جنگ قدرت آمریکا در زمین سلاح هسته‌ای

رضا اشرفى
در حال حاضر مخرب ترین و خطرناک ترین سلاح در جهان در تکنولوژی هسته ای نهفته است که تا کنون تنها در یک جنگ و علیه ژاپن به کار گرفته شده است. آمریکایی ها همواره سعی دارند استفاده از این سلاح ویرانگر را با توجیهات اخلاقی موجه نشان دهند. مسئله ای که در کتاب «سیاست بین ملت ها» «هانس جی مورگنتا» به عنوان یکی از معروف ترین و تأثیرگذارترین تئوری پردازان واقع گرای کلاسیک آمده است که آمریکا برای نجات بشریت علیه ژاپن از بمب هسته ای استفاده کرد. با پایان یافتن جنگ جهانی دوم برخی از کشورهای قدرتمند برای عقب نماندن از موازنه قدرت در صدد به دست آوردن این تکنولوژی برآمدند. روسیه، انگلیس، فرانسه، چین، رژیم صهیونیستی، هند، پاکستان و حتی کره شمالی وارد این رقابت شدند. تا زمانی که دایره کسب تکنولوژی هسته ای در بین چند کشور اول محدود می شد، حساسیت چندانی را به همراه نداشت، اما زمانی که این دایره بزرگ تر شد کشورهای دارنده تکنولوژی هسته ای به خصوص آمریکا به دنبال محدودسازی این ابزار قدرتمند برآمدند تا دیگر کشورها به آن دسترسی نداشته باشند.
اما پیشرفت های سریع و قابل توجه روسیه در این زمینه باعث شد تا آمریکا برای محدودیت آن نیز چاره ای بیندیشد. بر این اساس در سال 1970 قرارداد «منع گسترش سلاح اتمی» موسوم به (NPT) بین دو قطب آمریکا و شوروی سابق امضا شد که در حال حاضر پیمان «استارت» جایگزین آن شده است. بنابراین در ادامه پیمان کاهش و محدودسازی سلاح تهاجمی استراتژیک در سال 1991 بین دو طرف معروف به استارت 1، روسای جمهور آمریکا و شوروی در سال هشتم آوریل 2010 در پراگ، پایتخت چک پیمان استارت 2 را امضا کردند و متعهد شدند که از میزان کلاهک های اتمی در زرادخانه های خود تا تعداد 1550 کلاهک بکاهند.
این مسئله هم تلاش برای ساخت کلاهک های بیشتر را کم می کرد و هم پیامی بود به دیگر کشورها که به سمت کاهش سلاح های هسته ای پیش روند و برای به دست آوردن این سلاح فوق العاده خطرناک برنامه ریزی نکنند. واشنگتن همزمان در مواضع خود اعلام می کرد که ترس دارد این تکنولوژی به دست گروه های تروریستی همچون القاعده یا دیگر گروه های بیفتد. در پس این قرارداد و تهدید آمریکا علیه کشورهایی که به فعالیت هسته ای مشغول بودند، همواره این پرسش پیش می آمد که آیا واقعاً روسیه و به خصوص آمریکا در پی کاستن از قدرت هسته ای خود هستند؟
پژوهش های جدید گویای این مسئله است که جواب منفی است. موسسه اطلاعاتی : تحقیقاتی بیسیک که بسیاری برای این «شورای اطلاعات امنیتی بریتانیا و آمریکا» از اصطلاح معتبر استفاده می کنند، در گزارش اخیر خود اعلام کرده است که قدرت های اتمی جهان برای مدرنیزه کردن کلاهک های اتمی خود در 10 سال آینده صدها میلیارد پوند هزینه می کنند. روزنامه انگلیسی گاردین در این باره نوشته است که خبر مبنی بر ریخت وپاش چند صد میلیاردی کشورهای قدرتمند در زمینه تسلیحات اتمی در حالی است که همه آنها از کسری بودجه و همچنین بحران اقتصادی ابراز نارضایتی کرده و از خلع سلاح در سطح جهان سخن می گویند. در این گزارش اطلاعاتی : تحقیقاتی آمده است که آمریکا طی یک دهه آینده 700 میلیارد دلار برای نوسازی تسلیحات هسته ای هزینه کند. روسیه نیز قرار است حداقل 70 میلیارد دلار در بخش سیستم موشکی خرج کند.
اما مسئله جالب در این گزارش این است که گفته شده فعالیت های هسته ای کشورهایی مثل روسیه، پاکستان و فرانسه در کنار رژیم اشغالگر قدس، از حالت تدافعی بسیار فراتر است. این موسسه انگلیسی : آمریکایی دو کشور انگلیس و آمریکا را از این گزینه مستثنا کرده و معتقد نیست که فعالیت های آنها از حالت تدافعی بالاتر رفته و جنبه تهاجمی به خود گرفته است. موسسه بیسیک نسبت به فعالیت ها و تلاش های هند و پاکستان به عنوان دو دشمن تاریخی در منطقه شبه قاره هشدار داده و اعلام کرده است که با توجه به قرائن این دو کشور در پی ساخت کلاهک های اتمی کوچک تر و سبک تر هستند تا از برد بیشتری برخوردار باشند. اگر چه سیاست های اعلانی دو کشور آمریکا و روسیه با پیمان های استارت این است که جهان باید به سمت کاهش تسلیحات هسته ای پیش برود اما این قدرت های بزرگ همواره به این توجیه می پردازند که به خاطر آسیب پذیری احتمالی در برابر پیشرفت هسته ای دیگر کشورها خود را به بمب های اتمی مجهز می کنند. این رویکرد همواره تعداد تکنولوژی پیشرفته هسته ای را افزایش داده و تقویت می کند.
بنابراین نباید انتظار داشت که جهان روزی عاری از سلاح های هسته ای شود. حتی نمی توان انتظار داشت که از این سلاح در آینده استفاده نشود. دولت آمریکا اخیراً تأکید کرده بود که برای مقابله با کشورهای غیرهسته ای از سلاح هسته ای استفاده نخواهد کرد. بخش ایجابی این استراتژی جدید آمریکا، به این معنی است که آمریکا ممکن است برای مقابله با کشورهای هسته ای از این سلاح استفاده کند. در این راه مطمئناً تئوری پردازانی هستند که بار دیگر از حملات هسته ای آمریکا به کشوری دیگر تفسیری اخلاقی ارائه دهند. به هر جهت آمار و ارقام های بالا نشان می دهد که کشورهایی که بیش از همه دل در گرو تسلیحات هسته ای دارند و با مدرنیزه کردن آن با توجه به بحران مالی کنونی، ریخت وپاش می کنند، بیش از دیگران به فکر کنترل تسلیحات هسته ای در جهان هستند و این یعنی آنگونه که «هانس مورگنتا» گفته است، آمریکا در پی نجات بشریت نیست، بلکه تنها به دنبال انحصار قدرت در دست خود است.