تهیه و تنظیم: سیدمهدی حسینی
مبحثی تحت عنوان «بنیان کج» در «مهجوریت کتاب الله و عترت رسولالله(ص)» ارائه شد که در واقع اساسیترین موضوع آسیبشناسی انقلاب اسلامی را در بر میگیرد. پایه و اساس اهداف نهضت امام خمینی(ره) و جریان انقلاب اسلامی، خون دادن مبارزان و مجاهدان شهید در راستای خروج کتاب خدا و عترت رسول خدا(ص) از مهجوریت بوده، هست و خواهد بود. بر همین مبنا حضرت امام خمینی(ره) وصیتنامهای تدوین کردند و در اختیار گذاشتند که کلمه به کلمه آن تفسیر و توضیح همین موضوع مهم است؛ مهجوریت قرآن و سیره ائمه(علیهمالسلام). در جامعه مسلمانان بهخصوص در درس و مباحث آموزشی مدارس، حوزههای علمیه، دانشگاهها، مراکز تبلیغاتی و پژوهشی، رسانهها و دستگاههای اطلاعرسانی و سازمانهای علمی و فرهنگی کشور همه قوا الزاماً میبایست متمرکز شوند تا قرآن و سیره ائمه معصوم احیا شود و زنده بماند و در متن زندگی مسلمانان جاری گردد. اساس بنیان کج که امام راحل در وصیتنامه سیاسی ـ الهیشان از آن نام بردند و به اختصار مباحثی ارائه شد این بود که این دو متن و منبع الهام اصلی زندگی بشریت به حاشیه برود تا برای کشورهای استعمارگر زمینه سلطهگریشان فراهم شود بهطوریکه جریان تهاجم فرهنگی غرب پس از دفاع مقدس را شاهد بودیم و هستیم. موارد متعدد بهخصوص ماجرای سلمان رشدی و جریان همراه او را نشان دادند. تمام تلاشها این بوده و هست که این «بنیان کج» ادامه یابد و در مقابل، جریان انقلاب اسلامی تمام کوشش خود را بهکار گرفته تا این «بنیان کج» را براندازد. آنچه که حضرت امام(ره) در وصیتنامهشان با افتخار از آن یاد میکنند بر این اساس است که آثار خاندان عصمت و طهارت را از مهجوریت خارج کند و این راه مقابله با بنیان کج است که در این مختصر فهرستی از آثار خاندان رسول خدا را ارائه میدهیم.
تشیع و مذهب جعفری
حضرت امام(ره) با افتخار و سربلندی از پیروی از دین اسلام، قرآن و ائمه معصوم(علیهمالسلام) با صراحت بیان میدارند: «ما مفتخریم و ملت عزیز سر تا پا متعهد به اسلام و قرآن مفتخر است که پیرو مذهبی است که میخواهد حقایق قرآنی [را] که [در] سراسر آن [از] وحدت بین مسلمین بلکه بشریت دم میزند، از مقبرهها و گورستانها نجات داده و به عنوان بزرگترین نسخه نجاتدهنده بشر از جمیع قیودی که بر پای و دست و قلب و عقل او پیچیده است و او را به سوی فنا و نیستی و بردگی و بندگی طاغوتیان میکشاند، نجات دهد و ما مفتخریم که پیرو مذهبی هستیم که رسول خدا موسس آن به امر خداوند متعالی بوده و امیرالمومنین علیبنابیطالب(ع) این بنده رها شده از تمام قیود، مأمور رها کردن بشر از تمام اغلال و بردگیها است.»
«ما مفتخریم که مذهب ما «جعفری» است که فقه ما که دریای بیپایان است، یکی از آثار اوست و ما مفتخریم به همه ائمه معصومین (علیهمصلواتالله) و متعهد به پیروی آنانیم...»
قصد حضرت امام راحل از برشماری همه این افتخارات خروج از مهجوریت است، چرا که تا زمانی که این افتخارات در جامعه مسلمانان در مهجوریت باشد، خطر، تهدید، آسیب و... همچنان وجود دارد. یکی از بارزترین آسیبهایی که به جریان انقلاب اسلامی وارد میکند، مهجوریت این افتخارات بهخصوص آثار مکتوب باقی مانده از آنهاست که بهعنوان منبع تحقیق، پژوهش، تبلیغ و آموزش برای همه انسانها بوده و هست و اساس انقلاب اسلامی محسوب میشود که برخی از آنها را امام راحل در وصیتنامهشان ذکر کردهاند و اشارهوار گذشتهاند.
نهجالبلاغه
حضرت امام(رحمهالله) در وصیتنامهشان مرقوم فرمودند: «ما مفتخریم که کتاب نهجالبلاغه که بعد از قرآن، بزرگترین دستور زندگی مادی و معنوی و بالاترین کتاب رهاییبخش بشر است و دستورات معنوی و حکومتی آن بالاترین راه نجات است از امام معصوم ما است.» این کتاب آفتاب عالمتابی است که در آسمان علم و ادب پرتوافکنده و عظمت آن اعجاب و شگفتی حتی بیگانگان را هم برانگیخته است. این متن گرانبها که توسط علامه سیدشریف رضی جمعآوری و تدوین شده شامل خطبههای امیرالمومنین و نامهها و کلمات قصار آن حضرت(ع) است.
سیدرضی در مقدمهای که بر آن نوشته، آورده است: «سخنان آن حضرت متضمن عجایب بلاغت و شگفتیهای فصاحت و گوهرهای ادبیات عربی و مطالب روشنیبخش دینی و دنیوی است و این همه امتیازات در هیچ کلامی جمع نشده و اینگونه سخنان جامع در هیچ کتابی گرد نیامده است، زیرا امیرالمومنین(ع) یگانه سرچشمه و منبع فصاحت و منشأ و مأخذ بلاغت است که رموز بلاغت از آن حضرت آشکار شده و آیین و آدابش از او گرفته شده است.»
با نگاهی گذرا درمییابیم که نهجالبلاغه یکی از اصیلترین متون و اسناد برای اداره امور دنیا و حکومتها است. ظریفترین نکات سیاسی و حکومتی در آن وجود دارد. فقط کافی است که اندیشمندان و محققان دنیا گرد هم آیند و پژوهشی در رابطه با نامه حضرت(ع) به مالک اشتر داشته باشند. در واقع سرآمدترین منشور حکومت جهانی است و بشریت در سایه آن از ظلم و ستم و انحطاط و انحراف نجات مییابد.
صحیفه سجادیه
یکی دیگر از منابع اصیل و عمیق و جامع از آثار ائمه معصوم(علیهمالسلام) کتاب صحیفه سجادیه متعلق به امام چهارم شیعیان است و بهعبارتی یکی از کتب معتبر جهان اسلام محسوب میشود که در بین صاحبنظران، انجیل اهل بیت، زبور آلمحمد(ص)، اختالقران و عروهالوثقی خوانده شده است.
این کتاب حاوی نیایشهای امام سجاد است. او در هر جمعه برای مردم و شیفتگان خود، وعظ و خطابه داشت و قطعهای از نیایشهای خالصانه خود را قرائت میکرد و همگان را به زهد اسلامی فرا میخواند. دعاهای این کتاب که وسیله ارتباط میان خالق و مخلوق میباشد شامل مباحثی از قبیل: توحید، نبوت، امامت، معاد، اهل بیت، مسائل اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و حقایق بیشمار هستی است که در مناجات جلوه میکند. هرچه جامعه مسلمانان بهخصوص شیعیان از این متن دور شد و فاصله داشته دچار گرفتاریها و انحرافات فکری، سیاسی، فرهنگی شده است. حضرت امام خمینی(ره) در وصیتنامهشان از آن «ادعیه حیاتبخش» یاد کردند، معنا و مفهوم آن، این است که مهجوریت آن در جامعه اسلامی و انقلابی آسیبهایی زده است که در این روزگار شاهد ظهور و بروز اندیشههای انحرافی و عرفانهای کاذب هستیم، پیدایش و رشد جریانهای کاذب موجب آسیبزدگی به انقلاب اسلامی است.
صحیفه فاطمیه
حضرت امام خمینی(ره) در وصیتنامهشان مرقوم داشتند: «صحیفه فاطمیه که کتاب الهامشده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است...»
این متن همچون حضرت زهرا(س) در جامعه اسلامی گمنام است که حضرت امام(ره) آن را مطرح کردند. برخی از نویسندگان درباره آن نوشتهاند: «مصحف فاطمه(س) مانند سایر کتابهای حدیثی است و در آن برخی از وقایع مهم زندگانی اهل بیت عصمت و طهارت به چشم میخورد و نیز در بردارنده اخبار غیبی است. راز اصلی توجه به مصحف فاطمه(س) این است که در آن نام ائمه دوازدهگانه با مشخصات کامل آمده است و سند معتبر و غیرقابل خدشهای است.» و از آن بهعنوان منبع علم و آگاهیهای امامان معصوم(ع) درباره برخی از مسائل سیاسی و اجتماعی نیز نام برده شده است. همین که این متن در زندگی و متون آموزشی، فرهنگی، دینی ما رایج نیست و مهجور مانده آسیب بزرگی است. در حالی که مبنای تحول انقلاب اسلامی براساس احیای دین بوده و فرهنگ، اندیشه، حکومت، اداره جامعه، رفع مشکلات مردم، ترویج قانون اسلام بهرهگیری از همین متون است و اینکه با این مصحف آشنا نیستیم آسیب و خسارت سنگینی به انقلاب اسلامی است که مورد توجه امام در وصیتنامهشان قرار گرفته است.
قرآن صاعد
حضرت امام خمینی(ره) در وصیتنامه سیاسی ـ الهیشان تصریح کردند: «ما مفتخریم که ادعیه حیاتبخش که او را «قرآن صاعد» میخوانند از ائمه معصومین ما است.» تعبیر قرآن صاعد در مواردی برای ادعیهای از ائمه(ع) وارد شده است و علت این نامگذاری آن است که دعاها از نظر زیبایی واژگانی و رسا بودن محتوا، همانند قرآن هستند که (برخلاف قرآن کریم) از زمین به سوی آسمان بالا میرود.
در واقع قرآن صاعد دعا و نیایش است که همه انبیا و پیشوایان اسلام همچون پیامبر اکرم، امیرمومنان و سایر ائمه معصومین(علیهمالسلام) اهل دعا بودهاند.
رجال برجسته تاریخ اسلام نهتنها اهل دعا بودهاند، بلکه برخی از آنان کتاب دعا و نیایش نوشتهاند. علامه مجلسی «زادالمعاد» را تصنیف کرده و شیخ بهایی «مفتاحالفلاح» را به نگارش درآورده، سیدبنطاووس «اقبالالاعمال»، شیخ عباس قمی «مفاتیحالجنان» و خود حضرت امام بسیاری از دعاها را شرح دادهاند و درباره مناجات شعبانیه میفرمایند: «مناجات شعبانیه از بزرگترین مناجات و از عظیمترین معارف الهی و از بزرگترین اموری است که آنهایی که اهلش هستند میتوانند تا حدود ادراک خودشان استفاده کنند... این از دعاهایی است که من غیر از این دعا ندیدم و روایت شده است که همه ائمه این دعا را، این مناجات را میخواندند. این دلیل بر بزرگی این مناجات است که همه ائمه این مناجات را میخواندند.» امام خمینی در وصیتنامهشان علاوه بر ادعیهای که ذکر شد از دعای عرفات حسینبنعلی(ع) نام بردهاند که ارتباط قلبی با خدا در سفر حج دارای اهمیت خاص است. در جمعبندی این مبحث این نکته حائز اهمیت است که اسلام و تشیع دارای منابع غنی فکری، فرهنگی، سیاسی، آموزشی، تبلیغی، فلسفی، اجتماعی، اقتصادی و... است و هیچ کم نداریم که یکی از آنها متعلق به آثار خاندان عصمت و طهارت است که در طول تاریخ توسط کشورهای استعمارگر، جریان منحرف و جاهلان، کجاندیشان، غربزدگان و سایر جریانها مهجور گردیده و باید به متن جامعه باز گردانده شود و منبع روز مطالعاتی قرار گیرد. در غیر این صورت آسیب و خسارت جبرانناپذیری برای انقلاب اسلامی است و به همین منظور حضرت امام آن را در صدر وصیتنامه آورده است.