رضا جمالی
آزمایش موفقیتآمیز برخی از موشکهای پیشرفته ایران در رزمایش پیامبر اعظم(ص) در روزهای گذشته فرصتی ایجاد کرد تا ایران در مقیاس و سطحی فراگیر قدرت نظامی خود را به نمایش گذارد. موقعیت پرونده هستهای ایران، استمرار تهدید آمریکا و اسرائیل، وضعیت کلی منطقه خلیج فارس و خصوصا ارتقاء توانمندی نظامی ایران از جمله عواملی بود که برحساسیت این رزمایش در مقطع کنونی افزود به طوری که در آن واحد واکنشهای گوناگونی و بعضا متناقضی از سوی کشورهای همسایه و جهان را برانگیخت. در این خصوص نکاتی بنظر میرسد که به شرح ذیل است:
1- بیشک در طول سالهای پس از دفاع مقدس جمهوری اسلامی ایران به قویترین قدرت نظامی منطقه خلیج فارس و تقریبا خاورمیانه مبدل شده است.
عواملی نظیر نیروی کادری، نیروهای وظیفه، متخصصان و کارشناسان جنگی مولفههایی هستند که ایران را در نسبت با همسایههای خود در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه در موقعیتی برتر قرار دادهاند. از سوی دیگر داشتن «تجربه جنگ تمامعیار» بر تواناییها و امتیازات نظامی ایران افزوده است. علیرغم تحریمهایی که در خصوص صنایع هوایی وجود دارد جمهوری اسلامی ایران توانسته در مقیاس توانایی کشورهایی چون ترکیه، عربستان و امارات قرار گیرد. ایران در خصوص تولید تانک و نفربر نیز در موقعیت ممتاز و برتری قرار دارد. در خصوص تکنولوژی جنگ و با در نظر گرفتن مولفههایی چون جنگ الکترونیک، استفاده از مزایای ماهوارهها و ضریب دقت موشکهای دوربرد، ایران توانایی رقابت با کشور اسرائیل را دارا میباشد.
البته نباید فراموش کرد که در ارزیابی توانایی نظامی کشورها، تنها عوامل و فاکتورهای مادی محاسبه نمیگردد و بلکه تلفیقی از عوامل و مولفههای مادی و معنوی کشورها در نظر گرفته میشود. بدین ترتیب میتوان گفت جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مجموعه عوامل و فاکتورهای موثر بر قدرت نظامی در موقعیت بسیار خوبی قرار گرفته است.
2- ایران هیچگاه برای کشورهای اسلامی همسایه خود تهدید محسوب نخواهد شد بلکه میتواند ارمغانآور پیام صلح و دوستی برای آنها باشد و از طریق موازنه قدرت در منطقه از فشارهای آمریکا و اسرائیل بر کشورهای منطقه بکاهد. تنها تهدید مسلمی که از سوی ایران احساس میگردد به آمریکا و اسرائیل باز میگردد که همواره با ایران دشمنی میکنند. در این راستا رزمایش اخیر ایران به نوعی میتواند واکنش ایران به تهدیدهای آمریکا و اسرائیل تلقی گردد تا مجددا دچار اشتباهی نظیر اشتباه تهاجم به عراق نگردند. اعلام موضع نیروهای نظامی عراق و مسئولین امنیتی عربستان و برخی کشورهای منطقه مبنی بر عدم احساس تهدید از سوی ایران نیز میتواند در این راستا تلقی گردد.
3- موضوع تهاجم نظامی به ایران از جمله موضوعاتی بوده که از دیرباز از سوی آمریکا و اسرائیل مطرح شده است. صرفنظر از مواضع واقعی کشورهای مذکور و هم چنین افکار عمومی جهان، در سالهای اخیر این حربه قدیمی چندان کارساز نبوده است، زیرا ایران بتدریج به قدرتی مبدل گشته که به سادگی نمیتوان آن را نادیده گرفت. از سوی دیگر در راستای فعالیت دیپلماتیک ایران، کشورهای اثرگذار در نظام جهانی با چنین اقدامی موافقت و همراهی نخواهند کرد. در این خصوص روسها و اروپاییها که در حال حاضر از بازیگران موثر عرصه بینالمللی محسوب میگردند با تهاجم نظامی به ایران به شدت مخالفند و کشورهایی نظیر چین، هند، و کشورهای شرق آسیا با بوجود آمدن بحران در منطقه و در خصوص ایران موافق نیستند. حتی در کشور آمریکا نیز اتفاق نظری در خصوص تهاجم به ایران وجود ندارد و تنها گروهی اندک از نومحافظهکاران رادیکال هستند که مکررا درخواست حمله به ایران را ارائه میدهند که در خصوص حمله به عراق نیز این گروه با فشار و لابی این اقدام را عملی کردند.
4- آنچه در این زمان ضروری به نظر میرسد این است که جمهوری اسلامی ایران در عین اینکه قدرت و توانایی خود را به دشمنان خود و افکار عمومی جهان ارائه میکند تا از تبعات بازدارندگی آن بهرهمند شود، تلاش کند تا رسانههای بیگانه با هدایت آمریکا، آن را کشوری جنگ طلب و مخل صلح و امنیت جهانی جلوه ندهند.