خبرگزاری رویتر در گزارشی از لندن به قلم گریمی لوفیل نوشت زمانیکه راکتور شماره چهار نیروگاه هستهای تولید برق چرنوبیل روز بیست و ششم اوریل سال هزار ونهصدو هشتاد وشش میلادی منفجر و سبب شد رادیو اکتیو در بیشتر بخشهای اروپا پخش شود بسیاری معتقد بودند این فاجعه اخرین میخ روی تابوت انرژی هستهای است.
مقدار رادیو اکتیو برخاستهاز انفجار چرنوبیل ده برابر رادیو اکتیوی بود که از انفجار بمب اتمی بر فراز هیروشیما در سال هزار ونهصدو چهل وپنج میلادیبه وجود امد. رادیو اکتیو برخاسته از این انفجار در سراسر اوکراین و کشورهای همسایه پخش شد و به شرق اروپا و کشورهای اسکاندیناوی و شمال انگلیس و حتی شرق امریکا رسید.
براوردها درباره مرگ و میرهای ناشی از این انفجار دهها هزار نفر براورد شده است و همین سبب شد حادثه چرنوبیل به عنوان نمونهای جهانی برای همه مشکلات ناشی از انرژی هسته ای مطرح شود. اما پس از گذشت بیست سال از بدترین فاجعه هسته ای در جهان، تمایلبه استفاده از انرژی هستهای به شماری از کشورهای جهان بازگشته است. مالکوم گریمستوناز موسسه سلطنتی امور بینالملل که یک مرکز تحقیقاتی است گفت سلامت بخش هستهای از هنگام چرنوبیل به بعد بسیار خوب بوده و ثابت شده است که پیشبینی بروز یک حادثه بزرگ در هر ده سال پیش بینی نادرستی است.
وی افزود: قیمتهای سوخت فسیلی در ده سال گذشته افزایش یافته است به همین سبب عامل اقتصادی سبب شده است که کشورها بار دیگر به فکر سوخت هستهای بیفتند. چینکه در حال رشد اقتصادی است در خصوص انرژی هستهای برنامههای گستردهای دارد همچنین دولت امریکا برای ساخت شماری دیگر نیروگاه هستهای چراغ سبز نشان داده است و دست کم پانزده کشور دیگر در حال بررسی انرژی هستهای هستند که ترکیه و استرالیا جزو انها هستند.
انگلیس نیز نوسازی نیروگاههای هستهای قدیمیاش را بررسی میکند باوجود انکه این موضوع سبب شده است جنجال بزرگی در این کشور به وجود اید و ازطرف دیگر انتظار میرود گروه هشت در نشست اینده خود در ژوئیه اینده انرژی هستهای را تصویب کند. علل تمایل مجدد به انرژی هستهای ساده و روشن است اگرچه رویگردانی ازانرژی هستهای ناشی از چالشهای جهانی بود که حل و فصل ان دشوار است.
بسیاری از دانشمندان می گویند افزایش دمای زمین که سوختن سوختهای فسیلی در نیروگاههای تولید برق، کارخانجات و خودروها عامل این افزایش هستند ممکن است به تغییرات هولناک اب وهوایی و موج فزاینده خشکسالی منجر شود. ناارامیهای خاورمیانه ، کاهش ذخایر نفت و گاز در مناطق دیگر، راهیابی برخی طرفها به قدرت که انتظار نمیرفت به قدرت برسند و نیز سرشار بودن روسیه از انرژی به این موضوع کمک کرده است که قضیه امنیت عرضه انرژی در دستور کار سیاسی قرار گیرد.
خبرگزاری رویتر در ادامه تحلیل خود از رویکرد مجدد کشورهای جهانبه انرژی هستهای نوشت: از ویژگیهای اصلی انرژی هستهای ان است که گاز دی اکسید کربن ندارد و نیز با توجه به انکه امکان ذخیره سازی سوخت هستهای تا دهها سال وجود دارد دیگر همانند نفت و گاز با محدودیت عرضهدر سطح بین الملل روبرو نیست.
ایان هور لیسی از انجمن هستهای جهانی که هدفش تشویق به استفاده از انرژی هستهای به عنوان یک منبع دائم است گفت انرژی هستهای به عنوان گزینهای که هزینهبری ان کمتر است خودش را مطرح کرده است. این در حالی است که به احتمال زیاد قیمت سوختهای فسیلی افزایش مییابد، علاوه بر اینکه مسئله گازهای گلخانهای ناشیاز استفاده از سوختهای فسیلی مطرح است و نیز احتمال اعمال عوارص به گازهای دی اکسید کربن وجود دارد.
اما کسانی که با انرژی هستهای مخالفت میکنند میگویند مسئله چگونگی تعامل با زبالههای هستهای که تا هزاران سال دردسر ساز است هنوز حل نشده است. در نشستی که ماه مارس گذشته کشورهای گروه هشت تشکیل دادند ، روسیه و امریکا درخواست کردند انرژی هستهای برای تضمین عرضه دائمی انرژی و کاهش گازهای خطرناک پذیرفته شود.
همچنین شماری از کشورها که رشد اقتصادی انها مانند هند سریع است در تلاش برای دستیابی به عرضه نامحدود انرژی به انرژی هستهای تکیه کردهاند اما برخی از تحلیلگران میگویند هند شاید با تکیه بر سوخت هستهای می خواهد به جای وابستگی به کشورهای خاورمیانه که نفت و گاز در اختیار این کشور قرار میدهند به باشگاه وارد کنندگان فناوری انرژی هستهای ملحق شود که از چهل و پنج کشور تشکیل شده است. خوشبینانهترین ذهنیت در بخش هستهای ان است که انرژی هستهای نیمی از برق جهان را در کمتر از پنجاه سال اینده تولید خواهد کرد اما مخالفت با انرژی هستهای نیز از طرف جنبش مدافعان محیط زیست رو به افزایش است.
مخالفان انرژی هستهای به هزینه سنگین ساخت نیروگاههای هستهای و نیاز به حمایت گسترده دولتی برای اقتصادی کردن انرژی هستهای اشاره میکنند. انها همچنین میگویند هزینههای سنگین انرژی هستهای سبب خواهد شد که از منابع مالی مورد نیاز برای تحقیق بهمنظور یافتن جایگزینهای پاکتر و ارزانتر مانند باد، خورشید، امواج، بقایای گیاهان و حیوانات کاسته شود.
اما حامیان محیط زیست میگویند انها تنها کسانی نیستند که زنگ خطر را به صدا در اورده اند به همین سبب یک گروه انگلیسی متشکل از احزاب گزارشی هشدار دهنده را به دولت این کشور ارائه کرد که بر اساس ان دولت انگلیس باید همه نیروگاههای فرسوده هستهایاش را به استثنای یکنیروگاه در طول ده سال تعطیل کند ودر تصمیم گیری برای ایجاد نسل جدید نیروگاههای هستهای شتاب نکند. این گزارش افزود مسائل زیادی مانند خلاصیاز زباله های هستهای در دراز مدت، ذیرش ملتها و تامین اورانیوم باید حل و فصل شود و این مسائلی است که درباره سلامت، حتمال وقوع حملات تروریستی یا نشت هستهای سئوالاتی را برانگیخته است.
هور لیسی این نگرانیها را رد کرد اما گریمستون گفت فناوری هستهای ارزانتر است و بیشتر به ان می توان اعتماد کرد و امنیت ان نیز بیشتر است. اما لگین مکزورلی متخصص در انرژی هستهای در گروه صلح سبز گفت این خوشبینی گول زدن مردم است . وی افزود تعداد نیروگاههای هستهای که باید تعطیل شوند بیشتر از نیروگاههایی است که قرار است ساخته شوند . وی افزود من معتقدم عدهای روابط عمومی بسیار خوبی دارند و میدانند با توجه به افزایش قیمتهای انرژی اگر اکنون از فرصت استفاده نکنند دیگر فرصتی نخواهند داشت.