- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
* آلودگى هوا، گرم شدن زمین، تغییر اقلیم و همچنین شکاف لایه ازن، معضلات زیست محیطى ملى و همچنین جهانى است. چرا جامعه بشرى به این مرحله رسید و دچار چنین معضلاتى شد و آیا بروز چنین مشکلاتى پیش‌بینى نشده بود؟
** معضلاتى که مطرح کردید، معلول عصر صنعت است. بعد از انقلاب صنعتى، معادن مورد بهره‌بردارى بیشترى قرار گرفت و کشورهاى صنعتى براى تأمین انرژى به استخراج منابع انرژى بیشتر رو آوردند، تولیدات افزایش یافت و منابع انرژى بیشترى تهدید شد بدون اینکه پیامدهاى آن در نظر گرفته شود. بعد از مدتى کشورهاى صنعتى متوجه شدند آلودگى افزایش یافته و منابع انرژى نیز کاهش پیدا کرده است. در این مرحله براى تأمین انرژى به منابع انرژى کشورهاى توسعه نیافته رو آوردند. به هر حال چرخ صنعت با انرژى مى‌چرخد اما غافل از آن که تأثیرات مخرب بلندمدتى در انتظار جامعه بشرى بود.
به تبع این مسائل در سال ۱۹۷۲ جامعه جهانى تکانى خورد و کشورهاى صنعتى به این نتیجه رسیدند که باید سران کشورها گرد هم آیند تا براى مسائل زیست محیطى چاره‌اى اندیشیده شود که در همان سال کنفرانس استکهلم با عنوان محیط انسانى رقم خورد و پس از آن سازمان محیط زیست جهانى تشکیل شد.
در کنفرانس استکهلم سران کشورهاى شرکت‌کننده متعهد به کاهش روند آلودگى کشور خود شدند و همچنین تصمیم گرفته شد هر ۲۰ سال گردهمایى فوق تجدید شود تا نتایج و عملکرد کشورها مورد بررسى قرار گیرد. در سال ۱۹۹۲ سران کشورها در «ریودوژانیرو» در کنفرانس «ریو» شرکت کردند اما گزارشى که کشورها ارائه دادند نشان‌دهنده وخیم‌تر شدن اوضاع بود. این عدم موفقیت منجر به امضاى کنوانسیون تنوع زیستى «ریو» شد و اصل توسعه پایدار در این نشست مطرح شد. در پى افزایش بیابان‌ها در جهان کنوانسیون بیابان‌زدایى تدوین شد.
با توجه به آسیب‌دیدگى لایه ازن، کنفرانس کیوتو تشکیل و پروتکل کیوتو تصویب شد. در این نشست براى مصرف روزافزون سوخت‌هاى فسیلى چاره‌اى اندیشیده شد و کشورها متعهد شدند مصرف سوخت‌هاى فسیلى را کاهش دهند و تولید گاز cfcها را متوقف یا کاهش دهند.
البته کشورهاى آمریکا، روسیه و استرالیا پروتکل کیوتو را امضا نکردند در حالیکه بیشترین سهم را در آلودگى و انتشار دى‌اکسیدکربن داشتند.
در کنفرانس کیوتو، درباره گرم شدن کره زمین، بالا آمدن آب دریاها و دریاچه‌ها و ذوب شدن یخ‌هاى قطبى هشدار داده شد و به زیر آب رفتن جزایر و کشورهاى ساحلى تأکید شد. آمریکا با اینکه ۵ درصد جمعیت جهان را داراست و ۲۵ درصد گازهاى آلاینده را تولید مى‌کند اما پروتکل را امضا نکرد. جورج بوش معتقد است گرم شدن زمین و تغییرات اقلیم ناشى از دى‌اکسیدکربن و دیگر گازهاى آلاینده نیست.
در حالیکه ما مشاهده مى‌کنیم پیامدهاى آلودگى‌ها و تغییر اقلیم بیشتر از بقیه کشورها متوجه قاره آمریکا است. توفان‌هاى کاترینا و ریتا معلول همین علت است. با تمامى هشدارهایى که به آمریکا داده شد این کشور باز هم حاضر نشد در کنفرانس مونترال به پروتکل کیوتو بپیوندد. اما روسیه به این پروتکل پیوست و کشور ما هم که پروتکل را امضا کرده بود در آخرین روزهاى سال ۸۳ به صورت قانونى پیوستن به پروتکل کیوتو را در مجلس شوراى اسلامى تصویب کرد.
* در حال حاضر کشورها از سوخت‌هاى فسیلى براى تأمین انرژى بهره مى‌برند که انتشار منواکسیدکربن و دى اکسیدکربن نیز حاصل استفاده از سوخت‌هاى فسیلى است، آیا مى‌توان گفت آلودگى هوا و همچنین آبها فقط ناشى از سوخت‌هاى فسیلى و دى‌اکسیدکربن است.
** بیشترین گاز آلاینده در کشور ما و همچنین سایر کشورها دى‌اکسیدکربن است. البته دى‌اکسیدکربن در طبیعت موجود است اما انسان با مصرف سوخت‌هاى فسیلى، دى‌اکسیدکربن زیادى را تولید مى‌کند که براى انسان و محیط زیست خطرناک است. اما فقط دى‌اکسیدکربن گاز آلاینده محسوب نمى‌شود. متان بعد از دى‌اکسیدکربن بیشترین آلایندگى را داراست اما رقیق‌تر از دى‌اکسیدکربن است. عمده‌ترین منبع تولید متان به حیوانات مربوط مى‌شود. حیوانات با نشخوار کردن ۸۰ درصد متان تولید مى‌کنند و علاوه بر این شالیزارهاى برنج، دفن زباله‌ها و فرایندهاى بى‌هوازى تولیدکننده متان هستند.
در مرحله سوم گاز اکسیدنیترو است که خاصیت گلخانه‌اى دارد که توسط باتلاق‌ها، مرداب‌ها، کشت برنج و مصرف کودهاى ازته تولید مى‌شود. همچنین گاز cfc نیز آلایندگى فراوانى دارد. این گاز توسط انسان ساخته شده که در یخچال‌ها، اسپرى‌ها و حلال‌ها استفاده مى‌شد اما در کنفرانس مونترال به کاهش این گاز تأکید شد. تمامى گازهایى که در طبیعت رها شده و محیط زیست را در معرض نابودى قرار داده است دى‌اکسیدکربن و منواکسیدکربن بیشترین غلظت و زیان را دارند. طبق برآوردها ۸۰ درصد گازهاى آلاینده مربوط به دى‌اکسیدکربن است و بقیه به متان و cfc ها برمى‌گردد.
* گازهاى آلاینده علاوه بر تأثیر کوتاه‌مدت که منجر به آلودگى هوا مى‌شود در بلندمدت تأثیر زیانبارترى بر جاى مى‌گذارد. گرم شدن زمین و تغییر اقلیم، ناشى از آلودگى‌هاى گذشته بوده و تا قرن‌هاى آینده نیز ادامه دارد.
** آلودگى آب و هوا و انتشار گازهاى گلخانه‌اى به غیر از تأثیر کوتاه‌مدتى که روى سلامتى انسان‌ها دارد تأثیر اسفناکى در آینده خواهد داشت. تغییرات اقلیم جهان در ۱۵۰ سال گذشته بیش از حد غیرطبیعى بوده که نتیجه فعالیت انسان است. خشکسالى‌ها، توفان‌ها و گردبادها هشدارى است مبنى بر گرم شدن سطح کره زمین که جهانیان باید عاقلانه‌تر به این معضلات نگاه کنند. ارزیابى‌هاى انجام شده بر پایه گرم شدن زمین در چند دهه آینده نشان مى‌دهد در بعضى از مناطقى که مقدار نم و رطوبت متغیر است، به طرف خشکى خواهند رفت. مقدارى از خاک زمین از بین مى‌رود و به محصولات کشاورزى خسارت زیادى وارد خواهد شد.
مناطق پر نم از رطوبت اشباع مى‌شود و تعداد توفان‌هاى حاره‌اى افزایش مى‌یابد و سیلاب‌هاى مخرب، خشکسالى‌هاى پایدار، آتش‌سوزى جنگل‌ها و آفات گیاهى بوجود مى‌آید.
با افزایش غلظت CO2 (دى‌اکسیدکربن) محصولات کشاورزى۱۰ تا ۳۰ درصد کاهش مى‌یابد، در مناطق گرمسیرى و نیمه گرمسیرى که در حال توسعه هستند خشکسالى‌هاى طولانى ایجاد مى‌شود، در نیم کره شمالى جنگل‌ها در حدود چند صد متر به طرف شمال جابه‌جا مى‌شوند. همچنین برخى از گونه‌هاى گیاهى نابود مى‌شوند. البته مشکلاتى که مطرح کردم در حال حاضر در نقاط مختلف جهان در حال وقوع است و در ۳۰ سال آینده افزایش خواهد یافت. مدل جهانى اقلیم، دنیاى گرم تر و مرطوب‌تر را پیش‌بینى مى‌کند. در دنیاى گرم سطح آب دریاها به علت ذوب یخ‌هاى قطبى و انبساط بالا مى‌آید همچنین در بعضى از مناطقى که بخار آب متراکم‌ترى وجود دارد برف و باران سیل‌آسا ایجاد مى‌شود.
طبق پیش‌بینى‌هاى جهانى، تا سال ۲۰۳۰ سطح آب دریاها از ۱۸ تا ۶۵ سانتى‌متر بالا مى‌آید و نقاط ساحلى کم ارتفاع مثل هلند زیر آب مى‌روند. ادامه دارد...
