بسماللهالرّحمنالرّحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله اجمعین و صحبه المنتجبین
بسیار خوشحال هستم که در هفتههای اولیه شروع به کار دولت تدبیر و امید این فرصت پیش آمد تا در محضر ائمه محترم جمعه که رسالت سنگین فرهنگی- اجتماعی را در سراسر کشور برعهده دارند، باشم. بیتردید کار و رسالتی که امامان جمعه برعهده دارند در شرایط امروز جهانی و کشور بسیار سختتر و سنگینتر از گذشته است.
اگر بگوییم که رسالت اصلی امام جمعه تبیین، تشریح و تبلیغ فرهنگ دین مبین اسلام است، قطعاً این تبیین و ترویج در دنیای امروز مشکل تر شده و باید با هنرمندی خاصی اعتقادات، اصول، موازین و احکام اسلام برای مردم تبیین شود.
دنیای امروز دنیای اطلاعات است؛ دنیایی است که نسل جوان ما از افکار علمی، فرهنگی و تحولاتی که در سراسر جهان به وجود میآید بیخبر نخواهد بود. اصولاً جامعۀ ما نسبت به گذشته بسیار متفاوت است. وقتی حدود ۵/۴ میلیون نفر دانشجو در این کشور در مقاطع مختلف وجود دارد، نشان میدهد که شرایط اطلاعاتی نسل جوان ما با گذشته متفاوت است. بیتردید نیازها هم متفاوت خواهد بود. بسیاری از سؤالات، اشکالات، ایرادات و نقدها، گاهی ممکن است ظاهر زیبایی هم نداشته باشند و حتی استماع آن برای ما کمی سخت است، اما جوانی است که دارای سؤال و اشکال است. نه در حوزۀ علمیۀ قم رشد و نمو کرده و نه گوش و چشمش از سؤالات، اشکالات، نقدها و مسائل مطرح در جهان بسته است.
بنابراین ما باید با سؤالات و اشکالات با حسن نیت برخورد کنیم. اگر مسایل فرهنگی و اجتماعی به مسائل سیاسی تبدیل شود، کار بسیار سخت و مشکل میشود.
رسالت ائمه جمعه که رسالتی فرهنگی و علمی، تبیینی و اقناعی است، در شرایط امروز سختتر شده است. دشمنان فراوانی هم در سطح جهان داریم که آنها هم القاءکننده هستند و میخواهند اذهان را تصرف یا تخریب کنند.
از طرف دیگر ائمه محترم جمعه هم گرچه مستقل هستند، به مفهوم خاص کلمه امام جمعۀ دولتی نداریم، اما به مفهوم عام کلمه؛ همه وابستۀ نظام اسلامی هستیم. قبلاً هم این گونه بوده است. از افتخارات شیعه در تاریخ این بوده است که ائمه جمعه مستقل بودهاند و وابسته به حاکمیت، دولت و حکومت در گذشته نبودهاند؛ مخصوصاً در زمانهایی که حکومت را ظالمانه و جابرانه و غاصبانه میدانستند. الان هم ائمه جمعه دولتی نیستند. اساساً ما نه امام جمعه دولتی و نه دین دولتی میخواهیم. ما دولت دینی میخواهیم. ما امام جمعهای میخواهیم که مستقل و حامی نظام باشد.
اینکه گفته شد نقد و انتقاد، منتی نداریم که بگوییم نقد را میپذیریم. موظفیم نقد و نصیحت را بپذیریم؛ چه رئیس دولت، چه بخشدار، فرق نمیکند، همۀ ما بالاترین افتخارمان این است که خادم مردم باشیم و اگر توانستیم ان شاءالله خادم اسلام باشیم. هیچ هدف و داعیۀ دیگری نداریم. اگر هم کسی در دولت باشد که هدف دیگری را دنبال کند، باید او را هدایت و نصیحت کنیم. اما همانی که قرآن فرمود موعظۀ حسنه؛ قرآن به موعظه اکتفا نکرده است، گفته است موعظۀ حسنه. در جدال هم گفته است؛ «جادل هم بالتی هی احسن»؛ به حسن هم اکتفا نکرده است و تأکید بر احسن کرده است.
بنابراین شکل و روش همه چیز باید زیبا و احسن باشد و هدفش هم هدف صحیح و درست و مطلوب باشد.
البته قاعدتاً امام جمعهای که از تریبون مقدس نماز جمعه کسی، قوه یا دولت به معنای اخص کلمه را تصیحت میکند، حتماً قصدش موعظۀ حسنه است.
اما خیلی باید مورد فاصلۀ بین موعظه و موضعگیری دقت کنیم؛ گاهی خیلی به هم نزدیک میشود. گاهی به جای موعظه، موضع گیری میشود. موضع گیری هم اگر برمبنای خیرخواهی باشد، باز هم بر روی چشم، اما گاهی میشود که مسائلی که گذشته است ]مطرح میشود.[
دوران انتخابات باید از یک نظر یادمان برود و باید از نظر دیگر یادمان باشد. باید یادمان برود که طرفدار کدام کاندیدا بودیم. دوران رقابت هست. ممکن است گفته شود ائمه جمعه در این زمینه دخالتی نداشتند و حامی هیچ کاندیدایی نبودند. حتماً همین طور است. ولی وابستگان و نزدیکان به امام جمعه، جلسات و سخنان خصوصی و ... ]مشخص است[. در دنیای امروز چیزی مخفی نمیماند. دوران رقابت انتخاباتی دوران خاص خودش است. این دوره را از منظر رقابت باید فراموش کرد. دورانی بود، یک عده با هم رقابت کردند که تمام شد.
اتفاقاً رقابت حسن و احسن بود. در تلویزیون و رادیو، در شهرستانها به لطف خدا توأم با اخلاق بود. ستادها هم عمدتاً مراعات میکردند و این یکی از ویژگیهای برجستۀ انتخابات اخیر بود. انتخابات اخیر برکتهای زیادی داشت که در چند جمله به آن اشاره میکنم.
بنابراین، امام جمعه اگر موعظه میکند یا حتی اگر موضعگیری میکند، برمبنای همان خدمت به اسلام و مردم است. اما گاهی باید دقت شود، آینده را میگویم که کمی پیش برویم، ممکن است با آن رو به رو شویم. گروهها، دستهها، تشکلها و افرادی هستند که فکر میکنند در انتخابات شکست خوردهاند و البته این فکر، فکری نادرست است و هیچ کس در این انتخابات شکست نخورد و همه پیروز بودند. همه مردم را به صحنه و رقابت سالم دعوت کردند.
به لطف خدا مردم آمدند و رقابت سالم هم تحقق پیدا کرد. در رقابت هم یک نفر برنده میشود، همه با هم که برنده نمیشوند و همه باید احساس پیروزی کنیم؛ همانطور که مردم بعد از اعلان نتیجۀ انتخابات همه احساس نشاط و شادی و خوشحالی در سراسر کشور داشتند.
نحوۀ رأی مردم هم به گونهای بود که رأی به فرد منتخب نه از ناحیۀ شهرهای کلان بود، نه از ناحیۀ بخش خاصی از کشور. این رأی گاهی در روستاها خیلی بالاتر است تا شهرهای کلان و این یکی از نکات بسیار مهم جامعهشناختی جامعۀ ایرانی است که باید روی آن بحث و تحلیل شود که چگونه روستای دورافتادهای که حتی خیلی به شهر و استان خود دسترسی ندارد، با مرکز استان، مرکز کشور و ایرانی خارج از کشور همه در یک مسیر واحد قرار میگیرند.
بنابراین دولت از موعظۀ حسنه، نقد سازنده و نصیحت اسلامی استقبال میکند و این موجب تقویت دولت خواهد بود. دولت و همۀ کارگزاران مصون از خطا و اشتباه نخواهند بود و نصیحت دلسوزانه میتواند از ادامۀ خطا جلوگیری کند.
از طرفی امام جمعه فردی مردمی است. اساساً روحانیت اسلام و شیعه در طول تاریخ این طور بوده است. در کنار مردم بوده است. اصلاً یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی رهبری روحانیت و رهبری امام (ره) و یاران امام (ره) بود که باید اینجا از مرحوم آیت الله طالقانی که سالگرد رحلت ایشان است و اولین امام جمعۀ تهران و منسوب امام (ره) بودند، و از شهید مدنی که سالگرد ایام شهادت ایشان است، یاد کنیم. دوستانی که در نجف بودند یادشان هست که صبح جمعه در منزل مرحوم آقای مدنی در نجف، دعای ندبهای که خوانده می شد و نصیحتی که میکرد چقدر دلنشین بود و وقتی به حرم مشرف میشد، حالت خضوع ایشان در حرم تکان دهنده بود. شخصیتی مبارز، عارف و عالم بودند، با آن اخلاق بزرگ. من در همان سال ۱۳۵۸ یکی دو بار به تبریز رفتم، ایام غائله تبریز آنجا بودم، شب در منزل شهید مدنی بودم. البته از قبل از انقلاب به ایشان ارادت داشتم. با بحثهایی که با ایشان داشتم بیشتر با افکار و ارادتی که به امام (ره)، انقلاب و نهضت اسلامی داشتند، آشنا شدم.
ما در میان ائمۀ جمعه شخصیتهای بسیار گرانقدری داشتیم و داریم. امثال مرحوم طالقانیها و شهید مدنیها که اینها الگوهای بسیار ارزشمندی برای همۀ ما هستند.
یکی از محورهای اساسی پیروزی این نهضت این بود که روحانیت در کنار راهبری امام راحل با مردم و در کنار مردم بود. حتی خارجیها هم که راجع به انقلاب اسلامی تفسیر و تحلیل کردند، از جمله حتی در جلد هفتم تحقیقی که دانشگاه کمبریج راجع به تاریخ ایران و علت پیروزی انقلاب اسلامی بحث کرده است، یک عامل آن را سازمان و تشکل ناشناختۀ روحانیت ذکر میکند و میگوید ارتباط روحانیت با مساجد و حسینیهها، یک سازمان مردمی را تشکیل داده بود که این تشکل، رابطه و نفوذ برای رژیم ناشناخته بود. نقل قولهایی هم در دوران مبارزه و بعد از پیروزی انقلاب از شهید بهشتی میکند که به هر حال علت موفقیت، مردمی بودن روحانیت، در کنار مردم و حامی مردم بودن است.
برای دولت بسیار دلنشین است که بشنود امام جمعه به جای حامی دولت، حامی مردم است. چون دولت هم جز خادم مردم بودن، شأن دیگری برای خودش نمیشناسد.
بنابراین، رسالت ائمه جمعه در این شرایط، رسالت سختی است. مشکل جدیدی اضافه میشود و آن اینکه چه بخواهد چه نخواهد امام جمعه عضو و جزء نظام است. درست است که دولتی نیست اما به جمهوری اسلامی و نظام اسلامی تعلق دارد و ارتباط بسیار نزدیک با ولایت امر دارد و منسوب ولی امر است. لذا حمایت از نظام و از جمله حمایت از دولت خود به خود جزء وظایفش میشود.
وقتی رهبر معظم انقلاب حمایت از دولت را لازم میداند و در واقع بیان ایشان یک امر واجب اجتماعی است و یک نوع معروف است؛ که اگر امر به معروف و نهی از منکر و تعاون بر برّ و تقوا نبود، «لنزل منهم برکات السماء». اگر تعاون در جامعه از بین رفت و امر به معروف و نهی از منکر تعطیل شد، برکتی هم نخواهد ماند و وقتی برکت نماند دیگر جایی برای تبریک نمیماند. این تبریک در سایۀ وجود برکت خواهد بود. هر چیزی که برکتآفرین، خیرآفرین و آورندۀ خیر و نیکویی است، جای تبریک دارد.
ائمۀ جمعه به خاطر اطاعت از دستور ولی امر و بر اساس احساس وظیفۀ خودشان از دولت حمایت میکنند. امر مقام معظم رهبری هم امر تشریفاتی نیست. ایشان بر مبنای شرایط کشور و شرایط بینالمللی که بر ایشان ملموس است و نه تنها دولت را تأیید میکند که حتی شیوۀ دولت را هم تأیید میکند.
در خبرگان که در خدمت مقام معظم رهبری بودیم، فرمودند: «نرمش و انعطاف و مانور هنرمندانه و قهرمانانه»؛ این همین شیوهای است که دولت در سیاست داخلی و خارجی اتخاذ کرده است؛ فرمودند هم مورد قبول است و هم مطلوب است (که البته سخنان ایشان پخش شد و در سایت ایشان هم مطالب این سخنرانی را میتوانید ببینید). ایشان در تنفیذ فرمودند: «اینکه با حکمت با دنیا سخن بگوییم مورد قبول است و میتواند بیشتر تأثیرگذار باشد.» امروز برای پیشبرد اهداف نظام، آرمانها و اصول نظام به حمایتها نیاز داریم که آرمانها همانهایی است که امام راحل برآن تأکید میورزیدند و مقام معظم رهبری بر آن تأکید دارند.
برای دستیابی به آنها ما امروز نیاز به همفکری، همدلی و همکاری داریم. امام جمعه نمیتواند از استاندار جدا باشد. دولت نمیتواند از روحانیت جدا باشد. چطور میشود یک جامعه و جمعی که هدف واحد دارند از هم فاصله داشته باشد؟ شما جز خدمت به اسلام و مردم چه هدفی دارید و دولت جز خدمت به اسلام و مردم چه هدفی دارد؟ هدف سومی وجود ندارد. همۀ ما افتخارمان، خدمت در راه ترویج اسلام، رفع مشکلات و حل معضلات مردم است.
بنابراین، در کنار هم حرکت خواهیم کرد. ائمه جمعه چه بخواهند چه نخواهند این وظیفۀ دینی، انقلابی و ملی آنهاست و آن حمایت از دولت به معنای عام و خاص کلمه است.
البته موعظه نصیحت، نقد سازنده حتماً مورد استقبال خواهد بود. اما یادمان باشد گاهی اوقات برخی هستند - نمیخواهم تعبیر وسوسه و وسواس کنم – که عدد بسیار اندکی دارند و صدای بسیار بلندی دارند. تمام قدرتشان در بلندگویشان است. متوجه باشیم آنها ما را در مسیر دیگری قرار ندهند. البته شأن ائمه جمعه اجلّ است.
اینجا می خواهم به بحث انتخابات برسم؛ انتخابات پیامی دارد که نباید آن را از یاد ببریم. مردم راهی را برگزیدند و انتخاب کردند که این راه روشن است. شعار منتخب مردم هم واضح و روشن بوده و با بیان روشن با مردم حرف زده است. در مناظرهها و در برنامهای که چاپ و منتشر کرده است، نظرش را تبیین کرده است.
مردم راه اعتدال را برگزیدند. البته راه اعتدال همان راه اسلام واقعی است. همان اسلامی که شهید مطهری میگوید جمودش همان مقدار خطرناک است که جهالتش. که او میگوید بعضیها در سایۀ جمود شکل اجرای بعضی از احکام، که آن شکل میتواند در زمانهای مختلف متفاوت باشد، را مقدس تلقی کردند و فاصلۀ از شکل را فاصلۀ از اسلام تصور کردند و برخی در اثر جهالت هر آنچه به عنوان تمدن جدید در دنیای امروز مطرح شده است را جزء وظیفه و اسلام تلقی کرده اند و این هر دو برای ترویج اسلام خطرناک هستند. نه جمود و نه جهالت قابل قبول است.
این همان است که امام (ره) فرمود، اجتهاد مصطلح حوزه برای دنیای امروز کافی نیست. آن اجتهادی را میخواهیم که در دنیایی که دنیای تزویر است، بتواند مدیریت جامعه را در این دنیای زور و تزویر به پیش ببرد. بنابراین، روحانیتی که نمیخواهد از مردم جدا باشد و نمیتواند از مردم جدا باشد و مبنای آن مردمی بودن و در کنار مردم است، نمیتواند از پیام انتخابات هم جدا باشد.
پیام انتخابات این بود که ما باید به کار کارشناسانه و عقل جمعی برگردیم. پیام انتخابات این بود که باید در جامعه به سمت صلح، آشتی و برادری حرکت کنیم؛ باید از افراط و تفریط فاصله بگیریم، از خشونتها فاصله بگیریم. پیام انتخابات آشتی ملی، اعتدال و میانه روی بود. پیام انتخابات اخلاق در جامعه و فاصله گرفتن از انشقاق بود. اشکالی ندارد که قوای سهگانه نظرات مختلفی داشته باشند. اما جامعۀ ما اتهام به یکدیگر و تخریب یکدیگر را نمیپسندد. ممکن است نظرات متفاوت باشد اما باید با اخلاق و در چارچوب ادب اسلامی با هم حرف بزنیم.
دولت بر تعهدی که به مردم داده است، وفادار خواهد ماند. دولت نظر اکثریت قاطع مردم را فراموش نخواهد کرد. البته دولت با مشکلات بسیار فراوان و زیادی مواجه است.
دولت در شرایط بسیار سختی کشور را تحویل گرفته است. اولین علامت آن این است که دولت در بررسیهای اولیه به این نتیجه رسید که از بودجۀ ۲۱۰ هزار میلیارد تومانی امسال حداقل ۸۰ هزار میلیارد تومان آن قابل وصول نیست و عددسازی محض است. نه تنها دولت، که سازمان مدیریت دولت قبلی هم بر آن تأکید داشت و در گزارشی که این سازمان در هفتۀ اول بعد از انتخابات به من داد، گفت بودجۀ امسال در خوشبینانهترین شرایط ۱۳۰ هزار میلیارد تومان وصول خواهدشد. این گزارش سازمان مدیریت دولت قبل است.
ما با ایجاد منابع جدید در دولت - که اگر مجلس این منابع جدید را بپذیرد - رقم بودجه را ۱۵۰ هزار میلیارد برای اصلاح به مجلس دادیم؛ یعنی ۶۰ هزار میلیارد تومان از آنچه بوده کمتر است. بیست هزار از این ۶۰ هزار مربوط به منابع جدید است که اگر در مجلس تصویب بشود. این نخستین علامت است که شرایط کشور را نشان میدهد.
باز هم دولت، نه این دولت که آن دولت، رقمی را اعلام میکند که میگوید رشد اقتصادی کشور در سال ۱۳۹۱ منفی بوده است. این را هم بانک مرکزی، نه مسئول بانک مرکزی امروز، مسئول بانک مرکزی دولت قبل و مرکز آمار در گزارش رسمیای که به ما داده است، میگوید. هر دو اینها اتفاق نظر دارند. وقتی رشد اقتصادی منفی اعلام میشود، به این معناست که کشور در رکود است. وقتی کشور در رکود است، یعنی تولید رونق ندارد. وقتی تولید رونق ندارد، یعنیگرانی و نیاز به واردات؛ آن هم در شرایطی که میدانید در سایۀ تحریم، منبع اصلی درآمد دولت که متأسفانه در سالهای گذشته چنین بوده است که نفت بوده است، با مشکلات موجه است. وقتی نفت با مشکلات مواجه میشود، درآمد مالیاتی هم مخصوصاً در شرایط رکود – که نمیتوانیم مالیات را بالا ببریم- با مشکل مواجه می شود.
در کنار این، نقدینگی بسیار بالایی است که مثل سیل مخرب در جامعه ماست. شما صدای سیل را میشنوید، اما نمیدانید که این سیل از کدام طرف میآید. من چون روستازادهام، در بچگی این را زیاد تجربه کردهام. ما قبل از این که سیل برسد، اول صدای سیل را می شنیدیم، از خانه بیرون می آمدیم، اما کسی نمی دانست که این سیل از کدام طرف میآید. بعد میفهمیدیم که سیل از کجا آمد و وارد شد.
این نقدینگی صدای آن سیل مخرب است. یک مرتبه در ارز سر در میآورد. ناگهان وارد مسکن و سکه میشود.
نقدینگی ما ۴۹۸ هزار میلیارد تومان است. نقدینگی ای که هشت سال پیش کمتر از هفتاد هزار میلیارد تومان بوده است. این نقدینگی بیش از هفت برابر شده است و مخرب است.
بسیاری از کارها در سالهای قبل با استقراض از بانک مرکزی انجام گرفت. بخش بزرگی از این سیل مربوط به آن استقراض از بانک مرکزی است. همین الان هم برخی از وزرا در این مورد به رئیس دولت فشار میآورند و من زیر بار نمی روم. آن اکل میت به معنای واقعی کلمه همین است. اکل میت به معنای واقعی کلمه استقراض از بانک مرکزی است؛ یعنی پول پرفشار و مخرب که وقتی وارد می شود، به چهار پنج برابر تبدیل می شود و به سیل مخرب تبدیل میگردد.
اینکه من می گویم با مشکلات فراوان اقتصادی مواجهایم به معنای ناامیدی نیست. این دولت علی رغم همۀ مشکلات، بسیار بسیار به آینده امیدوار است. اساس امیدش هم به نشاط و امید و حضور و حمایت مردم و مقام معظم رهبری و از همه مهم تر امید این دولت به عنایت حق و دست توسل این دولت به ائمه طاهرین (ع) است.
ما می دانیم هرچه مشکلات زیاد باشد، خدای قادری داریم که ولی و حمید و رحمان و رحیم است که به ما وعده داده است ان تنصرالله ینصرکم. و ما می دانیم که اگر قصدمان را خالص کنیم، بیتردید نصرت الهی را خواهیم دید که: نصر من الله و فتح قریب و بشر المومنین، انشاءالله.
ما کاملاً امیدواریم و ان شاءالله دست به دست همدیگر می دهیم و به کمک همدیگر با وحدت قوای سه گانه و هدایت رهبری معظم انقلاب مشکلات را از پیش پا بر می داریم، علیرغم اینکه می دانیم این مشکلات به اندازه کوه است، اما اراده، حمایت و امید مردم بالاتر از آن است و عنایت حق که اصل است، از همۀ اینها برتر و بالاتر است.
ما روز یکشنبه در دولت بعد از جلسات کارشناسی فراوان که به دلیل اهمیت آن خود من در تمام جلسات کارشناسی شرکت داشتم، به حدود ۳۵ مصوبه در دولت رسیدیم که البته ممکن است چند مصوبۀ آن احتمالاً نیاز به قانون داشته باشد که باید از طریقی آنها را حل و فصل کنیم. بقیهاش در اختیار دولت است و من ان شاءالله اولین گزارش را به مردم عزیزم خواهم داد؛ به مردم سرفراز این کشور که در انتخاب دست رد به سینۀ همۀ دشمنان زدند، مردمی که در این انتخابات دنیا را به شگفتی وادار کردند، مردمی که تمام عیب ها و نقصهای سالهای گذشته در زمینه بحث انتخابات را شستشو دادند و پاک کردند و همۀ شبهات را در افکار عمومی جهان زدودند و هیچ کس نتوانست نسبت به این انتخابات تردید کند.
هیچ کس نتوانست این انتخابات را زیر سؤال ببرد و این به دلیل آگاهی مردم و تدبیر مقام معظم رهبری بود. الحمدالله انتخاباتی برگزار شد با شرکت وسیع مردم، ۷۳ درصد در شرایط امروز خیلی مهم است. همچنین مردم با چه امنیتی شرکت کردند. یک وقتی انتخاباتی برگزار می شود و کشتار و زد و خورد می شود و عدهای از از بین می روند، اما این انتخابات با امنیت کامل برگزار شد.
البته اقدامات مجریان و ناظران هم باید مورد تقدیر و تشکر باشد. همه نقش داشتند و باید از همه تشکر کرد. این مردمی که با دست و رأی و حضور و هوشیاری خودشان آن حماسۀ سیاسی مورد نظر رهبری را آفریدند، امشب می خواهم اولین گزارش را خدمت آنها تقدیم کنم، چون آنها باید حماسۀ اقتصادی را بیافرینند.
بدانید دولت بدون کمک، حمایت و حضور مردم نه امکان ایجاد حماسۀ اقتصادی را دارد
، بلکه حتی رفع معضلات روزمرۀ مردم نیز امکان ندارد. وقتی مردم به صحنه میآیند، حماسه آفریده می شود. در بخش اقتصاد هم همین طور است.
ما امیدواریم با مصوبات روز یکشنبه دولت که در مصاحبه در حرم حضرت امام (ره) به مردم قول داده بودم که در اولین جلسۀ دولت، بحث را مطرح میکنم و ظرف ۱۵ روز موانع و راهحلهایی که در کوتاه مدت امکان پذیر است را بیان خواهم کرد، ] گشایشی حاصل شود[. راهحلهای بلندمدت اقتصادی چیزی نیست که یکی دو روزه حل شود. این دولت هم عصای موسا یا ید بیضایی ندارد. آن کلمهالله و کسی که میتوانست با اشاره همه را شفا بدهد را هم ندارد. کلید هم همان مردم، حمایت مردم و لطف خداست و ما هم در حد توان هرچه از دستمان برآید، وظیفۀ ماست که انجام دهیم.
همة امید ما به این است که خداوند یاری کند و مردم کمک کنند. همة کلید نیز همان است و غیر از آن چیزی نیست.
حضور و حمایت شما ائمۀ جمعه و علما و روحانیت و حوزههای علمیه و مراجع ]بسیار مهم است.[ همه باید دست به دست هم بدهیم، نه به این دلیل که رئیس این دولت یک روحانی است، نه به خاطر اینکه مردم با وجود این که این همه علیه اسلام، نظام و روحانیت القا کنند و ببینید که مردم باز هم یک معمم و روحانی را برگزیدند و انتخاب کردند و اعتماد کردند. این برای دشمن خیلی سخت بود. ما دست همةاین مردم را میبوسیم که دشمن را خوار کردند و آن تصورات و تفکرات غلط را [نقش بر آب کردند]. چه کسی فکر میکرد مردم این گونه حضور پیدا کنند و این قدر آگاهانه در کنار صندوق بیایند و آگاهانه برگزینند و انتخاب کنند.
این بدان معنا نیست که وزن رقبای دیگر کم بوده، همه عزیز و محترم بودهاند. همة آنهایی که مورد تأیید شورای نگهبان بودند، عزیز ما بودند و هستند. اما به هر حال میبایست یک نفر برگزیده بشود. اینکه مردم در میان چند کاندیدا آن کسی را که این لباس را به تن دارد و افتخارش این است که هرچه دارد، از حوزه دارد، بر میگزینند، بار سنگینی بر دوش همة ما میگذارد.
درست است که مردم دارند اعلام اعتماد میکنند و میگویند ما به روحانیت و حوزه اعتماد داریم، ما به یک فرد روحانی که آمده و قول داده اعتماد داریم که راست میگوید و وفای به عهد میکند، اما از آن طرف هم بار بسیار سنگینی بر دوش ما گذاشته شده است.
ما به حول و قوة الهی در گزارش امشب به مردم اعلام خواهیم کرد که دولت اولین قدم را برای ایجاد رونق اقتصادی برداشته است. دولت به مردم تعهد داده که همه چیز را به مردم گزارش بدهد. حالا البته نمیخواهیم چیزهای تلخ را در اولین گزارش برای مردم توضیح بدهیم. اما من معتقدم که باید همه چیز را به مردم بگوییم.
ما نباید چیزی از ادارة کشور را از مردم مخفی کنیم. باید آمار واقعی بدهیم. اگر نقطة قوتی داریم، باید به مردم بگوییم تا مردم امیدوار باشند که الحمدلله نقطة قوت داریم. اگر نقطة ضعفی هم داریم، باید به مردم بگوییم. به هر حال، ما دولت اول نیستیم.
ما دولت یازدهم هستیم، ده دولت گذشته است. ما باید از تجربة خوب همة دولتهای گذشته استفاده کنیم و اگر نقطة ضعف و اشتباهی بود، باید از آن پرهیز کنیم. باید به بایدها عمل کنیم. نبایدها را هم باید بیاموزیم و از آنها احتراز کنیم.
انشاءالله دولت قدمهای خود را در زمینههای اقتصاد و فرهنگ برمیدارد. فرهنگ بسیار مهم است و یکی از رسالتهای مهم و سنگین شما رسالت فرهنگی در کنار رسالتهای اجتماعی، سیاسی و .... است. دولت میداند که در زمینة مسائل فرهنگی نقصهایی وجود دارد و میداند که جامعة امروز ما با آن فرهنگ مورد نظر ما و فرهنگ اسلامی که در انقلاب و پس از آن دنبالش بودیم، فاصلۀ زیادی دارد. دولت میداند که در تولیدات فرهنگی هم با آن تولیدات مطلوب فاصله داریم.
باید کمک کنیم هم در فضای فرهنگی جامعه و اصلاح فضای فرهنگی و هم در تولیدات فرهنگی؛ که با توجه به کمبود وقت نمیخواهم بحث را باز کنم. ممکن است در فرصتی دیگر این بحث را برای مردم باز کنم که در زمینة فضا و تولیدات فرهنگی باید چه کرد؛ چه کارهایی را دولت باید انجام دهد و چه کارهایی را هم متخصصین امر، که در فرهنگ دینی و اسلامی، علما، روحانیت، حوزهها و مراجع، بزرگان واستادان، متخصص امر هستند و باید بیشترین استفاده از این متخصصین شود. البته این دولت معتقد است که در همة زمینهها باید از متخصصین، انجمنها و تشکلهای تخصصی استفاده کند.
در زمینۀ سیاست خارجی نیز جملهای را بگوییم و بحث را تمام کنم. فضای خاورمیانه با مشکلات فراوانی مواجه است. امروز مشکلات بیشتر است. مسئله سوریه، به دلیل این که در خط مقدم مقاومت قرار داشته و دارد، برای ما اهمیت ویژه دارد.
دولت همة توان خود را در این دو هفتة اخیر به کار گرفت برای این که جنگی اتفاق نیفتد یا اگر خدای ناکرده اتفاق افتاد، کمترین خسارت را داشته باشد و دشمن سریعتر از ادامة جنگ پشیمان شود.
دولت این هدف را دنبال کرد و با برخی از سران کشورها خودم صحبت کردم؛ برای برخی از مراکز قدرت پیام فرستاده شد؛ وزارت خارجه و وزیر امور خارجه نیز با بسیاری از کشورها صحبت کردند. علیرغم همة مشکلاتی که دولت دارد، برای کمکهای نوعدوستانه، مخصوصاً مواد غذایی و آب و...، دیروز به بخشهای مختلف دستورات لازم را دادم. چون این که ببینیم یک کشور اسلامی در شرایط بحران قرار دارد و حتی برای نان هم دچار مشکل است، نمیتوانیم دست روی دست بگذاریم.
رسولالله فرمود: من سمع رجلاً ینادی یا للمسلمین. حالا از مسلم هم گذشته است.
اکنون انسانهای مظلوم و مسلمانی گرفتار هستند و باید به کمک آنها بشتابیم. همة تلاش ما این است که جنگی اتفاق نیفتد. البته این امید در روزهای اخیر، با شیوههایی که کشورهای مختلف دنبال میکنند، کمی تقویت شده است.
امیدواریم که جنگ اتفاق نیفتد؛ اگر چنین اتفاقی بیفتد، جنگطلبان باید هزینة بسیار بالایی بپردازند.
بیتردید افکار عمومی جهانی با جنگ مخالف است، حتی افکار عمومی دنیای غرب هم با جنگ مخالف است. دیدید که نزدیکترین متحد امریکا، یعنی انگلیس، هم نتوانستند از پارلمان رأی برای جنگ بگیرند. نه این که پارلمان انگلیس علاقه زیادی به دولت یا مردم سوریه داشته باشند، بلکه چون دیدند که در جنگهای قبلی چه بر سر آنها آمد و میدانند آثار این جنگ چه خواهد بود. بنابراین افکار عمومی غرب هم موافق نیست.
ما امیدواریم جلوی این جنگ گرفته شود. انشاءالله همۀ تلاش دولت هم بر این است، ولی اگر جنگی بر مردم سوریه تحمیل شود، بیشترین ضرر را جنگطلبان، جنگجویان، تحمیلکنندگان و دوستان آنها در منطقه متحمل خواهند شد.
بنابراین دولت در زمینۀ سیاست خارجی در منطقه فعال است و در زمینۀ مسائل هستهای، ضمن این که ازحقوق مسلم مردم ذرهای کوتاه نخواهد آمد، همة تلاش خود را به کار خواهد گرفت که با منطق، استدلال و حکمت توأم با عزت بتوانیم مسئله را پیش ببریم.
رئیس جمهور بنا به مصالحی امر مذاکرات هستهای را به وزارت خارجه واگذار کرده است و امیدواریم بتوانیم در مذاکرات قدمهای موفقی را برداریم که شاید اولین مذاکره در هفتههای آینده در نیویورک صورت گیرد و بعد هم در مذاکرات با ۱+۵ ادامه مییابد.
باید از مشکلات عبور کنیم. همه میدانیم که این مشکلات یک روزه اتمام نمیشود. باید صبر و تحمل داشته باشیم. دشمن بداند که زبان دولت، زبان تدبیر است و زبان مردم، زبان ادب توأم با زبان مقاومت و استواری است. لذا اگر زبان آنها هم زبان تکریم نباشد، کار پیش نخواهد رفت.
غرب باید بداند که با تحریم و فشار، حداقل نسبت به ملت ایران موفقیتی به دست نخواهد آورد، اما اگر زبان غرب زبان منطق، استدلال، احترام و منافع مشترک و از موضع برابر باشد، دولت کاملاً آماده است که با زبان حکمت، تدبیر و منطق با آنها صحبت کند.
انشاءالله به حول و قوة الهی از همة توانمان در این زمینه استفاده خواهیم کرد و انشاءالله پیروز نهایی مردم بزرگوار ایران خواهند بود.
با تشکر و سپاس از حوصلۀ شما بزرگان.
والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته