[گروه سیاسی - زهراسادات علوی]
«وحدت اصولگرایان» برای استمرار گفتمان اصولگرایی در سپهر سیاسی ایران کلید واژهیی است که نامداران این جریان سیاسی بر آن اشتراکنظر دارند. حرفها و حدیثهای فراوانی در این راستا گفته شد که با توجه به پهنای باند اصولگرایی چه کسانی اصولگرا قلمداد میشوند و چه کسانی هرگز در اردوگاه اصولگرایی حق توقف ندارند.
اینچنین بود که پس از رفت و آمدهای چهرههای سرشناس این جریان سیاسی به جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به عنوان رهبران نظریهپرداز این آیتالله مهدویکنی و آیتالله محمد یزدی بودند که در آذر ماه سال گذشته راهکارهای وحدت اصولگرایان را در قالب نامهیی در دستان اصولگرایان پر دغدغه گذاردند تا سران اصولگرا بدانند چگونه و با چه مکانیزمی یارکشی کنند.
این نامه که به سرعت مشهور به منشور جامعتین شد براساس وصایای امام و مطالبات رهبری تدوین شده بود. سمت و سوی این منشور رشد «بصیرت، وحدت و حکمت و واقعبینی» است و بیش از 16 جلسه کارشناسی برای تدوین آن برگزار شده است. این منشور که به امضای سران جامعتین رسید مبتنی بر چهار اصل «اسلام»، «جمهوری اسلامی (قانون اساسی)»، «خط و سیره امام» و «ولایت مطلقه فقیه» و با اعلام 12 شاخص اساسی منتشر شد.
پس از آن بود که نشستهای فراوانی درباره وحدت اصولگرایان در مناسبات سیاسی برگزار شد و منشور جامعتین به مثابه شاهکلید اصولگرایان برای پیروزیهای آینده تلقی شد. مهمترین کارکرد این منشور «لیست واحد انتخاباتی» از سوی اصولگرایان برای انتخابات نهمین دوره مجلس شد اما تنوع سلیقههای اصولگرایان، تفاوت در بینشها و تضاد خواستهها کش و قوسهای بسیاری را در درون اردوگاه اصولگرایان به نمایش گذاشت.
اما اکنون سوال اصلی این است که وحدت از دیدگاه اصولگرایان و پرهیز از تفرقه با توجه به شرایط فعلی چگونه امکان دارد؟ پرسشی که به تعداد فعالان سیاسی اصولگرا برای آن پاسخ وجود دارد، پاسخهایی متفاوت و برخی متضاد با یکدیگر ولی اکثر این تحلیلها در یک بستر اشتراک یافتهاند: محور قرار دادن روحانیت در فعالیتهای سیاسی اصولگرایان و همچنین پرهیز از فضای احساسی و غیرکارشناسانه با در نظر گرفتن مبانی عقلگرایی در جامعه.
اگرچه در همین زمان بود که برخی چهرههای اصولگرای نزدیک به دولت، سعی کردند با محوریت دولت دهم وحدت اصولگرایان را پررنگ سازند. آنها با اشاره به کمیته 3 نفره تشکلیل شده از سوی محمود احمدینژاد و با عضویت علیاکبر ولایتی، غلامعلی حدادعادل و حبیبالله عسگراولادی میگویند این کمیته میتواند اشخاصی را که به عنوان محور وحدت اصولگرایان معرفی میشوند، تعیین کند.
محوری که تا به امروز نزدیک به 13 نفر از چهرههای اصلی اصولگرایی در آن معرفی شدهاند. اما آنگونه که غفوریفرد به «ملت ما» گفته بود: لیست ارایه شده لیست اولیه و ابتدایی است و به هیچوجه نمیتوان آن را لیست نهایی وحدت اصولگرایان تلقی کرد.
غفوریفرد افزود: ما در مجموع منتظر اعلام نظر جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هستیم و تصمیم نهایی درباره این موضوع را بعد از اطلاع از نظر جامعتین خواهیم گرفت.
عضو جامعه اسلامی مهندسین تصریح کرد: در عین حال شخص رییسجمهور هم درباره این لیست اظهارنظر نکردهاند. در هر صورت ممکن است یا اعضای لیست دستخوش تغییر شوند یا حتی مکانیزم دیگری برای وحدت اصولگرایان اتخاذ شود. در هر صورت این موارد بستگی به اظهارنظر اشخاص و گروههای برشمرده است. عضو فراکسیون اصولگرایان اظهار داشت: اما من معتقدم بهترین راهکار برای تحقق وحدت واقعی در جبهه اصولگرایان محور قرار گرفتن «ولایت فقیه» و «جامعتین» است.
به همین دلیل به نظر میرسد نشست اردیبهشت ماه اصولگرایان میتواند مقدمه فعالیتهای اصولگرایان برای انتخابات مجلس باشد. تلاش اصلی همه اصولگرایان این است که چه اصلاحطلبان وارد عرصه شوند و چه نشوند، با لیست واحد وارد عرصه انتخابات شوند.
لطفالله فروزنده، قائممقام جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی نیز با اشاره به نقش منشور تدوین شده توسط جامعتین در انسجام اصولگرایان میگوید: منشور صادر شده از سوی جامعتین اقدامی مهم و خیرخواهانه و در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری مبنی بر وحدت و همدلی در جریان اصولگرایی بوده است.
وی تاکید میکند جامعتین همواره موجب انسجام و همدلی و ارتباط بیشتر نیروهای اصولگرا شده است.
لاله افتخاری، نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه «شکلگیری یک ائتلاف جدید نیازمند بازتعریف درست و دقیق آن است» هم میگوید: این امر باید تحت امر جامعتین و نظر آنها به سازماندهی برسد و الگوی گذشته بازنگری شود تا حداکثر جذب اصولگرایان را داشته باشد. شاخصهها باید لیست شود و براساس آن شاخصها اصولگرایی تعریف و نیروگیری شود.
محمدرضا باهنر، نماینده صاحب نفوذ تهران و دبیرکل جامعه اسلامی مهندسان نیز نظر مشابهی دارد: «همه اصولگرایان تلاش میکنند که ظرفیت اصولگرایی افزایش یابد زیرا افزایش این ظرفیت به نفع جریان اصولگرایی است، ضمن اینکه جامعتین بایدها و نبایدهای اصولگرایان را اعلام کرده است بنابراین کسانی که مدعی اصولگرایی هستند باید التزام خود را به این بایدها و نبایدها که در قالب منشور اصولگرایی منتشر شده است اعلام کنند.»
امسال، انتخابات مجلس نهم برگزار خواهد شد و تجربه دورههای قبلی مجلس نشان میدهد در صورتی که لیست مشترکی از سوی اعضای مختلف طیف اصولگرایی منتشر نشود، نمیتوان انتظار داشت چهرههای برجسته و نخبه حداکثر نظر مردم را برای حضور در بهارستان جلب کنند. این مساله را بسیاری از اصولگرایان دریافتهاند. محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام از این دسته است که اعتقاد دارد: «اصولگرایان در انتخابات پیشرو باید همراستا با منشور جامعتین حرکت کنند.
وی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران، گفت: اصولگرایان برای پیروزی در انتخابات مجلس نهم بایستی در راستای منشور جامعتین و پیروی از آن گام بردارند.» رضایی افزود: روحانیت باید به عنوان یک جریان موثر و ارزشمند در نظام جمهوری اسلامی ایران همواره مدنظر باشد، لذا جریان اصولگرایی بایستی با اتخاذ برنامههای منسجم و پیروی از منشور جامعتین که در راستای نظام و ارزشهای آن تدوین شده است، گام بردارند.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: پیروزی جریان اصولگرایی در انتخابات مجلس نهم در گرو پیروی از منشور جامعتین و حرکت در راستای آن میباشد. گفتنی است این منشور از سوی جریانها و احزاب مختلف اصولگرا مورد حمایت قرار گرفته است اما به نظر میرسد اصولگرایان هر چه بیشتر برای رسیدن به وحدت دور یک میز نشینند بیش از پیش به برخی زوایای موجود با یکدیگر پی میبرند.
تعظیم در برابر منشور جامعتین شاید تنها راهحل موجود اصولگرایان برای ادامه همبستگی و در دام نیفتادن گسستگی است. اما این سوال همچنان وجود دارد که آیا جوانهای اصولگرا که روزی با شعار صالح مقبول در برابر اصلح نامقبول در انتخاباتهای گذشته برخی از چهرههای سرشناس قدیمی این جریان را از لیستهای انتخاباتی حذف کردند، حاضر خواهند بود تا خود را تحت مدیریت سران جامعتین قرار دهند و یا اینکه با لیستی جداگانه وارد عرصه رقابت خواهند شد. گذر زمان پاسخ این سوال را خواهد داد.