خودت‭ ‬را‭ ‬بِتكان،‭ ‬هرچه‭ ‬افتاد‭ ‬يعني‭ ‬نبايد‭ ‬با‭ ‬تو‭ ‬بماند‭. ‬خواهي‭ ‬ديد‭ ‬كه‭ ‬آنچه‭ ‬مي‌اُفتد،‭ ‬اشتباهايت،‭ ‬خطاهايت،‭ ‬كينه‌هايت،‭ ‬حسادت‌هايت‭ ‬و‭... ‬است‭. ‬آنچه‭ ‬مي‌اُفتد،‭ ‬يعني‭ ‬جزئي‭ ‬از‭ ‬تو‭ ‬نيست‭ ‬و‭ ‬نبايد‭ ‬در‭ ‬تو‭ ‬ماندني‭ ‬باشد‭. ‬وجودت‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬زشتي‌ها‭ ‬رها‭ ‬كن،‭ ‬تجربه‌ها‭ ‬را‭ ‬قاب‭ ‬كن‭ ‬به‭ ‬ديوار‭ ‬و‭ ‬بدان‭ ‬كه‭ ‬اشتباه‭ ‬كردن‭ ‬خطا‭ ‬نيست،‭ ‬خطا‭ ‬در‭ ‬اشتباه‭ ‬ماندن‭ ‬است‭!‬

حضرت‭ ‬علي‭(‬ع‭) ‬فرمودند‭: ‬فاطمه‭(‬س‭) ‬نمي‌گذاشت‭ ‬كسي‭ ‬از‭ ‬اهل‭ ‬خانه‭ ‬در‭ ‬شب‌هاي‭ ‬قدر‭ ‬به‭ ‬خواب‭ ‬رود،‭ ‬به‭ ‬آنان‭ ‬غذاي‭ ‬كم‭ ‬مي‌داد‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬روز‭ ‬قبل‭ ‬براي‭ ‬احياي‭ ‬شب‭ ‬قدر‭ ‬آماده‭ ‬مي‌شد‭ ‬و‭ ‬مي‌فرمود‭: ‬محروم‭ ‬كسي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬بركات‭ ‬اين‭ ‬شب‭ ‬بهره‌مند‭ ‬نشود‭.‬

دعائم‌الاسلام،‭ ‬ج‭ ‬1،‭ ‬ص‭ ‬282

‭ ‬اصطلاحات‭ ‬مجازي‌ـ‭ ‬11

محمدصالح‭ ‬نادري/«‬پول‭ ‬ديجيتال‮»‬‭ ‬واژه‌اي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬شايد‭ ‬نزديك‭ ‬به‭ ‬يك‭ ‬دهه‭ ‬از‭ ‬ايجاد‭ ‬آن‭ ‬مي‌گذرد؛‭ ‬اما‭ ‬هنوز‭ ‬هم‭ ‬انواع‭ ‬جديدي‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬مي‌شنويم‭. ‬پول‭ ‬در‭ ‬حالت‭ ‬كلي‭ ‬مي‌تواند‭ ‬به‭ ‬دو‭ ‬شكل‭ ‬وجود‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭: ‬‮«‬اسكناس‭ ‬كاغذي‮»‬‭ ‬كه‭ ‬همه‭ ‬ديده‌ايم‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬خريدها‭ ‬اسكناس‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬فروشنده‭ ‬مي‌دهيم‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬قبالش‭ ‬كالا‭ ‬دريافت‭ ‬مي‌كنيم‭ ‬و‭ ‬‮«‬پول‭ ‬ديجيتال‮»‬‭ ‬كه‭ ‬ديگر‭ ‬خبري‭ ‬از‭ ‬اسكناس‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬نيست‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬كشيدن‭ ‬يك‭ ‬كارت‭ ‬پول‭ ‬رد‭ ‬و‭ ‬بدل‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬همان‭ ‬كالا‭ ‬را‭ ‬دريافت‭ ‬مي‌كنيم‭. ‬سابقه‭ ‬پول‌هاي‭ ‬فيزيكي‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬مطلب‭ ‬نمي‌گنجد‭ ‬و‭ ‬مورخان‭ ‬بايد‭ ‬درباره‭ ‬آنها‭ ‬توضيح‭ ‬دهد‭ ‬و‭ ‬هدف‭ ‬ما‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬مطلب‭ ‬پول‌هاي‭ ‬ديجيتال‭ ‬است‭.‬

پول‭ ‬ديجيتال‭ ‬انواع‭ ‬گوناگوني‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬هنوز‭ ‬براي‭ ‬آن‭ ‬دسته‌بندي‭ ‬كه‭ ‬همگان‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬قبول‭ ‬داشته‭ ‬باشند،‭ ‬تعريف‭ ‬نشده‭ ‬‌است‭. ‬پول‭ ‬ديجيتال‭ ‬مي‌تواند‭ ‬دو‭ ‬حالت‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭: ‬يك‭: ‬پولي‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬حساب‭ ‬شما‭ ‬است،‭ ‬معادل‭ ‬كاغذي‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬مي‌توانيد‭ ‬هرلحظه‭ ‬كه‭ ‬بخواهيد‭ ‬دريافت‭ ‬كنيد‭. ‬بانك‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬متمركز‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬نظارت‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬پشتوانه‭ ‬پول‌هاي‭ ‬رايج‭ ‬را‭ ‬دارد؛‭ ‬اما‭ ‬شما‭ ‬هنگام‭ ‬خريد‭ ‬تنها‭ ‬كشيدن‭ ‬كارت،‭ ‬انجام‭ ‬تراكنش‭ ‬و‭ ‬انتقال‭ ‬پول‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬ديجيتالي‭ ‬را‭ ‬مي‌بينيد‭ ‬و‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬گويي‭ ‬در‭ ‬واقع‭ ‬همان‭ ‬پول‭ ‬كاغذي‭ ‬را‭ ‬خرج‭ ‬كرده‌ايد‭. ‬اين‭ ‬پول‭ ‬ديجيتال‭ ‬قديمي‌ترين‭ ‬نوع‭ ‬آن‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬حتي‭ ‬عده‭ ‬زيادي‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬جزء‭ ‬دسته‭ ‬پول‌هاي‭ ‬ديجيتال‭ ‬حساب‭ ‬نمي‌كنند‭. ‬دو‭: ‬پولي‭ ‬كه‭ ‬معادل‭ ‬كاغذي‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬هيچ‌جايي‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬پايه‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬ديجيتال‭ ‬ايجاد‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬تعريف‭ ‬اين‭ ‬نوع‭ ‬پول‭ ‬تنها‭ ‬صفر‭ ‬و‭ ‬يك‌ها‭ ‬مي‌باشد‭. ‬درباره‭ ‬اين‭ ‬نوع‭ ‬پول‭ ‬كه‭ ‬‮«‬پول‭ ‬مجازي‮»‬‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬هم‭ ‬گفته‭ ‬مي‌شود،‭ ‬بيشتر‭ ‬توضيح‭ ‬خواهيم‭ ‬داد‭.‬

پول‭ ‬مجازي‭ ‬پولي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬بستر‭ ‬آن‭ ‬شبكه‌هاي‭ ‬اينترنتي‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬توليد‭ ‬آنها‭ ‬كاملاً‭ ‬با‭ ‬پول‭ ‬كاغذي‭ ‬متفاوت‭ ‬است‭. ‬پول‌هاي‭ ‬مجازي‭ ‬به‭ ‬دو‭ ‬صورت‭ ‬متمركز‭ ‬و‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬ايجاد‭ ‬مي‌شوند‭. ‬در‭ ‬حالت‭ ‬متمركز‭ ‬يك‭ ‬شركت‭ ‬معتبر،‭ ‬پول‭ ‬مجازي‭ ‬ارائه‭ ‬مي‌كند،‭ ‬كاربر‭ ‬در‭ ‬سايت‭ ‬آن‭ ‬شركت‭ ‬نام‌نويسي‭ ‬مي‌كند‭ ‬و‭ ‬براي‭ ‬نمونه،‭ ‬1000‭ ‬دلار‭ ‬حساب‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬شارژ‭ ‬مي‌كند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سايت‌ها‭ ‬و‭ ‬كشورهاي‭ ‬مختلف‭ ‬مي‌تواند‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬پول‭ ‬خريد‭ ‬انجام‭ ‬دهد‭. ‬در‭ ‬حالت‭ ‬متمركز‭ ‬شركت‭ ‬ارائه‌دهنده‭ ‬خود‭ ‬پشتوانه‭ ‬پولش‭ ‬است،‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬آن‭ ‬هميشه‭ ‬ثابت‭ ‬است،‭ ‬يعني‭ ‬هر‭ ‬وقت‭ ‬بخواهيد‭ ‬شارژ‭ ‬حساب‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬پس‭ ‬دهيد،‭ ‬همان‭ ‬1000‭ ‬دلار‭ ‬به‭ ‬شما‭ ‬بازگشت‭ ‬داده‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬نرخ‭ ‬آن‭ ‬تغيير‭ ‬نمي‌كند‭.‬

پول‌هاي‭ ‬مجازي‭ ‬متمركز‭ ‬شبيه‭ ‬پول‌هاي‭ ‬ديجيتال‭ ‬است‭ ‬با‭ ‬اين‭ ‬تفاوت‭ ‬كه‭ ‬خريدار‭ ‬با‭ ‬پول‭ ‬ديجيتال‭ ‬مي‌تواند‭ ‬عموماً‭ ‬از‭ ‬پايگاه‌ها‭ ‬و‭ ‬فروشگاه‌هاي‭ ‬كشور‭ ‬خود‭ ‬خريد‭ ‬كند؛‭ ‬اما‭ ‬با‭ ‬پول‭ ‬مجازي‭ ‬متمركز‭ ‬خريدار‭ ‬از‭ ‬همه‭ ‬سايت‌هايي‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬شركت‭ ‬ارائه‌دهنده‭ ‬آن‭ ‬پول‭ ‬قرارداد‭ ‬دارند،‭ ‬مي‌تواند‭ ‬خريد‭ ‬كند‭. ‬براي‭ ‬نمونه‭ ‬خريدار‭ ‬در‭ ‬كشور‭ ‬مالزي‭ ‬كه‭ ‬ارز‭ ‬آن‭ ‬رينگت‭ ‬است،‭ ‬مي‌تواند‭ ‬با‭ ‬ارز‭ ‬مجازي‭ ‬از‭ ‬سايتي‭ ‬در‭ ‬كشور‭ ‬ايران‭ ‬كه‭ ‬ارز‭ ‬آن‭ ‬ريال‭ ‬است‭ ‬بدون‭ ‬تبديل‭ ‬پول،‭ ‬خريد‭ ‬انجام‭ ‬دهد،‭ ‬به‭ ‬اين‭ ‬صورت‭ ‬كه‭ ‬سايت‭ ‬ايراني‭ ‬بايد‭ ‬قراردادي‭ ‬با‭ ‬شركت‭ ‬ارائه‌دهنده‭ ‬آن‭ ‬ارز‭ ‬مجازي‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬درگاه‭ ‬خريد‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پايگاه‭ ‬خود‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬باشد‭. ‬ارزهاي‭ ‬مجازي‭ ‬متمركز‭ ‬ذاتاً‭ ‬قابل‭ ‬تبديل‭ ‬به‭ ‬ارز‭ ‬واقعي‭ ‬و‭ ‬فيزيكي‭ ‬هستند،‭ ‬حالتي‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬ارزهاي‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬آن‭ ‬نيستيم،‭ ‬يعني‭ ‬ارزهاي‭ ‬مجازي‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬تنها‭ ‬در‭ ‬فضاي‭ ‬مجازي‭ ‬بايد‭ ‬ارزشمند‭ ‬باشند‭ ‬و‭ ‬ارزش‭ ‬ذاتي‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬مجازي‭ ‬بودن‭ ‬آن‭ ‬مي‌گيرند‭. ‬

حالت‭ ‬مهم‌تر‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬واقع‭ ‬اين‭ ‬نوع‭ ‬پول‭ ‬دنياي‭ ‬تراكنش‌ها‭ ‬را‭ ‬متفاوت‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬اقتصاد‭ ‬آينده‭ ‬مجبور‭ ‬است‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬بيشتر‭ ‬از‭ ‬حال‭ ‬بپذيرد،‭ ‬پول‭ ‬و‭ ‬ارزهاي‭ ‬غيرمتمركز‭ ‬هستند‭. ‬مهم‌ترين‭ ‬ارز‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬‮«‬بيت‭ ‬كوين‮»‬‭ ‬است‭. ‬اين‭ ‬نوع‭ ‬ارزها‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬شخص،‭ ‬شركت،‭ ‬دولت‭ ‬و‭... ‬مديريت‭ ‬نمي‌شوند‭. ‬در‭ ‬واقع‭ ‬منبع‭ ‬اصلي‭ ‬ارز‭ ‬مشخص‭ ‬نيست،‭ ‬تحت‭ ‬حاكميت‭ ‬كسي‭ ‬نيست‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬خيلي‭ ‬قوانين‭ ‬آزاد‭ ‬هستند‭. ‬ارزهاي‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬همتا‭ ‬به‭ ‬همتا‭ ‬و‭ ‬بدون‭ ‬واسطه‭ ‬بين‭ ‬كاربران‭ ‬جابه‌جا‭ ‬مي‌شود‭. ‬درست‭ ‬مانند‭ ‬اينكه‭ ‬شما‭ ‬كاغذ‭ ‬اسكناس‭ ‬را‭ ‬مستقيم‭ ‬به‭ ‬خريدار‭ ‬بدهيد‭ ‬با‭ ‬اين‭ ‬تفاوت‭ ‬كه‭ ‬ديگر‭ ‬بانكي‭ ‬براي‭ ‬مديريت‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭. ‬برخلاف‭ ‬ارزهاي‭ ‬متمركز‭ ‬كه‭ ‬ارزش‌شان‭ ‬ثابت‭ ‬است،‭ ‬پول‌هاي‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬ارزش‭ ‬متفاوتي‭ ‬دارند‭ ‬و‭ ‬نرخ‭ ‬آنها‭ ‬در‭ ‬بازه‌هاي‭ ‬زماني‭ ‬بالا‭ ‬و‭ ‬پايين‭ ‬مي‌شود‭. ‬براي‭ ‬نمونه‭ ‬يك‭ ‬بيت‭ ‬كوين‭ ‬در‭ ‬هنگام‭ ‬معرفي‭ ‬اين‭ ‬ارز‭ ‬تنها‭ ‬20‭ ‬دلار‭ ‬ارزش‭ ‬داشت؛‭ ‬اما‭ ‬سال‭ ‬پيش‭ ‬ارزش‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬20‭ ‬هزار‭ ‬دلار‭ ‬براي‭ ‬هر‭ ‬بيت‌كوين‭ ‬هم‭ ‬رسيد‭! ‬هرچند‭ ‬هر‭ ‬بيت‭ ‬كوين‭ ‬الآن‭ ‬چيزي‭ ‬حدود‭ ‬7‭ ‬هزار‭ ‬دلار‭ ‬ارزش‭ ‬دارد‭. ‬بيت‌كوين‭ ‬و‭ ‬ارزهاي‭ ‬غير‭ ‬متمركز‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬شماره‌هاي‭ ‬بعد‭ ‬توضيح‭ ‬خواهيم‭ ‬داد‭.‬

اكبر‭ ‬كريمي‭/ ‬بيست‌وهفتمين‭ ‬نمايشگاه‭ ‬بين‌المللي‭ ‬قرآن‭ ‬نيز‭ ‬مانند‭ ‬سال‌هاي‭ ‬گذشته‭ ‬در‭ ‬مصلاي‭ ‬غالباً‭ ‬نمايشگاهي‭ ‬تهران‭ ‬برگزار‭ ‬و‭ ‬آخرين‭ ‬روز‭ ‬اين‭ ‬نمايشگاه‭ ‬نيز‭ ‬به‭ ‬اولين‭ ‬شب‭ ‬قدر‭ ‬ماه‭ ‬مبارك‭ ‬رمضان‭ ‬ختم‭ ‬شد‭.‬

شكل‭ ‬و‭ ‬محتواي‭ ‬اين‭ ‬دوره‭ ‬از‭ ‬نمايشگاه‭ ‬جاي‭ ‬نقد‭ ‬و‭ ‬بررسي‭ ‬دارد‭ ‬‌كه‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬مقال‭ ‬نمي‌گنجد؛‭ ‬اما‭ ‬اگر‭ ‬در‭ ‬حاشيه‭ ‬نمايشگاه‭ ‬سري‭ ‬به‭ ‬غرفه‭ ‬حجاب‭ ‬و‭ ‬عفاف‭ ‬نمايشگاه‭ ‬امسال‭ ‬زده‭ ‬باشيد،‭ ‬لابد‭ ‬گراني‭ ‬بي‌حد‭ ‬و‭ ‬اندازه‭ ‬اقلام‭ ‬و‭ ‬محصولات‭ ‬فرهنگي‭ ‬هوش‭ ‬از‭ ‬سرتان‭ ‬برده‭ ‬است؛‭ ‬چادر‭ ‬مشكي،‭ ‬بهترين‭ ‬نماد‭ ‬فرهنگي‭ ‬كشور‭ ‬ما‭ ‬در‭ ‬مقايسه‭ ‬با‭ ‬سال‌هاي‭ ‬گذشته‭ ‬افزايش‭ ‬قيمت‭ ‬150‭ ‬تا‭ ‬200‭ ‬درصدي‭ ‬داشت‭. ‬روسري‭ ‬هم‭ ‬كه‭ ‬ارزان‌ترين‭ ‬آن‭ ‬50،‭ ‬60‭ ‬هزار‭ ‬تومان‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬آن‭ ‬هم‭ ‬البته‭ ‬اسم‭ ‬روسري‭ ‬را‭ ‬يدك‭ ‬مي‌كشيد‭. ‬ساير‭ ‬اقلام‭ ‬نيز‭ ‬سوار‭ ‬بر‭ ‬خط‭ ‬عمودي‭ ‬نمودار‭ ‬بالا‭ ‬رفته‭ ‬بود‭.‬

شايد‭ ‬بگوييد‭ ‬همه‭ ‬اجناس‭ ‬و‭ ‬كالاها‭ ‬گران‭ ‬شده‌اند،‭ ‬كالاهاي‭ ‬فرهنگي‭ ‬هم‭ ‬مثل‭ ‬بقيه،‭ ‬دولت‭ ‬چه‭ ‬بايد‭ ‬مي‌كرد؟‭ ‬مگر‭ ‬دولت‭ ‬چقدر‭ ‬بودجه‭ ‬دارد‭ ‬كه‭ ‬براي‭ ‬همه‭ ‬چيز‭ ‬يارانه‭ ‬بدهد؟‭ ‬و‭ ‬حرف‌هايي‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬قبيل‭.‬

اما‭ ‬نبايد‭ ‬به‭ ‬خطا‭ ‬رفت‭! ‬كسي‭ ‬منكر‭ ‬اين‭ ‬مسائل‭ ‬نيست؛‭ ‬ولي‭ ‬دولت‭ ‬مي‌توانست‭ ‬در‭ ‬كنار‭ ‬بودجه‌اي‭ ‬كه‭ ‬براي‭ ‬تأمين‭ ‬كالاهاي‭ ‬اساسي‭ ‬و‭ ‬غير‭ ‬اساسي‭ ‬مردم‭ ‬تخصيص‭ ‬داده،‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬سال‭ ‬گذشته‭ ‬تا‭ ‬به‭ ‬امروز‭ ‬از‭ ‬مرز‭ ‬21‭ ‬ميليارد‭ ‬دلار‭ ‬گذشته‭ ‬است‌‭ (‬لازم‭ ‬است‭ ‬بدانيم‭ ‬اين‭ ‬رقم‭ ‬نيمي‭ ‬از‭ ‬درآمدهاي‭ ‬يك‭ ‬سال‭ ‬پرفروش‭ ‬نفتي‭ ‬كشور‭ ‬است‌‭) ‬مديريت‭ ‬صحيحي‭ ‬وضع‭ ‬مي‌كرد‭ ‬و‭ ‬برخي‭ ‬كالاهاي‭ ‬فرهنگي‭ ‬را‭ ‬نيز‭ ‬در‭ ‬وضعيت‭ ‬كنوني‭ ‬فرهنگ‭ ‬كه‭ ‬شاهد‭ ‬گسترش‭ ‬بي‌بندوباري‌هاي‭ ‬داخلي‭ ‬از‭ ‬يك‌سو‭ ‬و‭ ‬برنامه‌ريزي‭ ‬و‭ ‬هجمه‌هاي‭ ‬دشمنان‭ ‬خارجي‭ ‬هستيم‭ ‬جزو‭ ‬اين‭ ‬اقلام‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬مي‌آورد‭. ‬

همچنين‭ ‬دولت‭ ‬مي‌توانست‭ ‬به‭ ‬جاي‭ ‬تخصيص‭ ‬ارز‭ ‬4200‭ ‬توماني‭ ‬براي‭ ‬واردات‭ ‬لوازم‭ ‬تزئيني،‭ ‬غذاي‭ ‬سگ‭ ‬و‭ ‬گربه،‭ ‬توتون‭ ‬و‭ ‬تنباكوي‭ ‬هموژنيزه،‭ ‬خاك‭ ‬رس‭ ‬و‭ ‬گل‭ ‬سرشور‭ ‬و‭... ‬در‭ ‬جايگاه‭ ‬دولت‭ ‬جمهوري‭ ‬اسلامي‭ ‬تدبيري‭ ‬بينديشد‭ ‬كه‭ ‬بخشي‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬حيف‭ ‬و‭ ‬ميل‌ها‭ ‬حداقل‭ ‬در‭ ‬واردات‭ ‬همين‭ ‬كالاهاي‭ ‬فرهنگي‭ ‬خرج‭ ‬‌شود‭ ‬و‭ ‬مصرف‌كنندگان‭ ‬اين‭ ‬كالاي‭ ‬اسلامي‭ ‬و‭ ‬ملي،‭ ‬كه‭ ‬بخش‭ ‬زيادي‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬از‭ ‬طبقات‭ ‬متوسط‭ ‬و‭ ‬ضعيف‭ ‬جامعه‭ ‬هستند‭ ‬در‭ ‬چنين‭ ‬وضعيت‭ ‬اقتصادي‭ ‬فشار‭ ‬بيشتري‭ ‬را‭ ‬متحمل‭ ‬نمي‌شدند‭.‬

علاوه‭ ‬بر‭ ‬اين،‭ ‬دولت‭ ‬فعلي‭ ‬و‭ ‬دولت‌هاي‭ ‬گذشته‭ ‬مي‌توانستند‭ ‬با‭ ‬اتخاذ‭ ‬سياست‌هاي‭ ‬حمايتي‭ ‬و‭ ‬بلندمدت،‭ ‬دست‭ ‬توليدي‌هاي‭ ‬كالاي‭ ‬فرهنگي‭ ‬داخل‭ ‬كشور‭ ‬را‭ ‬بگيرند‭ ‬تا‭ ‬امروز،‭ ‬كه‭ ‬بخش‭ ‬زيادي‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬كالاها‭ ‬به‭ ‬خصوص‭ ‬چادر‭ ‬مشكي‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬خارج‭ ‬وارد‭ ‬مي‌شود،‭ ‬شاهد‭ ‬فعاليت‭ ‬توليدي‌هاي‭ ‬كشور‭ ‬و‭ ‬تأمين‭ ‬نياز‭ ‬داخلي‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬طريق‭ ‬باشيم؛‭ ‬اما‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬گراني‭ ‬چند‭ ‬برابري‭ ‬محصولات‭ ‬فرهنگي،‭ ‬حركت‭ ‬فرهنگي‭ ‬غرفه‭ ‬‮«‬شركت‭ ‬حجاب‭ ‬شهركرد‮»‬‭ ‬با‭ ‬عنوان‭ ‬‮«‬نذر‭ ‬حجاب‮»‬‭ ‬همچنان‭ ‬بارقه‭ ‬اميد‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬فرهنگ‭ ‬دوستان‭ ‬زنده‭ ‬نگه‭ ‬مي‌دارد‭. ‬در‭ ‬اين‭ ‬غرفه،‭ ‬چادرهاي‭ ‬مشكي‭ ‬توليدي‭ ‬اين‭ ‬شركت‭ ‬ايراني‭ ‬به‭ ‬قيمتي‭ ‬مناسب‭ ‬با‭ ‬چادر‭ ‬كهنه‭ ‬تعويض‭ ‬مي‌شد‭. ‬اين‭ ‬اقدامات‭ ‬در‭ ‬كنار‭ ‬شبيخون‭ ‬فرهنگي‭ ‬دشمن،‭ ‬امري‭ ‬ضروري‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬مي‌رسد‭ ‬در‭ ‬وضعيت‭ ‬خواب‌آلودگي‭ ‬مسئولان‭ ‬امور‭ ‬فرهنگي،‭ ‬امروز‭ ‬تنها‭ ‬چاره‭ ‬كار‭ ‬فرهنگ‭ ‬كشور‭ ‬در‭ ‬راه‌اندازي‭ ‬پويش‌هاي‭ ‬مردمي‭ ‬در‭ ‬حمايت‭ ‬اقتصادي‭ ‬از‭ ‬فرهنگ،‭ ‬آداب‭ ‬و‭ ‬رسوم‭ ‬اسلامي‌ـ‭ ‬ايراني‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬مي‌رود‭ ‬كه‭ ‬مي‌تواند‭ ‬‮«‬نذر‭ ‬حجاب‮»‬‭ ‬تنها‭ ‬شروع‭ ‬و‭ ‬سرآغاز‭ ‬اين‭ ‬حركت‭ ‬مبارك‭ ‬باشد‭.‬

حدود‭ ‬10‭ ‬ماه‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬در‭ ‬حالي‭ ‬كه‭ ‬فقط‭ ‬شش‭ ‬ماه‭ ‬از‭ ‬ازدواج‌شان‭ ‬مي‌گذشت،‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬داوطلب‭ ‬به‭ ‬غرب‭ ‬كشور‭ ‬رفت‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬گروه‭ ‬جنگ‌هاي‭ ‬نامنظم‭ ‬به‭ ‬فرماندهي‭ ‬شهيد‭ ‬چمران،‭ ‬با‭ ‬هدف‭ ‬منهدم‭ ‬كردن‭ ‬انبار‭ ‬مهمات‭ ‬گروه‭ ‬قاسملو‭ ‬به‭ ‬مقر‭ ‬آنها‭ ‬حمله‭ ‬كردند،‭ ‬كه‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬موفقيت‭ ‬در‭ ‬عمليات‭ ‬در‭ ‬راه‭ ‬بازگشت‭ ‬به‭ ‬محاصره‭ ‬دشمن‭ ‬درآمدند‭. ‬به‭ ‬گفته‭ ‬يكي‭ ‬از‭ ‬همرزمان‭ ‬شهيد‭  ‬او‭ ‬به‭ ‬همراه‭ ‬هفت‭ ‬نفر‭ ‬ديگر‭ ‬از‭ ‬همرزمان‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬داوطلب،‭ ‬دشمن‭ ‬را‭ ‬مشغول‭ ‬كردند‭ ‬تا‭ ‬ديگر‭ ‬رزمندگان‭ ‬از‭ ‬مهلكه‭ ‬رهايي‭ ‬يابند‭ ‬كه‭ ‬سرانجام‭ ‬به‭ ‬درجه‭ ‬رفيع‭ ‬شهادت‭ ‬نائل‭ ‬آمد‭. ‬دشمن‭ ‬پيكر‭ ‬مطهر‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬اسارت‭ ‬برد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬برابر‭ ‬تحويل‭ ‬دادن‭ ‬اجساد‭ ‬مطهر‭ ‬آن‭ ‬عزيزان‭ ‬طلب‭ ‬آزادي‭ ‬تعداد‭ ‬زيادي‭ ‬از‭ ‬عناصر‭ ‬ضد‭ ‬انقلاب‭ ‬را‭ ‬كرد‭. ‬پيكرش‭ ‬ده‭ ‬روز‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬شهادت‭ ‬به‭ ‬تقاضاي‭ ‬خانواده‭ ‬در‭ ‬قطعه‭ ‬24‭ ‬بهشت‭ ‬زهرا‭ ‬به‭ ‬خاك‭ ‬سپرده‭ ‬شد‭. ‬شهيد‭ ‬دكتر‭ ‬چمران‭ ‬در‭ ‬مراسم‭ ‬خاكسپاري‌اش‭ ‬از‭ ‬او‭ ‬به‭ ‬نيكي‭ ‬ياد‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬شجاعتش‭ ‬را‭ ‬ستود‭. ‬پس‭ ‬از‭ ‬شهادت‭ ‬هم‭ ‬مسئولان‭ ‬مدال‭ ‬شجاعت‭ ‬به‭ ‬وي‭ ‬اهدا‭ ‬كردند‭. ‬

به‭ ‬نقل‭ ‬از‭ ‬رضا‭ ‬برادر‭ ‬شهيد‭ ‬محمدرضا‭ ‬عظيمي

محمدرضا‭ ‬اول‭ ‬مهر‭ ‬1337،‭ ‬در‭ ‬شهرسـتان‭ ‬ازنا‭ ‬چشـم‭ ‬به‭ ‬جهان‭ ‬گشود‭. ‬پس‭ ‬از‭ ‬گذراندن‭ ‬تحصيلاتش‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬ابتدايي‭ ‬در‭ ‬12‭ ‬سالگي‭ ‬به‭ ‬تهران‭ ‬عزيمت‭ ‬كرد‭ ‬تا‭ ‬در‭ ‬كنار‭ ‬تحصيل‭ ‬به‭ ‬كار‭ ‬و‭ ‬فعاليت‭ ‬نيز‭ ‬مشغول‭ ‬شود‭. ‬روزها‭ ‬كار‭ ‬مي‌كرد‭ ‬و‭ ‬شب‌ها‭ ‬در‭ ‬مدارس‭ ‬شبانه‭ ‬به‭ ‬امر‭ ‬تحصيل‭ ‬مبادرت‭ ‬مي‌ورزيد‭. ‬در‭ ‬18‭ ‬سالگي‭ ‬به‭ ‬استخدام‭ ‬اداره‭ ‬تسليحات‭ ‬ارتش‭ ‬درآمد‭. ‬پس‭ ‬از‭ ‬مدتي‭ ‬به‭ ‬دليل‭ ‬مخالفت‭ ‬و‭ ‬اعتراض‭ ‬به‭ ‬مقامات‭ ‬مافوق‭ ‬به‭ ‬دليل‭ ‬نحوه‭ ‬برخورد‭ ‬با‭ ‬كاركنان‭ ‬زيردست‭ ‬و‭ ‬رعايت‭ ‬نكردن‭ ‬شئونات‭ ‬اسلامي‭ ‬و‭ ‬انساني‭ ‬از‭ ‬جانب‭ ‬آنها‭ ‬اخراج‭ ‬شد‭. ‬بعد‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬به‭ ‬دليل‭ ‬سابقه‭ ‬انقلابي‭ ‬درخشان‭ ‬او‭ ‬اداره‭ ‬تسليحات‭ ‬ارتش‭ ‬بار‭ ‬ديگر‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬فراخواند‭. ‬در‭ ‬عين‭ ‬حال‭ ‬عضو‭ ‬فعال‭ ‬كميته‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬ميدان‭ ‬خراسان‭ ‬بود‭. ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬ارتشي‭ ‬در‭ ‬جبهه‭ ‬حضور‭ ‬يافت‭. ‬تا‭ ‬اينكه‭ ‬28‭ ‬مرداد‭ ‬1357،‭ ‬در‭ ‬پاوه‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬نيروهاي‭ ‬عراقي‭ ‬بر‭ ‬اثر‭ ‬اصابت‭ ‬گلوله‭ ‬شهيد‭ ‬شد‭. ‬مزار‭ ‬او‭ ‬در‭ ‬بهشت‭ ‬زهراي‭ ‬تهران‭ ‬واقع‭ ‬است‭.‬

سيدمهدي‭ ‬حسيني/در‭ ‬تقويم‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬يك‭ ‬روز‭ ‬به‭ ‬نام‭ ‬‮«‬روز‭ ‬قانون‮»‬‭ ‬‌نام‌گذاري‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬هنگامي‭ ‬كه‭ ‬اولين‭ ‬مجلس‭ ‬شوراي‭ ‬اسلامي‭ ‬تأسيس‭ ‬و‭ ‬افتتاح‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬كار‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬شروع‭ ‬كرد،‭ ‬مصادف‭ ‬با‭ ‬روز‭ ‬مبارك‭ ‬ميلاد‭ ‬حضرت‭ ‬علي‭(‬ع‭) ‬بود‭ ‬كه‭ ‬بعدها‭ ‬همين‭ ‬روز،‭ ‬يعني‭ ‬روز‭ ‬هفتم‭ ‬خرداد‭ ‬سال‭ ‬1359‭ ‬را‭ ‬روز‭ ‬‮«‬قانون‮»‬‭ ‬نامگذاري‭ ‬كردند‭. ‬

البته‭ ‬در‭ ‬سير‭ ‬تحولات‭ ‬قبل‭ ‬و‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬انقلاب‭ ‬روند‭ ‬شكل‌گيري‭ ‬قوه‭ ‬مقننه‭ ‬بسيار‭ ‬پرماجراست‭. ‬امام‭ ‬خميني‭(‬ره‭) ‬بنيانگذار‭ ‬نظام‭ ‬جمهوري‭ ‬اسلامي‭ ‬و‭ ‬رهبر‭ ‬كبير‭ ‬انقلاب‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬عمر‭ ‬پربركت‌شان‭ ‬همواره‭ ‬بر‭ ‬‮«‬قانون‮»‬‭ ‬حساسيت‭ ‬خاصي‭ ‬داشتند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬دقت‭ ‬لازم‭ ‬همه‭ ‬امور‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬چارچوب‭ ‬قانون‭ ‬رصد‭ ‬مي‌كردند‭. ‬همين‭ ‬قدر‭ ‬بدانيم‭ ‬كه‭ ‬قانون‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬ايشان‭ ‬آنقدر‭ ‬مهم‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬هنگام‭ ‬تبعيد‭ (‬در‭ ‬دوره‌اي‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬فرانسه‭ ‬بودند‭) ‬تهيه‭ ‬پيش‌نويس‭ ‬قانون‭ ‬اساسي‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬دستور‭ ‬كار‭ ‬قرار‭ ‬دادند‭ ‬و‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬هم‭ ‬دولت‭ ‬موقت‭ ‬را‭ ‬مأمور‭ ‬تشكيل‭ ‬مجلس‭ ‬كردند‭ ‬كه‭ ‬منتخبان‭ ‬آن‭ ‬از‭ ‬ناحيه‭ ‬مردم‭ ‬باشد‭. ‬روند‭ ‬به‭ ‬گونه‌اي‭ ‬پيش‭ ‬رفت‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬نهايت‭ ‬مجلس‭ ‬خبرگان‭ ‬قانون‭ ‬اساسي‭ ‬تأسيس‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬مردم‭ ‬اعضاي‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬طريق‭ ‬انتخابات‭ ‬برگزيدند‭ ‬تا‭ ‬پيش‌نويس‭ ‬را‭ ‬بررسي‭ ‬نهايي‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬قانون‭ ‬اساسي‭ ‬نظام‭ ‬جمهوري‭ ‬اسلامي‭ ‬را‭ ‬تدوين‭ ‬كنند‭. ‬اين‭ ‬اقدام‭ ‬هم‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬نمايندگان‭ ‬منتخب‭ ‬مردم‭ ‬با‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬منابع‭ ‬متعدد‭ ‬قانون‭ ‬اساسي‭ ‬در‭ ‬حداقل‭ ‬زمان‭ ‬ممكن‭ ‬انجام‭ ‬و‭ ‬بعد‭ ‬به‭ ‬رؤيت‭ ‬عموم‭ ‬مردم‭ ‬رسانده‭ ‬شد‭. ‬سپس‭ ‬به‭ ‬مدت‭ ‬دو‭ ‬روز‭ ‬به‭ ‬همه‌‌پرسي‭ ‬گذاشته‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬آحاد‭ ‬مردم‭ ‬به‭ ‬صندوق‌هاي‭ ‬رأي‭ ‬مراجعه‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬آراي‌شان‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬صندوق‌ها‭ ‬ريختند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬رأي‭ ‬اكثريت‭ ‬مطلق‭ ‬به‭ ‬تصويب‭ ‬رسيد‭ ‬و‭ ‬ايران‭ ‬صاحب‭ ‬قانون‭ ‬اساسي‭ ‬جديد‭ ‬شد‭. ‬طبق‭ ‬اين‭ ‬قانون‭ ‬سازمان‭ ‬و‭ ‬ساختار‭ ‬نهادهاي‭ ‬حاكميت‭ ‬بر‭ ‬مبناي‭ ‬تفكيك‭ ‬قوا‭ ‬و‭ ‬وظايف‭ ‬قواي‭ ‬سه‌گانه‭ ‬تحت‭ ‬امر‭ ‬ولايت‭ ‬فقيه‭ ‬تعريف‭ ‬و‭ ‬تعيين‭ ‬شد‭. ‬همچنين‭ ‬براساس‭ ‬اين‭ ‬قانون،‭ ‬اولين‭ ‬انتخابات‭ ‬رياست‌جمهوري‭ ‬و‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬چند‭ ‬روز‭ ‬اولين‭ ‬انتخابات‭ ‬مجلس‭ ‬شوراي‭ ‬اسلامي‭ ‬برگزار‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬رؤساي‭ ‬قوه‭ ‬قضائيه‭ ‬و‭ ‬فقهاي‭ ‬شوراي‭ ‬نگهبان‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬امام‭ ‬خميني‭(‬ره‭) ‬منصوب‭ ‬شدند‭ ‬و‭ ‬ديگر‭ ‬نهادهاي‭ ‬حاكميت‭ ‬و‭ ‬انقلابي‭ ‬يكي‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬ديگر‭ ‬تأسيس‭ ‬شدند‭. ‬روز‭ ‬تأسيس‭ ‬مجلس‭ ‬شوراي‭ ‬اسلامي‭ ‬روز‭ ‬‮«‬قانون‮»‬‭ ‬هم‭ ‬ناميده‭ ‬شده؛‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬زمينه‭ ‬چند‭ ‬نكته‭ ‬مهم‭ ‬قابل‭ ‬تذكر‭ ‬و‭ ‬يادآوري‭ ‬است‭:‬

ـ‭ ‬قوه‭ ‬مجريه‭ ‬بايد‭ ‬مجري‭ ‬و‭ ‬حافظ‭ ‬قانون‭ ‬باشد‭. ‬سلب‭ ‬اعتبار‭ ‬قانون‭ ‬در‭ ‬ميان‭ ‬مردم‭ ‬از‭ ‬لحظه‌اي‭ ‬آغاز‭ ‬مي‌شود‭ ‬كه‭ ‬دولتمردان‭ ‬موجب‭ ‬تخطي‭ ‬و‭ ‬تجاوز‭ ‬از‭ ‬قانون‭ ‬شوند‭. ‬

ـ‭ ‬مهم‌ترين‭ ‬نقش‭ ‬قوه‭ ‬قضائيه‭ ‬برقراري‭ ‬قانون‭ ‬در‭ ‬همه‭ ‬شئون‭ ‬كشور‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬دستگاه‭ ‬قضا‭ ‬بايد‭ ‬با‭ ‬جديت‭ ‬كامل‭ ‬مانع‭ ‬قانون‌شكني‭ ‬صاحبان‭ ‬نفوذ‭ ‬و‭ ‬قدرت‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬متخلف‭ ‬از‭ ‬قانون‭ ‬با‭ ‬قاطعيت‭ ‬برخورد‭ ‬كند‭. ‬

ـ‭ ‬قوه‭ ‬مقننه‭ ‬نيز‭ ‬بايد‭ ‬بر‭ ‬اجراي‭ ‬مصوبات‭ ‬خود‭ ‬كاملاً‭ ‬نظارت‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬اگر‭ ‬قانون‭ ‬نداريم،‌‭ ‬تدوين‭ ‬كند‭ ‬و‭ ‬اگر‭ ‬قانون‭ ‬داريم‭ ‬با‭ ‬نظارت‭ ‬و‭ ‬پيگيري‭ ‬بايد‭ ‬اجرا‭ ‬شود،‭ ‬چون‭ ‬بخش‭ ‬مهمي‭ ‬از‭ ‬حقوق‭ ‬اساسي‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬قوه‭ ‬مقننه‭ ‬است‭. ‬

بنابراين‭ ‬مهم‌ترين‭ ‬ريشه‭ ‬معضلات‭ ‬و‭ ‬مشكلات‭ ‬كشور‭ ‬در‭ ‬رعايت‭ ‬نكردن‭ ‬قانون‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬نارضايتي‭ ‬عامه‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬دارد‭. ‬

كتاب‭ ‬‮«‬چراغ‌هاي‭ ‬روشن‭ ‬شهر‮»‬‭ ‬خاطرات‭ ‬زهره‭ ‬فرهادي‭ ‬از‭ ‬روزهاي‭ ‬مقاومت‭ ‬در‭ ‬سال‌هاي‭ ‬جنگ‭ ‬تحميلي‭ ‬و‭ ‬حضور‭ ‬در‭ ‬جهاد‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬فائزه‭ ‬ساساني‌خواه‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬تدوين‭ ‬و‭ ‬نشر‭ ‬سوره‭ ‬مهر‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬منتشر‭ ‬كرده‭ ‬است‭. ‬اين‭ ‬كتاب‭ ‬543‭ ‬صفحه‌اي‭ ‬كه‭ ‬خاطرات‭ ‬فرهادي‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بردارد،‭ ‬روايتي‭ ‬از‭ ‬روزهاي‭ ‬پيش‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬و‭ ‬حضورش‭ ‬در‭ ‬فعاليت‌هاي‭ ‬فرهنگي‭ ‬و‭ ‬تحول‭ ‬شخصيتش‭ ‬تا‭ ‬سال‌هاي‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬و‭ ‬آغاز‭ ‬دفاع‭ ‬مقدس‭ ‬مردمي‭ ‬ايران‭ ‬است‭. ‬كتابي‭ ‬كه‭ ‬دفتر‭ ‬ادبيات‭ ‬و‭ ‬هنر‭ ‬مقاومت‭ ‬حوزه‭ ‬هنري‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬آماده‭ ‬و‭ ‬منتشر‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬تصويري‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬حضور‭ ‬زنان‭ ‬و‭ ‬دختران‭ ‬در‭ ‬روزهاي‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬و‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬جهاد‭ ‬سازندگي‭ ‬و‭ ‬فعاليت‌هاي‭ ‬پشتيباني‭ ‬جبهه‭ ‬نشان‭ ‬مي‌‌دهد‭. ‬فرهادي‭ ‬در‭ ‬زمان‭ ‬آغاز‭ ‬جنگ‭ ‬دختري‭ ‬15‭ ‬ساله‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬قرار‭ ‬است‭ ‬وارد‭ ‬دوره‭ ‬متوسطه‭ ‬شود‭ ‬كه‭ ‬آتش‭ ‬ماشين‭ ‬جنگي‭ ‬صدام‭ ‬مدارس‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬تعطيلي‭ ‬مي‌كشاند‭ ‬و‭ ‬فرهادي‭ ‬را‭ ‬عازم‭ ‬مسجد‭ ‬جامع‭ ‬خرمشهر‭ ‬مي‌كند‭. ‬مسجدي‭ ‬كه‭ ‬مركز‭ ‬هدايت‭ ‬كمك‌هاي‭ ‬مردمي‭ ‬در‭ ‬زمينه‌هاي‭ ‬گوناگون‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬پايگاه‭ ‬مقاومت‭ ‬مردم‭ ‬شهر‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬مي‌آمده‭ ‬است‭. ‬شايد‭ ‬مهم‌ترين‭ ‬بخش‭ ‬اين‭ ‬كتاب‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬روزهاي‭ ‬آغازين‭ ‬جنگ‭ ‬و‭ ‬مقاومت‭ ‬مردم‭ ‬در‭ ‬خرمشهر‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬راوي‭ ‬با‭ ‬جزئيات‭ ‬بسياري‭ ‬مطرح‭ ‬كرده‭ ‬است‭. ‬كتاب‭ ‬‮«‬چراغ‌هاي‭ ‬روشن‭ ‬شهر‮»‬‭ ‬دربردارنده‭ ‬خاطرات‭ ‬زهره‭ ‬فرهادي‭ ‬و‭ ‬حاصل‭ ‬پنج‭ ‬سال‭ ‬مصاحبه‭ ‬با‭ ‬راوي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬قيمت‭ ‬50‭ ‬هزار‭ ‬تومان‭ ‬روانه‭ ‬بازار‭ ‬نشر‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

‭ ‬سيد‌عزت‌الله‭ ‬ضرغامي‭: ‬رئيس‌جمهور‭ ‬محترم‭ ‬در‭ ‬حالي‭ ‬از‭ ‬اختيارات‭ ‬ويژه‭ ‬سخن‭ ‬مي‌گويد،‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬تحريم‭ ‬جلسات‭ ‬فرا‭ ‬دولتي‭ ‬فرصت‌هاي‭ ‬ويژه‌اي‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬دولت‭ ‬خود‭ ‬سلب‭ ‬كرده‭ ‬است‭. ‬رؤساي‌جمهور‭ ‬قبل‭ ‬اين‌گونه‭ ‬نبودند‭!‬

‭ ‬محسن‭ ‬رضايي‭:‬‭ ‬شكست‭ ‬ترامپ‭ ‬از‭ ‬ملت‭ ‬ايران،‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬سرخورده‌ترين‭ ‬رئيس‌جمهور‭ ‬در‭ ‬تاريخ‭ ‬آمريكا‭ ‬تبديل‭ ‬خواهد‭ ‬كرد‭.‬

‭ ‬‭ ‬قاليباف‭:‬‭ ‬ملت‭ ‬ايران،‭ ‬چهل‭ ‬سال‭ ‬با‭ ‬استقامت‭ ‬پيموده‭ ‬و‭ ‬اينك‭ ‬در‭ ‬ابتداي‭ ‬گام‭ ‬دوم‭ ‬با‭ ‬استواري‭ ‬و‭ ‬اميد‭ ‬بيشتر،‭ ‬پيش‭ ‬مي‌رود‭. ‬غيرت‭ ‬ملي‭ ‬و‭ ‬نهراسيدن‭ ‬از‭ ‬طبل‭ ‬و‭ ‬دهل‭ ‬لشكريان‭ ‬دشمن‭ ‬كه‭ ‬امروز،‭ ‬علي‌رغم‭ ‬ضعف‭ ‬و‭ ‬زوال،‭ ‬آواز‭ ‬بلندي‭ ‬دارد،‭ ‬شرط‭ ‬موفقيت‭ ‬است،‭ ‬چنانكه‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬61‭ ‬هـ‭ .‬ق،‭ ‬ياران‭ ‬حضرت‭ ‬حسين‭(‬ع‭) ‬با‭ ‬منطق‭ ‬شهيد‭ ‬پيروز‭ ‬قلوب‭ ‬را‭ ‬فتح‭ ‬كردند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1361‭ ‬هـ‭ .‬ش،‭ ‬ياران‭ ‬امام‭ ‬عزيز،‭ ‬خرمشهر‭ ‬را‭.‬

محمد‭ ‬ايماني‭: ‬دولت‭ ‬در‭ ‬مديريت‭ ‬اقتصادي‭ ‬موفق‭ ‬نبوده‭ ‬است‭. ‬مردم‭ ‬و‭ ‬كارشناسان‭ ‬و‭ ‬فعالان‭ ‬اقتصادي‭ ‬درباره‭ ‬نمره‭ ‬مردودي‭ ‬دولت‭ ‬متفق‌القول‭ ‬هستند‭. ‬آمارهاي‭ ‬اقتصادي‭ ‬رقيق‭ ‬شده‭ ‬دولت‭ ‬نيز‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬همه‭ ‬كتمان‌ها،‭ ‬از‭ ‬همين‭ ‬واقعيت‭ ‬حكايت‭ ‬مي‌كند‭. ‬در‭ ‬چنين‭ ‬شرايطي،‭ ‬اقتضاي‭ ‬عقلانيت‭ ‬اين‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬دولت‭ ‬از‭ ‬خودرأيي‭ ‬و‭ ‬خودكامگي‭ ‬بكاهد‭ ‬و‭ ‬مشورت‌پذيري‭ ‬و‭ ‬تصميم‌گيري‭ ‬جمعي‭ ‬را‭ ‬دستور‭ ‬كار‭ ‬قرار‭ ‬دهد‭.‬

حميدرضا‭ ‬حيدري‭/ ‬هفته‌اي‭ ‬كه‭ ‬گذشت‭ ‬هفته‌اي‭ ‬داغ‭ ‬در‭ ‬فضاي‭ ‬مجازي‭ ‬بود‭. ‬فضايي‭ ‬كه‭ ‬هر‭ ‬چند‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬فضاي‭ ‬حقيقي‭ ‬جامعه‭ ‬است؛‭ ‬اما‭ ‬ادبيات‭ ‬و‭ ‬مختصات‭ ‬خاص‭ ‬خودش‭ ‬را‭ ‬دارد‭. ‬

‭ ‬‭ ‬اولين‭ ‬سوژه‭ ‬مجازي‭ ‬صحبت‭ ‬رئيس‌جمهور‭ ‬درباره‭ ‬نداشتن‭ ‬اختيار‭ ‬كافي‭ ‬براي‭ ‬حل‭ ‬مشكلات‭ ‬در‭ ‬ديدار‭ ‬فعالان‭ ‬سياسي‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬كاربران‭ ‬با‭ ‬ايجاد‭ ‬هشتگ‭ ‬‮«‬اختيار‮»‬‭ ‬به‭ ‬اين‭ ‬موضوع‭ ‬واكنش‭ ‬نشان‭ ‬دادند‭. ‬در‭ ‬اين‌باره‭ ‬تقريباً‭ ‬همه‭ ‬نظرات‭ ‬چه‭ ‬نظرات‭ ‬موافقان‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬مخالفان‭ ‬دولت‭ ‬در‭ ‬چند‭ ‬نكته‭ ‬خلاصه‭ ‬مي‌شود‭: ‬اول‭ ‬اينكه‭ ‬اگر‭ ‬اختياري‭ ‬وجود‭ ‬نداشته،‭ ‬چرا‭ ‬فرد‭ ‬مورد‭ ‬نظر‭ ‬دوباره‭ ‬كانديداي‭ ‬رياست‌جمهوري‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬دوم‭ ‬اينكه‭ ‬چرا‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬شش‭ ‬سال‭ ‬تازه‭ ‬فهميده‭ ‬است‭ ‬اختيار‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬سوم‭ ‬اينكه‭ ‬بسياري‭ ‬اختيار‭ ‬مدنظر‭ ‬رئيس‌جمهور‭ ‬را‭ ‬براي‭ ‬مذاكره‭ ‬درباره‭ ‬خطوط‭ ‬قرمز‭ ‬نظام‭ ‬مانند‭ ‬موشكي‭ ‬مي‌دانند‭ ‬و‭ ‬چهارم‭ ‬اينكه‭ ‬تعدادي‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬هم‭ ‬اين‭ ‬صحبت‌هاي‭ ‬رئيس‌جمهور‭ ‬را‭ ‬حاصل‭ ‬اتاق‭ ‬فكر‭ ‬دولت‭ ‬براي‭ ‬تطهير‭ ‬چهره‭ ‬روحاني‭ ‬مي‌دانند‭.‬

‭ ‬‮«‬دولت‭ ‬جوان‭ ‬و‭ ‬حزب‌اللهي‮»‬‭ ‬هم‭ ‬يكي‭ ‬از‭ ‬هشتگ‌هاي‭ ‬داغ‭ ‬مجازي‭ ‬در‭ ‬چند‭ ‬روز‭ ‬گذشته‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬اين‭ ‬هشتگ‭ ‬زماني‭ ‬در‭ ‬فضاي‭ ‬مجازي‭ ‬ايجاد‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬رونق‭ ‬گرفت‭ ‬كه‭ ‬رهبر‭ ‬معظم‭ ‬انقلاب‭ ‬در‭ ‬ديدار‭ ‬با‭ ‬دانشجويان‭ ‬فرمودند‭: ‬‮«‬زمينه‭ ‬را‭ ‬براي‭ ‬روي‭ ‬كار‭ ‬آمدن‭ ‬دولت‭ ‬جوان‭ ‬و‭ ‬حزب‌اللهي‭ ‬آماده‭ ‬كنيد‭.‬‮»‬‭ ‬اين‭ ‬جملات‭ ‬رهبري‭ ‬شور‭ ‬و‭ ‬شوقي‭ ‬در‭ ‬ميان‭ ‬كاربران‭ ‬جوان‭ ‬ايجاد‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬يكديگر‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬كار‭ ‬براي‭ ‬زمينه‌سازي‭ ‬اين‭ ‬مهم‭ ‬دعوت‭ ‬كردند‭. ‬يكي‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬نوشت‭: ‬‮«‬آستين‌ها‭ ‬رو‭ ‬بزنيد‭ ‬بالا،‭ ‬ان‌شاءالله‭ ‬ما‭ ‬دولت‭ ‬تعيين‭ ‬مي‌كنيم‭. ‬‮«‬دولت‭ ‬جوان‭ ‬و‭ ‬حزب‌اللهي‮»‬‭ ‬نه‭ ‬يك‭ ‬كلمه‭ ‬كم،‭ ‬نه‭ ‬يك‭ ‬كلمه‭ ‬بيشتر‭.‬‮»‬

‭ ‬هشتگ‭ ‬‮«‬سوم‭ ‬خرداد‮»‬‭ ‬هم‭ ‬در‭ ‬روزهاي‭ ‬منتهي‭ ‬به‭ ‬سالروز‭ ‬آزادسازي‭ ‬خرمشهر‭ ‬جزء‭ ‬كليدواژه‌هايي‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬بسيار‭ ‬تكرار‭ ‬شد‭. ‬هشتگ‭ ‬سوم‭ ‬خرداد‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬فضاي‭ ‬مجازي‭ ‬كه‭ ‬نگاه‭ ‬مي‌كني‭ ‬مي‌بيني‭ ‬هر‭ ‬كاربر،‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬نسخه‌اي‭ ‬براي‭ ‬امروز‭ ‬ماست‭. ‬يكي‭ ‬از‭ ‬مقاومتش‭ ‬حرف‭ ‬مي‌زند‭ ‬و‭ ‬ديگري‭ ‬از‭ ‬اراده‭ ‬خداوند‭ ‬براي‭ ‬اين‭ ‬پيروزي‭ ‬كه‭ ‬‮«‬خرمشهر‭ ‬را‭ ‬خدا‭ ‬آزاد‭ ‬كرد‭.‬‮»‬‭ ‬و‭ ‬ديگري‭ ‬يادآوري‭ ‬مي‌كند‭ ‬‮«‬خرمشهرها‭ ‬در‭ ‬پيش‭ ‬است‭.‬‮»‬‭ ‬نكته‌اي‭ ‬كه‭ ‬خيلي‌ها‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬اشاره‭ ‬كردند،‭ ‬اين‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬‮«‬ما‭ ‬با‭ ‬سازش‭ ‬خرمشهر‭ ‬را‭ ‬بازپس‭ ‬نگرفتيم،‭ ‬خون‭ ‬داديم‭ ‬جان‭ ‬داديم‭ ‬وليكن‭ ‬خاك‭ ‬نداديم‭.‬‮»‬

‭ ‬و‭ ‬اما‭ ‬آخرين‭ ‬موضوع‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬داستان‭ ‬انتصاب‭ ‬علي‭ ‬ربيعي،‭ ‬وزير‭ ‬سابق‭ ‬كار‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬سخنگوي‭ ‬دولت‭ ‬است‭. ‬انتصابي‭ ‬كه‭ ‬واكنش‌هاي‭ ‬بسياري‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پي‭ ‬داشت‭. ‬يكي‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬نوشت‭: ‬‮«‬در‭ ‬اين‭ ‬دولت‭ ‬هيچ‭ ‬مديري‭ ‬از‭ ‬بين‭ ‬نمي‌ره‭ ‬فقط‭ ‬از‭ ‬يك‭ ‬ميز‭ ‬به‭ ‬ميز‭ ‬ديگه‭ ‬تغيير‭ ‬مكان‭ ‬مي‌ده‭...‬‮»‬‭ ‬‭ ‬در‭ ‬ميان‭ ‬توئيت‌ها‭ ‬چند‭ ‬نكته‭ ‬مشترك‭ ‬است؛‭ ‬اول‭ ‬اينكه‭ ‬بسياري‭ ‬از‭ ‬كاربران‭ ‬از‭ ‬دولت‭ ‬انتقاد‭ ‬دارند‭ ‬زيرا‭ ‬فردي‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬كرسي‭ ‬وزارت‭ ‬ناكارآمدي‌اش‭ ‬بر‭ ‬همگان‭ ‬ثابت‭ ‬شده،‭ ‬چرا‭ ‬بايد‭ ‬دوباره‭ ‬به‭ ‬يك‭ ‬بهانه‭ ‬جديد‭ ‬به‭ ‬هيئت‭ ‬‌دولت‭ ‬بازگردد؟‭ ‬دوم‭ ‬اينكه‭ ‬برخي‭ ‬معتقدند‭ ‬اين‭ ‬دولت‭ ‬يك‭ ‬محفل‭ ‬خصوصي‭ ‬براي‭ ‬برخي‭ ‬افراد‭ ‬خاص‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬نخبگان‭ ‬و‭ ‬جوانان‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬راه‭ ‬ندارند‭ ‬و‭ ‬سوم‭ ‬اينكه‭ ‬خبر‭ ‬اين‭ ‬انتصاب‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬خبر‭ ‬استعفاي‭ ‬ترزا‭ ‬مي‭ ‬نخست‌وزير‭ ‬انگليس‭ ‬مقايسه‭ ‬كردند‭. ‬او‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬اثبات‭ ‬ناكارآمدي‌اش‭ ‬استعفا‭ ‬مي‌كند؛‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬دولت‭ ‬ما‭ ‬ناكارآمدها‭ ‬پست‌هاي‭ ‬جديد‭ ‬مي‌گيرند‭.‬

نكته‭:‬‭ ‬مردى‭ ‬خدمت‭ ‬حضرت‭ ‬على‭(‬ع‭) ‬آمد‭ ‬و‭ ‬عرض‭ ‬كرد‭: ‬يا‭ ‬اميرالمؤمنين‭ ‬من‭ ‬حاجتى‭ ‬دارم‭. ‬حضرت‭ ‬فرمود‭: ‬حاجتت‭ ‬را‭ ‬روى‭ ‬زمين‭ ‬بنويس‭! ‬زيرا‭ ‬من‭ ‬گرفتارى‭ ‬تو‭ ‬را‭ ‬آشكارا‭ ‬در‭ ‬چهره‭ ‬تو‭ ‬مي‌بينم‭ ‬و‭ ‬لازم‭ ‬نيست‭ ‬بيانش‭ ‬كني‭! ‬مرد‭ ‬روى‭ ‬زمين‭ ‬نوشت‭: ‬‮«‬انا‭ ‬فقير‭ ‬محتاج‮»‬،‭ ‬من‭ ‬فقيرى‭ ‬نيازمندم‭. ‬حضرت‭ ‬على‭(‬ع‭) ‬به‭ ‬قنبر‭ ‬فرمود‭: ‬با‭ ‬دو‭ ‬جامه‭ ‬ارزشمند‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬بپوشان‭. ‬مرد‭ ‬فقير‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬آن،‭ ‬با‭ ‬چند‭ ‬بيت‭ ‬شعر‭ ‬از‭ ‬اميرالمؤمنين‭ ‬علي‭(‬ع‭) ‬تشكر‭ ‬كرد‭. ‬حضرت‭ ‬فرمود‭: ‬يكصد‭ ‬دينار‭ ‬نيز‭ ‬به‭ ‬او‭ ‬بدهيد‭! ‬بعضى‭ ‬گفتند‭: ‬يا‭ ‬اميرالمؤمنين‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬ثروتمند‭ ‬كردى‭! ‬حضرت‭ ‬على‭(‬ع‭) ‬فرمود‭: ‬من‭ ‬از‭ ‬پيغمبر‭ ‬خدا‭(‬ص‭) ‬شنيدم‭ ‬كه‭ ‬فرمود‭: ‬مردم‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬جايگاه‭ ‬خود‭ ‬قرار‭ ‬دهيد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬شخصيت‌شان‭ ‬احترام‭ ‬بگذاريد‭. ‬آنگاه‭ ‬فرمود‭: ‬من‭ ‬به‭ ‬راستى‭ ‬تعجب‭ ‬مي‌كنم‭ ‬از‭ ‬بعضى‭ ‬مردم،‭ ‬آنان‭ ‬بردگان‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬پول‭ ‬مي‌خرند؛‭ ‬ولى‭ ‬آزادگان‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬نيكي‌هاي‭ ‬خود‭ ‬نمي‌خرند‭. ‬نيكي‌ها‭ ‬انسان‭ ‬را‭ ‬برده‭ ‬و‭ ‬بنده‭ ‬مي‌كند‭.‬

نظر‭: ‬رفتار‭ ‬زيبا‭ ‬و‭ ‬بسيار‭ ‬شريفانه‭ ‬امام‭ ‬علي‭(‬ع‭) ‬با‭ ‬يك‭ ‬نيازمند‭ ‬طبعاً‭ ‬مي‌تواند‭ ‬الگوي‭ ‬مناسبي‭ ‬براي‭ ‬پيروان‭ ‬آن‭ ‬حضرت‭ ‬باشد‭. ‬نظام‭ ‬علوي‭ ‬در‭ ‬رفتار‭ ‬با‭ ‬يك‭ ‬فقير‭ ‬سعي‭ ‬مي‌كند‭ ‬شأن‭ ‬و‭ ‬شخصيت‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬حفظ‭ ‬كند،‭ ‬اگر‭ ‬چنين‭ ‬رفتاري‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬روز‭ ‬دنيا‭ ‬ترجمه‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬ادبيات‭ ‬امروز‭ ‬اطلاع‌رساني‭ ‬شود،‭ ‬شايد‭ ‬كسي‭ ‬شكي‭ ‬نداشته‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬مردمي‌ترين‭ ‬حكومت‌ها‭ ‬همين‭ ‬حكومت‭ ‬ائمه‭ ‬و‭ ‬پيامبر‭ ‬اكرم‭(‬ص‭) ‬بوده‭ ‬است؛‭ ‬زيرا‭ ‬از‭ ‬يك‭ ‬سو‭ ‬با‭ ‬قدرتمندان،‭ ‬ثروتمندان‭ ‬و‭ ‬حاكمان‭ ‬اسلامي‭ ‬فاسد‭ ‬برخوردهاي‭ ‬بسيار‭ ‬شديد‭ ‬مي‌كردند؛‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬ديگر‭ ‬با‭ ‬قشر‭ ‬مستضعف‭ ‬و‭ ‬نيازمند‭ ‬با‭ ‬نيكي‭ ‬رفتار‭ ‬مي‌كردند‭ ‬تا‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬آزاد‭ ‬كنند‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬بردگي‭ ‬نجات‭ ‬دهند‭. ‬اميد‭ ‬است‭ ‬جامعه‭ ‬اسلامي‭ ‬ما‭ ‬كه‭ ‬امام‭ ‬علي‭(‬ع‭) ‬را‭ ‬الگوي‭ ‬خود‭ ‬قرار‭ ‬داده،‭ ‬رفتار‭ ‬با‭ ‬نيازمندان‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬جهت‭ ‬احترام‭ ‬به‭ ‬شخصيت‭ ‬آنها‭ ‬و‭ ‬رفع‭ ‬فقر‭ ‬فرهنگي‭ ‬دنبال‭ ‬كند‭.‬

شب‌هاي‭ ‬حركت‭ ‬است؛‭ ‬شب‌هاي‭ ‬رفتن‭ ‬و‭ ‬دل‌كندن،‭ ‬شب‌هاي‭ ‬بيدار‭ ‬شدن‭ ‬و‭ ‬نه‭ ‬بيدار‭ ‬ماندن،‭ ‬شب‌هايي‭ ‬كه‭ ‬بانگ‭ ‬الرحيل‭ ‬نواخته‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬تنها‭ ‬كساني‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬اين‭ ‬شب‭ ‬تاريك‭ ‬و‭ ‬نامشخص‭ ‬قدم‭ ‬مي‌گذارند‭ ‬كه‭ ‬بدانند‭ ‬انتهاي‭ ‬اين‭ ‬تير‌گي‌ها‭ ‬و‭ ‬پيچ‭ ‬و‭ ‬خم‌ها‭ ‬روشنايي‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬تنها‭ ‬آنهايي‭ ‬اين‭ ‬جاده‭ ‬ناهموار‭ ‬و‭ ‬سخت‭ ‬و‭ ‬نامعلوم‭ ‬شب‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬روشنايي‭ ‬سحر‭ ‬مي‌كنند‭ ‬كه‭ ‬دست‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬راه‌بلدي‭ ‬بگذارند‭ ‬كه‭ ‬شب‭ ‬را‭ ‬بفهمد‭ ‬و‭ ‬كتاب‭ ‬دروني‭ ‬افراد‭ ‬را‭ ‬خوانده‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬كسي‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬تأويل‭ ‬سوره‭ ‬قدر‭ ‬باشد،‭ ‬قرآن‭ ‬ناطق‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬نور‭ ‬باشد؛‭ ‬چرا‭ ‬كه‭ ‬اين‭ ‬مسير‭ ‬ظلمت‌زده‭ ‬جز‭ ‬با‭ ‬نور‭ ‬به‭ ‬مقصد‭ ‬نمي‌رسد‭.‬

مولاي‭ ‬من‭!‬

در‭ ‬دل‭ ‬اين‭ ‬جهان‭ ‬تاريك‭ ‬و‭ ‬قيرگون‭ ‬دستي‭ ‬كه‭ ‬دست‭ ‬نابلد‭ ‬كور‭ ‬را‭ ‬براي‭ ‬رسيدن‭ ‬به‭ ‬شهر‭ ‬روشنايي‭ ‬بگيرد،‭ ‬ساليان‭ ‬سال‭ ‬هم‭ ‬كه‭ ‬قدم‭ ‬بزند‭ ‬راه‭ ‬به‭ ‬جايي‭ ‬نخواهد‭ ‬برد؛‭ ‬چرا‭ ‬كه‭ ‬ديگر‭ ‬سلام‭ ‬سحرگاهي‭ ‬را‭ ‬نمي‌بيند‭ ‬و‭ ‬نمي‌شنود‭ ‬و‭ ‬نمي‌فهمد‭. ‬نمي‌بيند؛‭ ‬زيرا‭ ‬از‭ ‬نور‭ ‬ترسانيده‌اند‭ ‬و‭ ‬نمي‌شنود؛‭ ‬چرا‭ ‬كه‭ ‬دستش‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬ديگري‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬نمي‌گذارد‭ ‬كه‭ ‬صداي‭ ‬سلام‭ ‬سحرگاهي‭ ‬را‭ ‬برايش‭ ‬بخوانند‭ ‬و‭ ‬كسي‭ ‬كه‭ ‬نتواند‭ ‬همه‭ ‬زيبايي‌ها‭ ‬و‭ ‬شيريني‌هاي‭ ‬زندگي‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬اين‭ ‬شب‌هاي‭ ‬آشفته‭ ‬ببيند‭ ‬و‭ ‬بشنود،‭ ‬ديگر‭ ‬نور‭ ‬را،‭ ‬سلام‭ ‬را،‭ ‬سحر‭ ‬را‭ ‬و‭ ‬طلوع‭ ‬فجر‭ ‬را‭  ‬نمي‌فهمد‭.‬

آقاجان‭!‬
مي‌دانم‭ ‬كسي‭ ‬كه‭ ‬نفهمد،‭ ‬گوش‌هايش‭ ‬تاب‭ ‬و‭ ‬توان‭ ‬شنيدن‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬چشم‌هايش‭ ‬طاقت‭ ‬ديدن‭ ‬و‭ ‬هر‭ ‬كسي‭ ‬كه‭ ‬بخواهد‭ ‬از‭ ‬نور‭ ‬تلاوت‭ ‬كند‭ ‬و‭ ‬مسير‭ ‬روشنايي‭ ‬را‭ ‬نشان‭ ‬دهد،‭ ‬برايش‭ ‬شمشير‭ ‬تيز‭ ‬مي‌كنند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬سياه‌‭ ‬شب‭ ‬منتظرش‭ ‬مي‌نشينند‭ ‬تا‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬سجاده‭ ‬نور،‭ ‬در‭ ‬طلوع‭ ‬فجر،‭ ‬در‭ ‬هنگام‭ ‬سلام‭ ‬سحرگاهي‭ ‬نمازش،‭ ‬شمشير‭ ‬بر‭ ‬فرق‭ ‬مباركش‭ ‬بنشانند‭.‬

يك‭ ‬اتفاق‭ ‬ساده،‭ ‬مرا‭ ‬بي‌قرار‭ ‬كرد

بايد‭ ‬نشست‭ ‬و‭ ‬يك‭ ‬غزل‭ ‬تازه،‭ ‬كار‭ ‬كرد

در‭ ‬كوچه‭ ‬مي‌گذشتم‭ ‬و‭ ‬پايم‭ ‬به‭ ‬سنگ‭ ‬خورد

سنگي‭ ‬كه‭ ‬فكر‭ ‬و‭ ‬ذكر‭ ‬دلم‭ ‬را،‭ ‬دچار‭ ‬كرد

از‭ ‬ذهن‭ ‬من‭ ‬گذشت‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬سنگ‭ ‬مي‌شود

آيا‭ ‬چه‭ ‬كارها‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬روزگار‭ ‬كرد

با‭ ‬سنگ‭ ‬مي‌شود‭ ‬جلوي‭ ‬سيل‭ ‬را‭ ‬گرفت

طغيان‭ ‬رودهاي‭ ‬روان‭ ‬را،‭ ‬مهار‭ ‬كرد

يا‭ ‬سنگ‭ ‬روي‭ ‬سنگ‭ ‬نهاد‭ ‬و‭ ‬اتاق‭ ‬ساخت

بي‌سرپناه‌ها‭ ‬همه‭ ‬را،‭ ‬خانه‌دار‭ ‬كرد

يا‭ ‬مي‌شود‭ ‬كه‭ ‬نام‭ ‬كسي‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬نوشت

با‭ ‬ذكر‭ ‬چند‭ ‬فاتحه،‭ ‬سنگ‭ ‬مزار‭ ‬كرد

يا‭ ‬مثل‭ ‬كودكان‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬روي‭ ‬شيطنت

زد‭ ‬شيشه‌اي‭ ‬شكست‭ ‬و‭ ‬دويد‭ ‬و‭ ‬فرار‭ ‬كرد

يا‭ ‬مي‌شود‭ ‬كه‭ ‬سنگ‭ ‬كسي‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬سينه‭ ‬زد

جانب‭ ‬از‭ ‬او‭ ‬گرفت‭ ‬و‭ ‬بدان‭ ‬افتخار‭ ‬كرد

ناگاه‭ ‬بي‌مقدمه‭ ‬آمد‭ ‬به‭ ‬حرف،‭ ‬سنگ

اين‌گونه‭ ‬گفت‭ ‬و‭ ‬سخت‭ ‬مرا‭ ‬بي‌قرار‭ ‬كرد‭:‬

تنها‭ ‬به‭ ‬يك‭ ‬جوان‭ ‬فلسطيني‌ام‭ ‬بده

با‭ ‬من‭ ‬ببين‭ ‬كه‭ ‬مي‌شود‭ ‬آنگه‭ ‬چه‭ ‬كار‭ ‬كرد‭.‬

شاعر: علي‭ ‬فردوسي

 

اي‭ ‬سجود‭ ‬باشكوه‭ ‬و‭ ‬اي‭ ‬نماز‭ ‬بي‌نظير

اي‭ ‬ركوع‭ ‬سربلند‭ ‬و‭ ‬اي‭ ‬قيام‭ ‬سر‭ ‬به‭ ‬زير

در‭ ‬هجوم‭ ‬بغض‌ها‭ ‬اي‭ ‬صبور‭ ‬استوار

در‭ ‬ميان‭ ‬تيرها‭ ‬اي‭ ‬شكست‌ناپذير

شرع‭ ‬را‭ ‬تو‭ ‬رهنما،‭ ‬خلق‭ ‬را‭ ‬تو‭ ‬رهگشا

عشق‭ ‬را‭ ‬تو‭ ‬سرپناه،‭ ‬مرگ‭ ‬را‭ ‬تو‭ ‬دستگير

فرش‭ ‬آستانه‌ات‭ ‬بوريايي‭ ‬از‭ ‬كرم

تخت‭ ‬پادشاهي‌ات‭ ‬دستبافي‭ ‬از‭ ‬حصير

كيست‭ ‬اين‭ ‬يگانه‭ ‬‌مرد‭ ‬اين‭ ‬غريب‭ ‬شب‌نورد

اينكه‭ ‬آشناي‭ ‬اوست‭ ‬هم‭ ‬صغير‭ ‬و‭ ‬هم‭ ‬كبير

كاش‭ ‬قدر‭ ‬سال‭ ‬بود‭ ‬آن‭ ‬شب‭ ‬سياه‭ ‬و‭ ‬تلخ

آسمان‭! ‬تو‭ ‬غافلي‭ ‬زان‭ ‬طلوع‭ ‬ناگزير

بعد‭ ‬از‭ ‬او‭ ‬نه‭ ‬من‭ ‬نه‭ ‬عشق‭ ‬از‭ ‬تو‭ ‬خواهم‭ ‬اي‭ ‬فلك

يا‭ ‬ببندي‌ام‭ ‬به‭ ‬سنگ‭ ‬يا‭ ‬بدوزي‌ام‭ ‬به‭ ‬تير

دست‭ ‬بي‌وضو‭ ‬مزن‭ ‬بر‭ ‬ستيغ‭ ‬آفتاب

آي‭ ‬تيغ‭ ‬بي‌حيا‭! ‬شرم‭ ‬كن‭ ‬وضو‭ ‬بگير

لختي‭ ‬اي‭ ‬پدر‭ ‬درنگ‭ ‬پشت‭ ‬در‭ ‬نشسته‌اند

رشته‌هاي‭ ‬سرد‭ ‬اشك‭ ‬كاسه‌هاي‭ ‬گرم‭ ‬شير‭....‬

 

شاعر: سعيد‭ ‬بيابانكي