نيم قرن استکبارستيزي نهضت امام خميني(ره) درگفت گو باکامران غضنفري پژوهشگرتاريخ معاصر

پايگاه بصيرت: گروه سياسي / 13آبان در تاريخ انقلاب اسلامي يکي از مقاطع زرين و پرخاطره است که از آن با عنوان روز مبارزه با استکبار جهاني ياد مي‌شود. در آستانه فرارسيدن اين روز باشکوه خبرنگار پايگاه بصيرت گفتگوي تفصيلي با آقاي کامران غضنفري پژوهشگر مطالعات تاريخي و نويسنده کتابهاي "آمريكا و براندازي جمهوري اسلامي ايران" و "راز قطع نامه" ترتيب داده است که شما را به خواندن آن دعوت مي کنيم. 

* مبتني بر فرمايشات حضرت امام (ره) در صحيفه ايشان چه نگاهي به غرب و آمريکا دارند؟

امام خميني (ره) بارها به دفعات مکرر چه قبل از انقلاب و چه بعد ��ز ����ن در مورد آمريکا اظهار نظر کرده‌اند. قبل از انقلاب به واس��ه‌ي وابست�� بودن حکومت محمد رضا پهلوي به آمريکا، چون امام(ره) رژيم شاه را دست نشانده حکومت آمريکا مي‌دانست، مواضع متعددي را عليه آمريکا داشتند. يکي از برجسته ترين موضع گيري هاي حضرت امام(ره) در مقابل آمريکايي ها قبل از انقلاب همان سخنراني معروف ايشان در چهارم آبان 1343 است که در مورد تصويب لايحه کاپيتولاسيون در مجلس بود. آن سخنراني حضرت امام (ره) به صورت خيلي قاطع و کوبنده لايحه اي را که تصويب شده بود ير سوال برد، امام خميني(ره) از مجلس و  دولت تعبيراتي دارند که آنها با تصويب چنين لايحه اي فرمانده‌ي ارشد ما را زير دست گروهبان آمريکايي قرار داده‌اند و اگر يک گروهبان آمريکايي به صورت فرمانده ي ارتش ما سيلي بزند ما حق اعتراض و پيگيري نداريم، اما اگر راننده ي ما يک سگ آمريکايي را زير بگيرد با او برخورد مي کنند  و رسيدگي به چنين مسائلي بر عهده‌ي دادگاه هاي آمريکا است. اين لايحه در واقع استقلال قضايي مملکت ايران  را از بين برده است و اينکه چنين مصونيتي را به مستشاران نظامي آمريکا و وابستگان ����ن ها ��اده اند که حتي خدمتکارهاي آنها نيز شامل اين مصونيت مي‌ش��ند يعني نهايت تحقير و سرشکستگي را براي مردم ما به وجود آورده اند. اين ذلت بسيار بزرگي بود که حکومت شاه براي ملت ما به وجود آورد و حضرت امام (ره) در سخنراني خود شديداً به اين مسئله تاخته و به دولت آمريکا که چنين قانوني را به مجلس و دولت ما تحميل کرده حمله کردند.
نمونه‌هاي مواضع حضرت امام (ره) در طي سال هاي 56، 57 به خصوص زماني که به پاريس رفته و در مصاحبه هاي متعدد با خبرگزاري هاي خارجي زياد ديده مي شود که امام (ره) بر روي اين مسئله تاکيد بسيار داشتند. مواضعي که امام آمريکا را مکرر مورد خطاب قرار داده و اين تعابير که " آمريکا شيطان بزرگ است" و" آمريکا هيچ غلطي نمي‌تواند کند " را به کار برده است.بعد از حادثه تسخير لانه ي جاسوسي آمريکا توسط دانشجويان در 13آبان 58، دولت آمريکا تهديدهاي نظامي بسياري عليه ايران داشت که اگر گروگان ها و ديپلمات ها را آزاد نکنيد به ايران حمله مي‌کنيم و اين جمله‌ي معروف را امام (ره) آن زمان در پاسخ به تهديدهاي  آمريکايي.ها گفتند که " آمريکا هيچ غلطي نمي‌تواند کند". 

* حضرت امام(ره) مبتني برکدام مباني از ضديت با آمريکا سخن گفتند؟

مباني که حضرت امام(ره) در مورد آمريکا و استکبار جهاني موضع گيري مي کردند مباني برگرفته از اسلام و قرآن بود. يکي از مباني ايشان با استناد به اين آيه قرآن است که خداوند مي فرمايد" فمن يکفر بالطاغوت و يومن بالله فقط استمسک بالعروة الوثقي" يعني  قبل از ايمان به خداوند، کفر به طاغوت مطرح مي‌شود، اگر کسي مدعي شود که به خدا ايمان دارد ولي با طاغوت کاري ندارد ايمانش واقعي نيست، چرا که ابتدا بايد به طاغوت کفر ورزيده و برائت جويد و بعد ايمان او به خدا ثابت مي‌شود.همچنين ديگر مباني که امام(ره) بر اساس آن موضع گيري مي‌کنند آيه ي "لم يجعل الله للکافرين اللمومنين سبيلا " که خداوند مي‌فرمايد براي کفار هيچ تسلطي برمومنين نيست، کفار حق ندارند برممالک اسلامي مسلط شوند که اين آيه سلطه آمريکا و ساير ملت ها را بر ممالک اسلامي به شدت نفي مي کند . 

* آيا مولفه‌هاي اصلي استکباري در آمريکا ممکن است که تغيير يابد؟

طي سال‌هاي جنگ بعضي ها براي برقراري رابطه ايران و آمريکا واسطه مي‌شدند. مقامات آمريکايي و رؤساي جمهور آمريکا در دوره هاي مختلف به کرّات واسطه‌هايي را از مقامات کشورهاي مختلف به اينجا مي‌فرستادند و براي مسئولين ما پيغام مي‌آوردند که آمريکا آماده مذاکره با شما است تا اختلافات را برطرف و روابط را مجدداً برقرار کند. حضرت امام (ره) تا زماني که در قيد حيات بودند مي‌گفتند؛ ما زماني مي‌توانيم با آمريکا رابطه برقرار کنيم که آمريکا آدم شود و دست از موضع استکباري و دخالت هاي خود در ايران بردارد، اين يکي از شروط اساسي حضرت امام (ره) بود. بعد از فوت امام(ره)، مقام معظم رهبري نيز بارها تاکيد کردند تا زماني که آمريکا دست از مواضع استکباري و دخالت هاي خود در امر ايران بر ندارد ما نمي توانيم با آمريکا رابطه داشته باشيم.

 * آيا مواردي داريم که حضرت امام(ره) از مواضع انقلابي خود عليه آمريکا عدول کرده باشند؟

مواضعي که حضرت امام(ره) در مقابل اين قضيه داشته‌اند به وضوح نشان مي‌دهد که ايشان هيچ گاه دست از موضع ضد آمريکايي خود بر نداشته است. حتي چند روز قبل از 13تیر1367 امام از مردم براي حضور در جبهه  و جنگ با آمريکا دعوت مي‌کند. امامي که مي‌گويد با آمريکا بجنگيد چطور مي‌تواند گفته باشد که شعار مرگ بر آمريکا ندهيد.وصيت نامه امام(ره) آخرين مدرک کتبي موجود از ايشان است که امام  در آن  از امريکا به عنوان ام‌الفساد قرن و تروريست بالذات ياد مي‌کند. حال اين سوال مطرح مي شود که وقتي امام در آخر عمر خود از آمريکا اين طور ياد کرده آيا مي‌تواند گفته باشد که شعار مرگ بر آمريکا ندهيد؟!!!لذا ادعاهايي که در اين مورد مطرح مي‌شوند صحت ندارند. به عنوان مثال جناب آقاي هاشمي رفسنجاني در يادداشت هاي روزانه ي خود در فروردين سال 62 مدعي شده‌اند که ما به امام پيشنهاد حذف شعار مرگ بر آمريکا و مرگ بر شوروي را داده ايم و امام (ره) هم پذيرفتند. در صورتي که در يادداشت هاي اسفند ماه سال 63 خود يعني يک سال بعد دوباره اين مسئله را مطرح مي‌کنند که به امام پيشنهاد دهيم که اين شعارها از موضع قدرت حذف شود. اين جا ضديت پيش مي‌آيد که اگر طبق ادعاهاي قبلي ايشان امام (ره)  با چنين چيزي موافقت کرده اند پس چرا دوباره اين مسئله را در سال بعد مطرح مي کنند. اگر امام در فروردين 62 با اين قضيه  موافقت کرده بود پس رسانه هاي ما ديگر نبايد چنين شعاري را پخش مي کردند در صورتي که طي سال هاي جنگ همواره اين شعار از راديو و تلويزيون ما پخش شده است و در نماز جمعه تهران هميشه فرياد مرگ بر آمريکا نماز گزاران به صورت مستقيم از راديو پخش مي‌شود که اين نشان مي‌دهد چنين چيزي واقعيت نداشته و يک ادعاي بدون سند است. 

* از تداوم عدم ارتباط ايران و آمريکا چه کساني سود مي برند؟

اگر ما با آمريکا روابط ديپلماتيک نداشته باشيم هيچ اتفاق و حادثه ي خاصي براي ما رخ نمي دهد، کما اينکه در حال حاضر 34 سال است با آمريکايي ها قطع رابطه هستيم. از فروردين 59 که آن ها رابطه ديپلماتيک خود را با ما قطع کرده اند هيچ اتفاقي در عالم سياست و ديپلماتيک نيفتاده است، اما در کناراين قطع روابط کاري که دولت آمريکا کرده و از آن به عنوان خباثت هاي آنها ياد مي کنيم، تحريم هاي متعددي است که عليه ما اعمال کرده اند.
آن ها چند روز پس از تسخيرلانه ي جاسوسي اين فشارها را شروع کرده اند از جمله اينکه؛ بخشي از دارايي هاي ما را در بانک هاي آمريکا بلوکه کرده و از خريد نفت از ايران خوداري کردند، سلاح هايي که ما قبل از انقلاب خريده و پول آنها را داده بوديم را به ما نمي دهند و انواع  تحريم هاي اقتصادي راعليه ما اعمال کردند. از اين بابت ما تحت فشار و محدوديت قرارگرفتيم که البته اين فشار و سختي ها دريچه ي نعمتي براي ما محسوب مي شد. چون وقتي ديديم آمريکا اجناس، کالاها و تکنولوژي ها را به ما نمي دهد و از فروش آن توسط کشورهاي ديگر به ما ممانعت مي کند، در صدد برآمديم که خودمان اين ها را توليد کنيم و همين باب خيري شد که طي اين سال ها ما در همين زمينه ها به خود کفايي برسيم و توانستيم در اين سه دهه اين تکنولوژي ها را در داخل کشور با ابتکار متخصين و دانشمندان خود  توليد کنيم. از اين نظر به نفع ما تمام شد، در حال حاضر هم اگر دولت هاي ما همان شيوه اي که حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري فرموده و بارها تاکيد کرده اند را گوش داده و عمل مي‌کردند خيلي از مشکلات امروزه را نداشته وزودتر مي توانستيم فشار اين تحريم ها را برطرف کنيم. 

* آمريکا تا چه اندازه از عدم رابطه باجمهوري اسلامي متضرر شده است؟

فشارها بر روي ما يک طرفه نبوده و فقط ما از اين فشارها متضرر نشده ايم، بلکه  آمريکايي‌ها هم در اين مدت متضرر شده اند. بسياري از کمپاني‌ها که اجناس خود را به ما فروخته و يا شرکت‌هايي که از ما خريد مي‌کردند در اين مدت يکي از بازارهاي عمده‌اي که به آن وابسته بوده و از جانب آن منفعت زيادي عايد آنها مي‌شد را از دست داده‌اند. همچنين زمينه‌ي کار و اشتغال هم در امريکا کاهش يافته و امروز درصدي از بيکاري موجود در آمريکا به خاطر تحريم هايي است که عليه ما اعمال کرده اند. به عنوان مثال يکي از موارد عمده، کالاهاي کشاورزي آمريکا بود که قبلاً خيلي از آنها به ايران صادر مي‌شد اما در اين سال‌ها که ما را تحريم کرده اند تا حدودي بازار فروش آن ها را از دست داده اند. اين بدين معني نيست که ما متضرر شده باشيم بلکه خود آنها هم تحت فشار قرار گرفته اند. 

* آمريکايي‌ها مبتني برکدام مصلحت سنجي حاضربه قطع رابطه با ايران شدند؟

فرو��دين 1359 آقاي جيمي کارتر رئيس جمهور وقت آمريکا اين کار را انجام داد.آنها وقتي ديدند که فشارهاي سياسي، اقتصادي و تهديد هاي نظامي بر ايران کارساز نبوده و منجر به آزادي ديپلمات هاي آمريکايي نمي شود، آقاي کارتر دستور قطع روابط رسمي و ديپلماتيک کشور خود را با ما صادر کرد چرا که نسبت به ما احساس ضعف مي کردند. 

* چگونه شد که سيزدهم آبان درتاريخ انقلاب جاودانه شد ؟

سيزده آبان به دليل چندين مناسبت ماندگار شد. اولين مناسبت ، تبعيد حضرت امام خميني (ره) از ايران بود به ترکيه در تاريخ 13 آبان1343 بود آن هم  به خاطر سخنراني ايشان در مخالفت با لايحه کاپيتولاسيون.دومين مناسبت 13 آبان 1357 بود که دولت پهلوي و حکومت شاه در جلوي دانشگاه تهران دانش آموزان و دانشجويان را به خاک وخون کشيده و ده ها نفر به شهادت رسيدند.سومين مناسبت هم 13آبان ماه 1358 بود که دانشجويان مسلمان پيرو خط امام (ره) به سفارت آمريکا حمله و آنجا که لانه ي جاسوسي آمريکا بود را به تسخير خود در آوردند همچنين ديپلمات هاي آمريکايي که جاسوساني بودند در لباس ديپلمات را به گروگان گرفتند. حضرت امام خميني (ره) از اين  واقعه به عنوان انقلاب دوم، انقلابي بزرگ تر از انقلاب اول ياد کرده اند و اين روز در تاريخ انقلاب ما ماندگار شد. 

* آيا اگر لانه جاسوسي تسخيرنمي شد، امکان تداوم رابطه ايران وآمريکا وجود داشت؟

ما اقدام به قطع رابطه نکرديم و دولت آمريکا بود که رابطه ديپلماتيک و سياسي خود را با ما قطع کرد و اگر سفارت آمريکا تسخير نمي‌شد روابط ما همچنان ادامه داشت. اما بايد به اين نکته توجه کرد که چند روز قبل از تسخير لانه جاسوسي امام خميني (ره ) در پيامي از دانشجويان و طلاب دعوت به اقدام عليه آمريکا کرده بود و در اين دعوت خواسته بود که نسبت به آمريکا اقدام عملي کنيد و هرچه فرياد داريد برسر آمريکا بکشيد. همين پيام امام انگيزه‌ي دانشجويان شد و آن ها به سفارت آمريکا حمله کرده و آن جا را به تسخير خود درآوردند بنابراين اگر اين اتفاق در آن تاريخ نمي شد به فاصله ي نه چندان زيادي پس از آن اتفاق مي افتاد چون مستقيماً تمام توطئه هايي که نسبت به جمهوري اسلامي ايران صورت مي گرفت از سفارتخانه ي آمريکا هدايت مي شد.

"تهيه و تنظيم: سيد محمد مشکوة الممالک"