادیان با آن آشنا باشند. در مسائل داخلی سیاسی، سیاست خارجی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... چون قرار است که همسو و هم‌جهت با این منظومه باشیم و همچنین چون خروجی کار ما از ارتقای معنویت و بصیرت دینی و تقویت روحیه جهادی و انقلابی در عمل باید ولایتمداری باشد، باید این کار را انجام دهیم.
عشق به ولایت
در تشخیص این اثربخشی هم دو شاخصه مهم است؛ اول اینکه بتوانیم عشق مخاطب را به ولایت و ولی‌فقیه افزایش دهیم، دوم اینکه اثر این عشق در عمل هم دیده شود؛ یعنی مخاطب عاشق و یاری‌کننده ولی‌فقیه باشد. در مسئله عاشق ولی‌فقیه بودن عمیقاً این اعتقاد را هم داریم که این عشق در امتداد عشق به امام زمان(عج) است و در طول آن عشق به خدا قرار دارد.
همسر شهید حججی یک جمله کلیدی بیان کرد که الهام‌بخش است. وی گفت؛ «محسنم عاشق امام خامنه‌ای بود.» این عشق را پدر شهید حججی در یک مصاحبه با خبرگزاری تسنیم، این طوری بیان می‌کند که محسن می‌گفت یقین دارم که حضرت آقا نائب امام زمان(عج) است. این را گفتم که در ادامه بگویم کارهای ما حداقل باید در حوزه بصیرت‌افزایی، حججی بسازد و خروجی‌اش ولایتمداری شود. حاج آقای حاجی‌صادقی اشاره خیلی دقیقی دارند که رهبر معظم انقلاب، خودشان نمی‌گویند که ولایتمدار باشید، اما ما باید خودمان این درک را داشته باشیم که خروجی تمام این فعالیت‌ها که بر اساس راهبردهای معظم‌له است، باید ولایتمداری باشد. نوشته‌ها، تحلیل‌ها، سخنرانی‌ها و دیگر تولیدات باید در این جهت باشد. خروجی همه کارهای ما در نهایت باید این بحث باشد و اثرگذاری در آن بالا باشد.
این ولایتمداری که عرض شد، اول در اوج محبت و عشق به ولی است و دوم این است که این عشق و محبت به ولی، در مقام عمل و حمایت از او وارد شود؛ لذا برنامه‌های سال 97 را باید بر این اساس مورد بررسی قرار دهیم و به بحث اثربخشی در محتوا توجه داشته باشیم؛ چرا که اثربخشی مهمترین اصل در اجرای برنامه است.
با این معیار و ملاک امروز که در 40 سالگی انقلاب هستیم، باید ببینیم که کارهای‌مان را چگونه و با چه محتوایی به پیش ببریم که همسویی و همراستا کردن نیروها در سطوح مختلف با منظومه فکری رهبر فرزانه انقلاب اتفاق بیفتد. نقشه راه چه می‌تواند باشد؟ نماینده محترم ولی‌فقیه در سپاه خودشان فرمودند که بیانات نوروزی رهبر معظم انقلاب می‌تواند برای نیروهای معاونت سیاسی بسیاری از سرفصل‌ها را تعیین کند. چه بسا که هفته‌نامه صبح صادق بتواند در چندین شماره از این سخنرانی مطلب استخراج و تولید محتوا کند.
اعتقاد من هم این است که به خصوص بعد از اغتشاشات سال گذشته، تحلیلی که می‌شود کرد این است که بزرگ‌ترین تهدید متوجه انقلاب در شرایط امروز، جداسازی مردم از سوی مجموعه‌ای از عوامل، از نظام و انقلاب اسلامی است و این از طریق ایجاد بدبینی، بی‌اعتماد ساختن و ناامید کردن اتفاق می‌افتد. رهبر حکیم انقلاب تأکید دارند که دشمن سعی دارد دستاوردها و افتخارات ما نادیده گرفته شود و مشکلات برجسته شوند. مثلاً همین که القا کنند که فساد همه جای کشور را فراگرفته است. گهگاه ما هم همین کار را میکنیم و فکر میکنیم در حال روشنگری هستیم.
یک نکته اساسی دیگر در این مسیر، این است که چرا ما در عملیات‌های دوران دفاع مقدس پیروز بودیم، اما امروز در برخی از کارها موفق نمی‌شویم. البته در حوزه‌های دفاعی، امنیتی و منطقه‌ای مثل لبنان، سوریه، عراق و... دستاوردهای ارزشمندی داریم، اما در برخی حوزه‌ها از این نوع دستاوردها خبری نیست؟ حال باید پرسید چه چیزی آنجاست که اینجا نیست؟
قابلیت دریافت نصرت الهی
در اینجا یک نکته مهم وجود دارد و آن اینکه در دفاع مقدس و در جبهه‌های مقاومت وضعیتی به وجود آمد که باعث شد رزمندگان شایستگی دریافت نصرت الهی را به دست بیاورند. تمام این دستاوردهایی که عرض شد از دفاع مقدس و جبهه مقاومت، همگی ناشی از قدرت الهی است؛ لذا برای به علاوه شدن با قدرت الهی باید زمینه‌ها را فراهم کرد. نهضت روشنگری با هدف بصیرت‌افزایی و دفع تهدیدات جنگ نرم علیه انقلاب، چه فرقی می‌کند با عملیاتی که می‌خواهد خرمشهر در آن آزاد شود؟ فرق آن فقط این است که آن نهضت، نظامی است و این نهضت، فکری و سیاسی. لذا اینجا هم باید تلاش کنیم تا قابلیت دریافت نصرت الهی را در انجام کارها داشته باشیم.
حضرت امام(ره) فرمودند؛ خرمشهر را خدا آزاد کرد و حضرت رهبر معظم انقلاب هم در این راستا می‌فرمایند که عامل اصلی آزادسازی خرمشهر، باور و اعتماد رزمندگان به نصرت الهی بود، باید این نگاه در کارهای ما به باور تبدیل شود. کار ما تأثیر بر روی ذهن‌هاست، یا باید ذهن‌ها را در باور سیاسی و اعتقادی صحیح تثبیت کنیم، یا اینکه ذهن‌هایی را که به اشغال دشمن درآمده آزاد کنیم. این در جنگ نرم اتفاق می‌افتد. در این میدان نبرد همان طور که عامل اصلی و اول در دفاع مقدس توپ و تانک ما نبود، در اینجا هم تعدد نشریه، رسانه و بولتن نیست، عامل اصلی اخلاص، تقوا، زهد و پارسایی است و آن آمادگی‌هایی است که انسان را در شرایطی قرار می‌دهد که از نصرت الهی بهره‌مند شود. البته این به این معنا نیست که ما از این مسائل دور بودیم؛ بلکه به معنای تقویت اینها است. به یقین اگر با صداقت و خلوص در این مسیر حرکت کنیم و برای هم هم‌افزا باشیم، حرکت شتابدار در این مسیر خواهیم داشت؛ چرا که «یدالله مع الجماعه».
