سرمقاله
کیک ایرانهراسی اوباما برای سران مرتجع عرب
اوباما، رئیسجمهور آمریکا روز گذشته در آستانه دیدار با نمایندگان کشورهای شورای همکاری خلیجفارس با نشریه «الشرق الاوسط» گفتوگو کرد و در پاسخ به پرسشی درباره نقش ایران در سوریه و یمن گفت: روشن است که ایران در کشورهای مختلف درگیر رفتارهای خطرناک و ثباتزداست. ایران یک حامی دولتی تروریسم است. این کشور به تقویت رژیم اسد در سوریه کمک میکند، از حزبالله در لبنان و حماس در غزه هم حمایت میکند. این کشور به حوثیها در یمن کمک میکند؛ بنابراین، کشورهای منطقه بهدرستی عمیقاً از فعالیتهای ایران بهخصوص حمایت این کشور از گروههای نیابتی خشن داخل مرزهای دیگر کشورها، نگران هستند».
کشورهای شورای همکاری خلیجفارس از کانونهای اصلی دامنزدن به بحث «ایرانهراسی» هستند؛ با اینحال اوباما در آستانه دیدار با مقامات این کشورها برای در اختیارگرفتن نبض نشست با آنها، و متقاعدساختنشان به آنچه میگوید و جلبنظرشان برای همراهی از باب تشدید ایرانهراسی وارد شده است که برای این کشورها بسیار شیرین است. همراهساختن این کشورها برای اوباما آنچنان اهمیت داشته است که از توجه به محتوای آنچه بر زبان جاری ساخته، بازمانده و دچار تناقضگویی مفرط و حقارتآمیزی شده است.
اوباما در جنایات عربستان علیه مردم یمن شریک اصلی است و علت آن را شورش انصارالله علیه دولت قانونی با منصورهادی اعلام کرده است، حال آنکه حمایت ایران از دولت قانونی سوریه را که حتی در حین جنگ داخلی، مردم دوباره آن را انتخاب کردند، برنمیتابد و این درحالی است که میان انصارالله و گروههای تروریستی در سوریه تفاوت بنیادی وجود دارد. حزبالله لبنان و حماس علیه تجاوزات و رفتار غاصبانه صهیونیستها مقاومت میکنند و آمریکا حمایت ایران از این گروههای مبارز مردمی علیه صهیونیستها را محکوم میکند و رژیم کودککش و جنایتکار صهیونیستی را مشروع میداند. سران آلسعود با پول آسان نفت و سرمایه مردم عربستان به اشکال مختلف به تروریستهای سوریه و داعش در عراق کمک میکند و شخص اوباما حکومتهای شورای همکاری خلیجفارس را حکومتهای غیردموکراتیک میداند؛ اما در موضعگیری، ایران را حامی تروریسم معرفی میکند. رفتار دوگانه و مزورانه آمریکا برکسی پوشیده نیست و با وجود پشتوانه زورگویی و رسانهای که انتشار مییابد؛ اما کسی آن را نمیپذیرد، از اینروست که نفرت از آمریکا و رژیمهای مرتجع عرب روبه افزایش است و در مقابل چون موضع و رفتار ایران براساس حق و متکی بهخواست ملتهاست، روزبهروز بر هوادارانش افزوده میشود. اگرچه دامنزدن به ایرانهراسی سران مرتجع عرب را خوشحال میکند و آمریکا را بیشتر بر آنها مسلط میگرداند؛ اما در میان افکار جهانی درحال رنگباختن است.
ترجمه
پیشبینی استراتفور درباره گسترش نفوذ شیعیان
گروه ترجمه- اندیشکده استراتفور 13 می 2015 (23 اردیبهشت) در مقالهای به پیشبینی آینده شیعیان پرداخت و نوشت: کشمکش فرقهای در خاورمیانه [غرب آسیا و شمال آفریقا] در دو گروه شیعه و سنی قابل تقسیمبندی است. واقعیت بسیار پیچیده است و وحدت سنیها نیز امکانپذیر نیست؛ چراکه کشورهای اردوگاه سنی درباره مسائل مختلف اختلاف دارند. شیعیان که از دهه 1990 قدرت یافتهاند، همچنان از محدودیتهای گریزناپذیر اقلیتبودن رنج میبرند. در واقع، تعیینکنندهترین ویژگی اردوگاه شیعیان این است که تنها بخش کوچکی از جمعیت مسلمانان را تشکیل میدهند. بیش از سهچهارم تمام مسلمانان سنیمذهب هستند. مطابق بررسی مرکز تحقیقات پیو، تنها چهار کشور اکثریت شیعه را دارند: ایران، آذربایجان، عراق و بحرین؛ اما سایر کشورها، از جمله یمن، کویت، عربستان سعودی، افغانستان، پاکستان، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر و عمان دارای اقلیت شیعه قابل توجهی هستند. همچنین، شیعیان در لبنان گروه بزرگی هستند و 20 درصد جمعیت 180 میلیونی مسلمانان هند را تشکیل میدهند.
در ادامه مقاله آمده است: شیعیان نیز شبیه همکیشان سنی خود اختلافهای درونفرقهای دارند. شیعیان دوازدهامامی بزرگترین گروه شیعیان هستند؛ اما اسماعیلیه یا پنجامامیها، زیدیه یا هفتامامیها، علویها و دروزیها نیز از زیرشاخههای مذهب شیعه هستند. تمام این فرقهها بهلحاظ جغرافیایی، زبانی، سیاسی و ایدئولوژیک با یکدیگر تفاوت دارند. دو حادثه در گسترش نفوذ منطقهای ایران نقش اساسی ایفا کرد: سال 1989 جنگ ایران و عراق به پایان رسید و تقریباً همزمان جنگ داخلی لبنان نیز خاتمه یافت. این موضوع سبب شد تا حزبالله به بزرگترین موجودیت سیاسی لبنان تبدیل شود. حمله عراق به کویت و آغاز جنگ اول خلیجفارس نیز به تضعیف بغداد انجامید که این مسئله سبب شد، شورای همکاری خلیجفارس از سپر عراق در برابر ایران بیبهره شود. سرنگونی صدام نیز به تداوم گسترش قدرت منطقهای ایران کمک کرد. درحالحاضر، ایران و شیعیان در وضعیتی بهتر از عربستان سعودی و سنیها قرار دارند. حزبالله و سایر شبهنظامیان به حفظ اسد در قدرت کمک کردهاند. جنگ علیه گروههای افراطی مانند جبهه النصره و دولت اسلامی به ایران زمان کافی برای گروهبندی مجدد داده و در عین حال گفتوگوهای هستهای با آمریکا نیز برای ایران مفید بوده است. افزونبراین، سعودیها درگیر شورشیان حوثی در یمن شدهاند. باوجوداین، مزیتهای شیعیان تداوم نخواهد یافت. آنچه شیعیان کسب کردهاند، در نتیجه ضعف و انسجامنداشتن سنیها بوده است.
در پایان مقاله آمده است: در لبنان حزبالله باوجود اندازه و نفوذ خود، نتوانسته است بر دولت مسلط شود. ممکن است جنبش زیدیها در یمن بهعنوان نسخه یمنی حزبالله ظهور کند؛ اما نمیتواند اراده خود را بر کشور فراتر از مناطق اصلی زیدینشین تحمیل کند. شتابگیری جنبش حوثیها در یمن میتواند خیزشی مشابه را در استانهای دارای جمعیت اسماعیلیه در عربستان (جازان و نجران) تحریک کند. بهطور ایدهآل نیز شیعیان دوازدهامامی در استان شرقیه عربستان نیز شکوفا خواهند شد؛ تحولی که در کنار خیزش شیعیان بحرین به مرکز نفوذ ایران در عربستان سعودی تبدیل میشود. اگرچه شکلگیری بلوک کشورهای شیعه در خاورمیانه تحول ژئوپلیتیک مهمی است؛ اما رهبری ایران بر این بلوک بهمعنای کوتاهمدتبودن عمر این بلوک است. در واقع، شکلگیری این بلوک و گسترش آن، تنها از طریق اختلاف و ضعف کشورهای عرب سنی امکانپذیر شده است. همچنین، عوامل مختلفی از جمله جنگ داخلی سوریه و محدودیتهای قومی و مذهبی، از موفقیت ایران در گسترش نفوذ شیعه بیش از سطح کنونی جلوگیری خواهد کرد.
اخبار و تحلیلها: به نظر میرسد، نویسنده یا نویسندگان این مقاله با اطلاعاتی که داشتهاند، در توصیف وضعیت، موفقتر از پیشبینی آینده آن هستند و چهبسا اطلاعات ظاهری به آنها اجازه نداده است به عمق موضوع که سرنخهایش در اطلاعات آنها دیده میشود، پی ببرند، از اینرو، گسترش نفوذ شیعه از سطح کنونی را ناممکن دانستهاند.
اخبار
1- اعترافات جدید سناتور آمریکایی
«جف مرکلی» سناتور دموکرات آمریکایی در سخنانی درباره مذاکرات هستهای با ایران گفته است: مذاکره با ایران آنهم به شیوه کنونی، پرمنفعتترین گزینه برای آمریکاست. وی با طرح گزینههای پیش روی آمریکا در برابر برنامه هستهای ایران میگوید: سه راهکار حمله نظامی، تشدید تحریمها و مذاکره برای تقابل با ایران هستهای پیش روی آمریکا قرار دارد. مرکلی درباره گزینه نظامی میگوید، براساس گزارش منابع امنیتی آمریکا، درگیری نظامی با ایران غیرقابل کنترل و بسیار خسارتبار خواهد بود و عملاً ورود به آن برای آمریکا ناممکن است. وی همچنین گزینه تشدید تحریمها را با توجه به پیام اروپاییها مبنیبر اینکه با تحریمهای بیشتر همراهی نخواهند کرد، ناممکن اعلام میکند و میگوید، تحریمهای اکنون در شدیدترین حالت ممکن قرار دارند و افزایش آنها بیتردید با همراهینکردن کشورهای دیگر روبهرو خواهد شد که عملاً به فروپاشی نظام تحریمها علیه ایران خواهد انجامید.
2- فشار اعتدالیون بر رسانه ملی؟!
درحالیکه سخنرانیهای رحیمپور ازغدی در نماز جمعه تهران و جمعهای دانشجویی با استقبال گسترده مردمی روبهرو شده است و نتایج نظرسنجیهای عمومی نشان میدهد که بازپخش سخنرانیهای رحیمپور خواسته مردم است، برخی افراد خاص تلاشهایی را برای حذف او از رسانه ملی آغاز کردهاند. آنها تلاش میکنند، با فشار بر محمد سرافراز، رئیس رسانه ملی، محدودیتهای قابل توجهی را در پخش سخنرانیهای حسن رحیمپور ازغدی ایجاد کنند. آنها ضمن طرح برخی مطالب موهن، وی را به ادبیات تند و مخالفت با گفتمان اعتدال، متهم میکنند. حتی شنیده شده است که پرداخت برخی بودجههای صداوسیما را به کاهش برنامههای وی در رسانه ملی منوط کردهاند! گفتنی است، حسن رحیمپور ازغدی از نظریهپردازان انقلاب اسلامی و از اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
خبر کوتاه
* «حسین مرعشی» در مصاحبهای با روزنامه اصلاحطلب اعتماد گفته است، جریان مقابل ما پایگاه اجتماعی با انگیزهای دارد. جبهه اصولگرایی جبهه ریشهدار و تاریخی است؛ اما مشکلش این است که نقشآفرینی بزرگان این جبهه کم شده و یک مقدار جبهه پایداری و نیروهای افراطی گرداننده آن شدهاند. من همیشه تصورم این بوده است که دولت آقای روحانی نه فقط برای اصلاحطلبان که برای اصولگرایان هم فرصتی را ایجاد کرده تا خود را بازسازی کنند. بالآخره آقای روحانی عضو مؤثر جامعه روحانیت مبارز بوده و خاستگاهش اصولگرایی معتدل است. اصولگرایان هنوز هم فرصت دارند که با استفاده از شعارهای روحانی و فضایی که او در سطح اجتماع ایجاد کرده، جبهه خود را متحد کنند و با شعارهای نو به جامعه بازگردند.
* «محمد الفزازی» شیخ مشهور مغربی مدعی شد: «هیچگونه تجاوزی علیه ملت یمن وجود ندارد، آنچه هست، همان پاسخ به تجاوزگری ایران است که به یمن، برای تخریب عقاید ملت یمن و چپاول ثروتها و تبدیل آن به حیاط خلوت شیعیان بهمنظور محاصره حرمین شریفین از سمت جنوب نفوذ کردهاند و تلاش میکنند که همینکار را در سمت شمال و شرق مرز عربستان صورت دهند». الفزازی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «سیانان» افزود: هیچ رابطهای بین اهل سنت و شیعیان نیست. آنها در یک وادی هستند و ما در وادی دیگر. وی مدعی شد، آنها دین خود را بر پایه اهانت به خاندان پیامبر(ص) قرار دادهاند؛ لذا اصرار دارم که به هیچوجه به آنها نزدیک نشویم!
* برخی منابع خبری اعلام کردهاند، قرار است بهزودی حجتالسلام مجید انصاری وابسته به جناح اصلاحات در مقام وزیر کشور به مجلس معرفی شود و رحمانیفضلی نیز پس از خروج از وزارتخانه به سِمَت معاون پارلمانی رئیسجمهور منصوب خواهد شد.
* سردار «سید مسعود جزایری» در پاسخ به این پرسش که درصورت ممانعت عربستان از رسیدن کشتی حامل کمکهای بشردوستانه ایران به سواحل یمن، پاسخ چه خواهد بود، اظهار داشت: من بهصراحت اعلام میکنم که خویشتنداری جمهوری اسلامی ایران حد و اندازهای دارد. چنانچه بیش از این بخواهند برای جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با کمکرسانی به کشورهای منطقه مزاحمت ایجاد کنند، چهبسا آتشی بهپا شود که مهار آن قطعاً از دست آنها خارج خواهد شد.