نگاهی به تأثیر نهضت عاشورا بر بیداری اسلامی (بخش سوم و پایانی)

پریسا جلالی
نهضت امام حسین(ع) حرکتی عظیم و تحول آفرین است. اقدامی سترگ که انسان ها را از درون متحول می سازد و همه ابعاد سیاسی و اجتماعی زمان را در برمی گیرد و فراتر از زمان نسل ها را در می نوردد.
ماه محرم امسال حال و هوای دیگری دارد. بیداری اسلامی رخ داده در خاورمیانه قطعا عاشورای پررنگ تری رقم خواهد زد چرا که آزادگی در این کشورها رنگی تازه یافته و آزادی خواهی مفاهیم دیگری را در دفتر تاریخ ثبت خواهد کرد و آن مکتب حسین(ع) یعنی توحید، اخلاص، بندگی، ایثار، جانبازی و شهادت است.
موج بیداری اسلامی که در کشورهای عربی به وجود آمده بنیان حکومت های خودکامه، مستبد، سر سپرده و غیردینی را متزلزل و یکی را بعد از دیگری ساقط می کند.
اگر چه در ظاهر این قیام ها از تونس آغاز شد و سپس نوبت به مصر، لیبی، یمن و بحرین رسید و موج جدیدتر آن در عربستان و اردن در حال تکوین است اما واقعیت امر این است که نهضت بیداری اسلامی از انقلابی فرا تاریخی و فرازمینی سرمشق گرفته است.
نهضتی که باید برای جست وجویش به دهه60 هجری سرزد.
همه؛ تشنه عاشورا
همان طور که آیت الله نوری همدانی نیز بدان تاکید دارد مردم جهان امروز تشنه معارف اهل بیت(ع) و عاشورا هستند. همه حرکت ها از عاشورا الهام می گیرد، ما می خواهیم مانند امام حسین(ع) حکومتی را به دنیا نشان دهیم که اسلامی باشد مانند انقلابی اسلامی که الگو گرفته از قیام امام حسین(ع) است.
و یا حجت الاسلام نقویان که می گوید: «نهضت بیداری اسلامی که امروز شاهد آن هستیم نشأت گرفته از عاشورا است. امروز حتی در شهر منهتن آمریکا، وقتی روز عاشورا فرامی رسد، شهردار منهتن نیز نام امام حسین برایش آشناست.»
بسیاری از انقلاب ها و قیام های آزادی خواه و رهایی بخش که بعد از سال 60هجری قمری به وقوع پیوست به نحوی از انقلاب کربلا تأثیر پذیرفته است، حتی جنبش های آزادی بخش که رهبران آن مسلمان نبودند، مانند انقلاب ضد استعماری هند که گاندی رهبری آن را برعهده داشت متأثر از قیام عاشورا بود.
بنابراین نهضت بیداری اسلامی که سال ها قبل در ایران و برخی دیگر از کشورها شکل گرفت و امروز سراسر کشورهای عربی اسلامی را فراگرفته است ریشه در آن نهضت عظیم دارد و اینکه رهبران نهضت های بیداری به سیدالشهداع(ع) اقتدا کرده اند و مبارزه علیه ظلم و ستم را از انقلاب عاشورا و رهبر آزادگان جهان امام حسین(ع) یادگرفته اند.
آیت الله عباس کعبی عضو مجلس خبرگان رهبری هم در این رابطه به ظرفیت های پیدا و پنهان در حوادث کربلا اشاره و تصریح می کند: «همیشه کربلا دارای ظرفیت احیای ملت ها و امت هاست، قطعا روحیه جهاد و شهادت در راه اسلام و تراژدی غم بار کربلا و مظلومیت خاندان اهل بیت(ع) الهام بخش همه مسلمانان و آزادی خواهان جهان است.»
در روایتی از رسول گرامی اسلام هم داریم که شور حسینی هرگز تحت هیچ شرایطی سرد نمی شود و ملت حسینی و عاشورایی ملت زنده ای است، کربلا و عاشورا نقشه و تدبیر الهی برای حفظ دین بود و تکلیف شرعی برای قیام و مبارزه با ظالمان و جهاد در راه خدا و تلاش برای تأسیس حکومتی دینی تا مرز شهادت یک انسان معصوم مانند امام حسین(ع) است.
به اعتقاد وی شور و نشاط حسینی ملت ایران الهام بخش ملت های منطقه برای نهضت بیداری اسلامی است.
سرنوشتی مشابه برای حاکمان ظالم
مردم کشورهای اسلامی در خاورمیانه که امروز بیداری اسلامی را فریاد می زنند همان درد و رنجی را متحمل می شدند که ملت روزگار امام حسین(ع) از آن در سختی بودند.
اغلب این حاکمان بی کفایت، وابسته به بیگانگان و فاسد بودندو بر بیت المال و سرمایه های ملی مسلمانان تسلط یافته و حکومت می کردند.
بن علی، حسنی مبارک، معمر قذافی از نظر اخلاقی و رفتارهای فردی و روش حکومتی مانند یزید بودند و بسیاری از حاکمان دیگر همانند آل خلیفه، آل سعود و آل صالح شباهت های زیادی با حکومت یزید دارند.
ارتباط و همکاری با رژیم صهیونیستی و آمریکا قربانی کردن مردم برای رسیدن به مطامع خود، غارت اموال و دارایی ملی و بیت المال نمونه هایی از رفتار آنان است.
یزید و اطرافیان او نیز بر جان، مال و ناموس مسلمانان مسلط شده و دستورات دین را یکی بعد از دیگری تحریف می کردند. خودکامگی یزید و فسادی که دربارش به راه انداخته بود از او شخصیتی منفور ارایه می داد که اگر حاکمیت دولت اسلامی به او واگذار می شد مشخص نبود چه سرنوشتی در انتظار حکومت اسلامی و احکام دینی است.
دولتمردان کشورهای عربی که امروز در محاصره بیداری اسلامی دست و پا می زنند نیز برای خوشایند غرب از مردمشان می خواستند در برابر خواسته های نامشروع و غیرقانونی شان تسلیم شوند. آنها چنان پشت احکام اسلامی و دینی به خدمت نزد اربابان غربی مشغول بودند که متوجه خشم انقلابی مردم شان نشدند و در عرض چند هفته و ماه سراشیبی سقوط را طی کردند.
امام حسین(ع) در برابر بدعت ها و خواسته های نامشروع یزید ایستاد و با قیام خود به همه انسان ها درس آزادی و بیداری آموخت و راه رهایی از استبداد و استکبار را به بشریت نشان داد.
همان اتفاقی که در ماجرای امروز تونس، مصر، لیبی، بحرین و اردن رخ داد و ملت های تشنه آزادی اما دربند را نجات داد.
آیت الله کعبی می گوید:« امروز توجه به مکتب حسینی و شعائر و مناسک حسینی به عنوان یک حرکت الهام بخش ملت ها بیش از پیش آزادگان جهان را به خود جلب کرده و مکتب حسین(ع) یعنی مکتب توحید و اخلاص و مکتب جهاد و شهادت. به همین علت می توان گفت بیداری اسلامی نشات گرفته از مکتب سیدالشهدا(ع) است. »
احمد زادهوش معاون فرهنگی تبلیغی سازمان تبلیغات اسلامی نیز آموزه های عاشورایی را الگوی دیگر انقلاب های آزادی خواه جهان می داند.
وی در گفت وگو با خبرنگار سرویس گزارش کیهان می گوید: «انقلاب اسلامی ایران از نهضت عاشورا الهام گرفت و پس از سه دهه در اثر گفت وگو با نخبگان و توده ها و افکار عمومی جهان بدون هیچ گونه درگیری ارتباط با دیگر مذاهب نصیب ما شد و توانستیم آموزه های عاشورایی که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی ایران شد را به دیگر جوامع اسلامی صادر کنیم.»
زادهوش ادامه می دهد:« قطعاً یکی از عوامل تاثیرگذار بر بیداری اسلامی منطقه صدور همین افکار و ارزش های ناب حسینی(ع) بود و ملت ایران در این زمینه موفق عمل کرد.»
این مقام مسئول در سازمان تبلیغات اسلامی اضافه می کند:« فراتر از بیداری اسلامی متاثر از عاشورا که در منطقه خاورمیانه اتفاق افتاده است باید به جنبش وال استریت اشاره کنیم که آن هم آزادی خواهی و رهایی از بندهایی است که عنکبوت غرب به دور مردم مظلوم پیچیده است. »
وی وحدت را رمز موفقیت ملت های مسلمان و دیگر جوامع آزادی خواه می داند و تاکید می کند: «ملت ها می توانند با اتکا به ارزش های والای قیام عاشورا نهضت حسینی را در عمل زنده بدارند و علیه طاغوت زمان که امروز دول غربی و رژیم صهیونیستی است، بایستند. »
حسین(ع) اسوه‌ای فراتر از زمان
بیداری اسلامی به راستی یک جریان است. جریانی که دولت های مستبد را به نوبت به ورطه سقوط می برد و به جای آن حکومتی اسلام گرا می نشاند.
این بیداری اسلامی یکی از ثمرات پربرکت در قرن حاضر تلقی می شود که محصول قیام عاشورا است.
موضوعی که مریم معین الاسلام، استاد جامعه الزهرا(س) بدان اشاره داشته و تصریح می کند: «انقلاب اسلامی ایران از عاشورا الهام گرفته و یکی از ثمرات الهام گرفته جریان عاشوراست و اینها همه با هم مرتبط هستند دشمنان نیز به خوبی این را دریافتند که بیداری اسلامی تحت تاثیر جریان عاشوراست.»
وی می گوید: «حتی زنان بحرین بارها این مساله را مطرح کرده اند که ما از حضرت زینب(س) الگو گرفتیم و چیزی که انگیزه بخش زنان بحرینی برای حضور در میدان انقلاب است، الگو گرفته از حضرت زینب(س) است.»
به همین علت است که وی به اهمیت مراسم عزاداری امام حسین(ع) تاکید دارد و اظهار می کند:« این مجالس باید منجر به بیداری شعور شیعیان در عصر حاضر شود و روحانیون سعی نمایند که نسبت به تاثیرپذیری جریان بیداری اسلامی و جایگاه حرکت آفرین جریان عاشورا صحبت و جوانان را هوشیار کنند که در مقابل بیداری اسلامی مسئول هستند.»
هدف، نابودی استکبار
هدف اصلی مردم کشورهای مسلمان و زجرکشیده منطقه که شاهد قیام های عمومی در آنها هستیم، نابودی استبداد و استکبار و برپایی حکومت اسلامی است حکومتی که وابستگی به اجانب را طردکند.
«این خواسته مردم کشورهای اسلامی که باید خیلی زودتر از اینها انجام می شد تاثیر گرفته از انقلاب امام حسین(ع) و یاران وفادار آن حضرت است.»
«محمود درقدمی » کارشناس مسایل سیاسی با بیان این عبارات می خواهد تاکید کند که منشا بیداری اسلامی و تحولات اخیر را باید در نهضت عاشورا جست وجو کنیم. هدف اصلی قیام امام حسین(ع) آنجا که می فرماید: «انما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی ارید ان آمر بالمعروف و انهی عن المنکر و اسیر بسیره جدی و ابی علی ابن ابی طالب(ع)» یعنی هدف من از این سفر، امر به معروف و نهی از منکر و خواسته ام از این حرکت، اصلاح مفاسد امت و احیای سنت و قانون جدم، رسول خدا(ص) و راه و رسم پدرم، علی بن ابی طالب(ع) است. »
وی نیز در گفت و گو با گزارشگر کیهان به شباهت های حکام مستبد و وابسته منطقه با حکام اموی که بویی از دین و اسلامیت نبرده بودند اشاره و تاکید می کند:« کشورهای تونس، مصر، لیبی، یمن، و کشورهای حاشیه خلیج فارس بیش از آنکه به اراده مردمی و پشتوانه دینی معتقد باشند به دول غربی که خود دچار مشکلات زیادی در ارتباط با مردم شان هستند، وابسته و متکی بودند. البته اکنون باید گفت دول غربی با مشخص شدن سقوط نظام های دیکتاتوری منطقه به اصطلاح با مردم در شعار همراه شده اند. »
مردم منطقه در بیداری اسلامی خواهان کرامت انسانی هستند که سید و سالار شهدا امام حسین(ع) به عنوان بهترین نماد عزت و آزادگی و مکارم انسانی به آنها هدیه داده است و انسان های آزاده او را الگوی بارز از صلابت و ایثار می دانند و با تاسی از آموزه های عظیم نهضت آن امام همام تحول شگرفی در دنیا پدید می آورند.
به راستی ملت های مستضعف جهان با مشاهده شکست های پیاپی غرب دریافتند رژیم صهیونیستی، آمریکا و برخی کشورهای غربی دیگر توانی برای مهار نیروهای انقلابی ندارند و همین انگیزه خوبی شد تا تحول جدیدی را در منطقه رقم بزنند. »
این کارشناس سیاسی ادامه می دهد: «مسلمانان جهان مخصوصاً ملل عرب امروز به پا خواسته و در برابر ستمگری های حکومت های سرسپرده به غرب مبارزه و مقاومت می کنند چون به امام حسین(ع) اقتدا کرده و درس انقلاب و مقاومت را از نهضت عاشورا آموخته اند. »
وی تاکید می کند «که پذیرش هیچ الگویی به جز عاشورا نمی تواند وضعیت ذلت بار مسلمانان تحت ظلم حکام فاسد کشورهای عربی را تغییر دهد که خوشبختانه بسیاری از مسلمانان در کشورهای مختلف از جمله کشورهای عربی این حقیقت را دریافته اند و در نهایت هم به پیروزی رسیدند.
در واقع فقط در این صورت است که دشمنان اسلام فکر تسلط سرزمین های اسلامی و غارت سرمایه ملل مسلمان را برای همیشه از ذهن دور خواهند کرد. »