ماه مبارك رمضان از شريفترين ماهها است. در اين ماه خداوند درهاي رحمت را بر روي بندگانش باز ميكند.
دو تا از فصلهاي صحيفه سجاديه به اين ماه اختصاص دارد و از ماه مبارك رمضان به احسان الهي، طهور و پاككردن ياد شده است. پيامبر اكرم(ص) ميفرمايند؛ هر كس در اين ماه شر خود را از مردم بازدارد، خداوند غضب خود را از او باز ميدارد.
ماه مبارك رمضان بايد براي همه در همه ابعاد، به خصوص جاني، مالي و آبرو امنيت داشته باشد. همچنين باید يتيمها را در اين ماه گرامي بداريم.
مؤمناني كه به دلايل ضعف، مريضي و مسافرت روزه نميگيرند، نگويند كه ما ديگر با ماه رمضان كاري نداريم، بلكه ثواب اين ماه شامل همه ميشود.
برخي از اصحاب حضرت رسول(ص) گفتند ما به اذكار مداومت داريم، پس بايد در بهشت درختان زيادي داشته باشيم. ايشان فرمودند: بله خيلي درخت داريد، به شرطي كه آتشي نفرستيد كه همه آنها را بسوزاند؛ يعني مواظب باشيد با گناهان خود اعمالتان را حبط و ضايع نكنيد.
هر درختي كه ميكاريم مدتي سرسبز است و بعد كمكم دوران پيري آن ميرسد و خشك ميشود؛ دنيا نيز همينطور است. عمرها، كوتاه است و همه رو به نيستي ميروند؛ انسان، حيوان، گياه و درختان نيز همه پاياني دارند، ولي آن هستي اصلي كه آخر و پيري ندارد، سراي آخرت است كه جاوداني است و بايد به فكر آبادي آن نيز باشيم.
بهرهمندی از قرآن
اين ماه، ماه بهار قرآن است، نبايد قرآن را كنار گذاشت. خوشبختانه توجه به قرآن كريم در ماه مبارك رمضان بيشتر است. من توصيه ميكنم، هر چه بيشتر با قرآن آشنا و مأنوس شويد؛ چرا كه قرآن، بيانگر همه چيز و مايه هدايت و رحمت و بشارت براى مسلمانان است.
قرآن و عترت دو ميراث گرانبهايي است كه پيامبر اسلام(ص) در ميان مسلمانان به امانت نهادند و ما بايد قدردان اين دو نعمت الهي باشيم. متأسفانه در برههاي از تاريخ آن طور كه بايد و شايد به جايگاه خاندان رسالت توجه نشد، تا جايي كه متأسفانه در منابر خلافت اموي اميرالمؤمنين مورد دشنام قرار ميگرفتند و امامان معصومان ما به طرق مختلف هتك حرمت میشدند.
خوشبختانه قرآن كريم معجزه جاويدان پيامبر گرامي اسلام و يكي از دو ميراث ارزشمند پيامبر اسلام(ص)، اكنون در ميان ما دستنخورده باقي است و ما تا ميتوانيم بايد از اين فرصت استفاده كرده و مانع مهجوريت قرآن بشويم.
قرآن كريم به درك صحيح انسان از پديدههاي مادي و معنوي كمك ميكند، انسان با تدبر و تأمل در قرآن به شناخت ميرسد. اثر اين شناخت، رسيدن به اين حقيقت است كه عالمي غير از اين دنيا وجود دارد و حساب و كتابي در كار است و خلقت انسان عبث نبوده است.
مطابق تصريح قرآن كريم، هر آنچه در آسمان و زمين است خداوند را سجده ميكند، سجود نهايت مرتبه خضوع و خشوع در مقابل معبود است و ريشه در معرفت الهي دارد. واقعاًً حيف است وقتي جمادات، نباتات و حيوانات به تسبيح و تنزيه خداوند عالم مشغول هستند، انسان در اثر عدم شناخت غافل بماند و در مقابل عظمت پروردگار اظهار ذلت و خواري نداشته باشد.
خداوند نعمات بسيار زيادي مثل نعمت وجود، نعمت شناخت، نعمت اختيار و نعمت بيان را به انسان عطا کرده است و ما بايد قدر آن را بدانيم. قدرشناسي ما هم در اين است كه تواناييهاي خود را در راهي كه مرضي رضاي حضرت حق است، صرف كنيم.
«وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنين» (اسراء/ 82) قرآن شفاي همه دردهاي ظاهري و باطني است، به شرط آنكه در آن دقت و تدبر شود. ما با خواندن قرآن بايد باور كنيم كه خداوند متعال قادر مطلق است و همه امور به دست اوست.
توجه به داستانهای قرآن
انسان بايد در همه حال متوجه خداوند باشد و دو چيز را مدنظر داشته باشيد؛ فكر و ذكر. فكر به معناي تدبر و تأمل در امور و ذكر به معناي ياد خداوند بزرگ و مرگ. انسان بايد در احوال مخلوقات تأمل كند و ببيند اين تكاپوي حيوانات اعم از حشرات، پرندگان و وحوش از كجا ناشي ميشود؟ آيا غير از اين است كه يك دست غيبي تمامي امور هستي را تدبير ميكند؟ آيا غير از خداوند متعال قدرت ديگري اين امكان را دارد؟
مطالعه داستانهاي قرآن موجب تقويت ايمان انسان ميشود و سبب ميشود انسان بيشتر به خدا عقيده پيدا كند. قرآن موجب تزكيه نفس و تهذيب اخلاق ميشود. اینها از اثرات قطعي مؤانست با قرآن است.
همه بدبختيهاي ما ناشي از گناه است. به شهادت قرآن عامل بيگانگي ما از خداوند متعال و دور شدن از حقايق عالم چيزي جز نافرماني از دستورهای خداوند متعال نيست. هر بلايي كه بر سر ما ميآيد از گناهان است. گناه داراي اثر وضعي است. مگر در دعاي كميل نميخوانيم كه؛ «خدايا! گناهاني را كه باعث ميشود آدم رسوا و بيآبرو شود»، بيامرز، يا «خداوندا! گناهي كه موجب نزول نقمات و عذابهاي گوناگون است را ببخش.»
آثار مخرب گناه
ما چرا نبايد باور كنيم خشكساليها، عدم نزول بركات و قحطي ناشي از گناهان است. طبق فرازهاي ابتدايي دعاي كميل، گناه سبب ميشود دعاي ما حبس شده و مستجاب نشود. گناه موجب نزول بلا بر انسان است. البته، اینها بخشي از اثرات گناهان است كه بيشتر ناظر به اين دنياست. بدبختي ما بيشتر معطوف به عالم آخرت است. مطابق آيات قرآن خداوند در روز قيامت بندگان را از قبور بيرون ميآورد و صورت مثالي گناهان را به او در قالب عذاب نشان ميدهد.
بهترين اعمال از ديدگاه پيامبر اسلام(ص) ترك محرمات الهي است. متأسفانه گناهان متعددي گريبان جامعه امروز ما را گرفته است. در زمينه مسائل اجتماعي، وضع ما خيلي بد است. بينظمي و بيقانوني و ارتشا در برخي از دستگاههاي اداري و قضايي بيداد ميكند و رباخواري به شدت شايع شده است. برخي از بانكها رسماًً ربا ميدهند. در بازار رسماًً ربا ميخورند؛ ربايي كه حكم آن از زناي با محارم هم بدتر است. آيا اين گناهان موجب قطع رحمت الهي و غضب او نميشود؟