- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
اصول، اهداف و خط مشی اعلام شده:
الف ـ اعتقاد به مکتب اسلام
ب ـ ایمان به اصول پنجگانه
ج ـ اعتقاد به اسلام فقاهتی و اجتهاد مستمر فقهای جامع‌الشرایط
د ـ اعتقاد به ولایت فقیه (همانطور که امام خمینی بیان کرده)
و ـ اعتقاد به حقانیت انقلاب اسلامی
هـ ـ حاکمیت قانون اساسی بر کلیه شئون جامعه
ی ـ اعتقاد به انقلاب فرهنگی و نقش اساسی آن در تداوم تعمیق و گسترش انقلاب اسلامی
خط مشی گروه نیز به این صورت تعیین گردید:
1- تلاش جهت وحدت تحت نظر ولی‌فقیه.
2- گسترش کار فرهنگی و تهذیب نفس در محیط آموزشی با تعلیم و تعلم و ترویج اخلاق اسلامی.
3- تلاش جهت تحقق وحدت حوزه و دانشگاه.
4- تلاش در جهت ایفاء رسالت دانشگاه در صدور انقلاب اسلامی.
5- کوشش در برآوردن نیازهای علمی جمهوری اسلامی و به خودکفایی رساندن جامعه در بخش متخصصین و خلاقیت و ابتکار علمی.
تشکل دانشجویی یا حزب سیاسی؟
شهید آیت‌الله دکتر بهشتی در دیداری که با اعضای انجمنهای اسلامی دانشجویان داشت گفته بود: «یک تشکل دانشجویی نمی‌تواند یک تشکل سیاسی تمام عیار باشد چرا؟ چون تشکل دانشجویی زمانش موقت است به هر حال هر فرد حداکثر 4، 5 یا 6 سال دانشجو است بیشتر از این که دانشجو نیست، تشکل دانشجویی خودبخود یک تشکل سیاسی تام نمی‌تواند باشد چون تشکل تام سیاسی یک مرکزیت ورزیده، پرتجربه و پرمطالعه می‌خواهد».
علی افشاری عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم در مصاحبه‌ای در یک چرخش آشکار از جایگاه دفتر تحکیم می‌گوید: دفتر تحکیم یک تشکل دانشجویی با کارکرد حزبی در دانشگاه است.»(1) طاهری عضو دیگر شورای مرکزی دفتر تحکیم در مخالفت با دیدگاه افشاری می‌گوید: «جنبش دانشجویی نمی‌تواند به حزب سیاسی مبدل شود زیرا لازمه حزب سیاسی شدن کسب قدرت سیاسی است و حال آن که ما چنین قصدی نداریم.»(2)
به هر حال در مجموع عملکرد دفتر تحکیم وحدت بخصوص در سالهای اخیر نشان داده که این مجموعه کارکرد عمیق حزبی دارد ولو آن که حزب رسمی نباشد و مستقیماً کسب قدرت سیاسی را طلب نکند. البته در مواقعی کاندیدای دانشجو برای نمایندگی مجلس هم داشته است. در واقع دفتر تحکیم وحدت هم از موقعیت دانشگاهی خود بعنوان یک اهرم صنفی بهره می‌گیرد و هم از جایگاه مهم دانشجویان بعنوان یک اهرم اجتماعی برخوردار است و علاوه بر اینها از کارکردهای حزبی هم برای رسیدن به شعارها و خواسته‌های سیاسی‌اش سود می‌برد.
مروری بر عملکرد و فعالیتهای دفتر تحکیم وحدت:
فراهانی عضو شورای تحکیم وحدت فعالیتها و موضعگیریهای این دفتر را به چند دوره تقسیم می‌کند:
دوره اول: از زمان تأسیس دانشگاهها در کشور تا مقطع پیروزی انقلاب اسلامی.
دوره دوم: ماههای نخست انقلاب تا تصویب قانون اساسی.
دوره سوم: مقطع آغاز دفاع مقدس تا رحلت حضرت امام(ره)
دوره چهارم: مقطع آغاز بکار دولت آقای هاشمی رفسنجانی
دوره پنجم: اواخر دوره دولت آقای هاشمی تا دوم خرداد 76.
دوره ششم: از دوم خرداد 76 تاکنون.
وی می‌گوید: محور فعالیت در دوره اول مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی بود و در دوره دوم محور فعالیت بر موضوع اصلاح مسیر انقلاب و شامل فعالیتهایی مثل تسخیر لانه جاسوسی و انقلاب فرهنگی به وسیله دانشجویان بود. در دوره سوم مسئله جنگ و دفاع در راس امور بود و اعزام به جبهه از فعالیتهای مهم دفتر بود. در دوره چهارم، تحقق سیاستهای تعدیل که در دستور کار دولت قرار گرفته بود مورد اعتراض دانشجویان قرار داشت زیرا احساس کردند این سیاست منجر به ایجاد فاصله طبقاتی می‌شود و اجرای آن عرصه را بر محرومین و مستضعفین تنگ می‌کند. لذا انجمنهای دانشجویی به نقد سیاستهای دولت پرداختند که این دوره را عدالت‌خواهی نامیدیم. در دوره پنجم بحث آزادیهای مشروع و مصرح در قانون اساسی تحدید برخی از آزادیها را مطرح کردیم که تا حماسه دوم خرداد 76 ادامه یافت. در دوره ششم تکیه بر قانونمندی و قانونگرایی سرلوحه فعالیتهای دانشجویی قرار داشته است.
مواضع فعلی
این دفتر در انتخابات ریاست جمهوری سال 1376 ابتدا از میرحسین موسوی حمایت می‌کند و بعد از اعلام عدم کاندیداتوری توسط آقای موسوی، سیدمحمد خاتمی کاندیدای این دفتر می‌شود. و در سالهای بعد به صورت یکی از جریانات عضو جبهه دوم خرداد قرار می‌گیرد. برخی اصول منشور دفتر تحکیم وحدت بدین شرح اعلام گردیده است(3):
1- گسترش جریان آزادی اطلاعات و تصویب قوانین استفاده از ماهواره و اینترنت.
2- حذف انحصار رسمی از صدا و سیما
3- استقلال نهاد مرجعیت از حکومت.
4- به رسمیت شناختن قرائت‌های مختلف از دین.
5- لغو نظارت استصوابی
6- انحلال نهادهای متضاد با روح قانون اساسی مانند دادگاههای انقلاب و دادگاه ویژه روحانیت.
7- ادغام نهادهای موازی در عرصه‌های نظامی و امنیتی.
8- منع دخالت نیروهای نظامی و انتظامی در مسایل سیاسی کشور
9- امنیت برای سرمایه‌گذاری خارجی
10- اعلام روز 18 تیرماه بعنوان روز ملی نفی خشونت و...
نتیجه:
کارنامه این تشکیلات باسابقه دانشجویی بویژه در دهه اول انقلاب نشان می‌دهد که دفتر تحکیم وحدت بعنوان محور هماهنگ‌کننده فعالیتهای اسلامی در دانشگاهها یکی از اصلی‌ترین کانونهای ترویج و اشاعه پیام انقلاب اسلامی بوده است و در تحکیم و تثبیت شعارهای اساسی حکومت دینی نقش بسزایی داشته است شعارهای محوری، اسلام‌گرایی، لیبرال‌ستیزی، ضدیت با سرمایه‌داری، مبارزه با ابتذال فرهنگی و مفاسد اجتماعی، برخورد قاطع با توطئه‌گران اقتصادی، حمایت از هسته‌های مقاومت حزب‌الله در سراسر جهان، پشتیبانی همه‌جانبه از دفاع مقدس و بالاخره تاکید همیشگی بر کفرستیزی و مقابله همه‌جانبه با آمریکا و غرب، اساسی‌ترین موضوعاتی هستند که در مراجعه به آرشیو، بیانیه‌ها و موضعگیریهای رسمی دفتر تحکیم وحدت در سالهای نخست انقلاب ملاحظه می‌شود که بارها و بارها تکرار شده‌اند. اما امروز آن کسانی که بر میراث گذشتگان در آن تشکیلات تکیه زده‌اند کمتر به آن هویت تاریخی وفادار مانده‌اند. نقش این دفتر در غائله‌هایی مثل کوی دانشگاه، خرم‌آباد، کنفرانس برلین و... بیانگر آن است که به مرور زمان، دفتر تحکیم وحدت از اصلی‌ترین مواضع خود در گذشته فاصله گرفته و امروز به یک دگردیسی جدید روی آورده است.
شکاف و بحران امروز در دفتر تحکیم ناشی از آن است که عده‌ای از عناصری که بارها حضرت امام(ره) نسبت به نفوذ آنها در انجمنهای اسلامی دانشجویان هشدار داده بود بر بخش‌هایی از این اتحادیه دانشجویی مسلط گردیده و دقیقاً تعهد دینی و انقلابی و استقلال دفتر را هدف قرار داده‌اند بگونه‌ای که پاره‌ای از دانشجویان در اثر همین دگردیسی به انشعاب جدیدی از تحکیم تحت عنوان دفتر تحکیم شاخه علامه طباطبایی روی آورده‌اند که بیانگر شکاف عمیق در دیدگاههای اصولی این جریان می‌باشد. در واقع در مقطع بین سالهای 76 تا 78 دفتر تحکیم در میان بازی‌های سیاسی جریانات افراطی و گروههای لیبرال مطرود امام قرار می‌گیرد بگونه‌ای که عملا این تشکل دانشجویی به پیاده نظام یا نوک پیکان تهاجمی یک جناح افراطی در دانشگاهها تبدیل شد.
دکتر احمدی‌نژاد شهردار تهران که از اعضای اولیه دفتر تحکیم وحدت می‌باشد می‌گوید: «دفتر تحکیم وحدت عملاً پیاده‌نظام یک جناح خاص شده بود اما در سال 78 یک شوک به حرکت دانشجویی وارد شد که این شوک از اصل واقعه 18 تیر 78 هم مهمتر بود و آن این است که در آن جریان دانشجویی تحکیم وحدت که برای سالهای طولانی مدافع جدی آرمانهای انقلاب بوده، به یکباره خود را در وسط میدان یک اقدام ضد انقلابی دید. بالآخره دانشجویی که اهل تشخیص است وقتی خود را قربانی برنامه‌های جناحی دید از روند ایجاد شده فاصله گرفت و این به دوپارگی دفتر منجر شد.(4)
