تاریخ انتشار : ۰۲ تير ۱۳۸۸ - ۱۷:۳۶  ، 
کد خبر : ۹۸۷۶۹

تحلیلی‌ پیرامون اجلاس‌ وزرای‌ خارجه‌ گروه‌ هشت

نویسنده‌: مهدی‌ امیری‌

وزرای‌ امور خارجه‌ کشورهای‌ عضو گروه‌ هشت، نهم‌ خرداد به‌ منظور فراهم‌ نمودن مقدمات تشکیل‌ اجلاس‌ رهبران این گروه‌ در المان شانزدهم‌ تا هجدهم‌ خرداد ماه‌ و نیز مذاکره‌ در خصوص‌ برخی‌ از مهمترین موضوعات جهانی‌ گردهم‌ امدند مقامات حاضر در این نشست پیرامون مسایل‌ و موضوعاتی‌ نظیر فعالیتهای‌ هسته‌ ای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران اینده‌ کوزوو مسایل‌ لبنان و وضعیت اب و هوای‌ جهانی‌ مذاکره‌ کردند در جریان مصاحبه‌ وزرای‌ خارجه‌ گروه‌ هشت با خبرنگاران نیز موضوعات مهم‌ دیگری‌ نظیر طرح‌ دفاع‌ موشکی‌ امریکا مورد بحث قرار گرفت به‌ طور کلی‌ نشست اخیر موید وجود اختلاف قدرتهای‌ بزرگ جهانی‌ پیرامون برخی‌ موضوعات اساسی‌ بود این اختلافات بویحژه‌ میان روسیه‌ و امریکا و بر سر مسایلی‌ نظیر طرح‌ دفاع‌ موشکی‌ و یا اینده‌ کوزوو مشهود بود این در حالی‌ بود که‌ وزرای‌ خارجه‌ کشورهای‌ عضو گروه‌ هشت در نشست اخیر خود موضع‌ واحدی‌ را در قبال‌ فعالیتهای‌ هسته‌ ای‌ ایران اتخاذ کردند انها در نشست غیر رسمی‌ خود در پوتسدام‌ المان اعلام‌ کردند که‌ در صورتی‌ که‌ ایران غنی‌ سازی‌ خود را متوقف نکند اماده‌ اعمال‌ تمهیداتی‌ مقتضی‌ علیه‌ کشورمان هستند.
در بیانیه‌ گروه‌ هشت همچنین با اشاره‌ به‌ گزارش‌ اخیر محمد البرادعی‌ مدیر کل‌ اژانس‌ بین المللی‌ انرژی‌ اتمی‌ از توسعه‌ برنامه‌ های‌ هسته‌ ای‌ ایران ابراز تاسف شده‌ و امده‌ است که‌ اگر ایران به‌ بی‌ اعتنایی‌ خود به‌ درخواست شورای‌ امنیت در رابطه‌ با پایان دادن به‌ برنامه‌ های‌ غنی‌ سازی‌ ادامه‌ دهد این گروه‌ اقدامات مقتضی‌ را انجام‌ خواهد داد یک نکته‌ حائز اهمیت در این ارتباط انست که‌ ایالات متحده‌ امریکا در تلاش‌ برای‌ ایجاد اجماعی‌ نسبی‌ میان اعضای‌ گروه‌ هشت بر ضد فعالیتهای‌ هسته‌ای‌ ایران و صدور بیانیه‌ اخیر نقش‌ اصلی‌ را بر عهده‌ داشته‌ است کاندولیزا رایس‌ وزیر امور خارجه‌ امریکا در جریان برگزاری‌ نشست درباره‌ موضوع‌ هسته‌ای‌ ایران با دیگر وزرای‌ امور خارجه‌ کشورهای‌ عضو گروه‌ هشت بحث و تبادل‌ نظر کرد و خواستار اتخاذ موضعی‌ واحد و سرسختانه‌ بر ضد ایران شد به‌ نوشته‌ روزنامه‌ واشنگتن پست نشست وزرای‌ خارجه‌ گروه‌ هشت درحالی‌ برگزار شد که‌ رایس‌ بر تعلیق‌ فعالیتهای‌ هسته‌ ای‌ ایران تاکید دوباره‌ ای‌ می‌ کرد وزیر امورخارجه‌ امریکا به‌ زعم‌ خود ادعا داشت که‌ یک مسئله‌ مهم‌ و کلیدی‌ این است که‌ ایا باید تحریمها علیه‌ برنامه‌ هسته‌ ای‌ایران را در قطعنامه‌ سوم‌ شورای‌ امنیت سازمان ملل‌ متحد شدیدتر کرد یا به‌ دنبال‌ تحریمهای‌ سخت تر در خارج‌ از چارچوب سازمان ملل‌ متحد بود.
اکنون و تحت تاثیر تحرکات امریکا نهایتا وزرای‌ خارجه‌ گروه‌ هشت در بیانیه‌ ای‌ هشدار داده‌ اند که‌ اگر ایران به‌ نادیده‌ گرفتن خواست شورای‌ امنیت سازمان ملل‌ ادامه‌ دهد از اقدامات متناسب بعدی‌ که‌ در قطعنامه‌ 1747درنظر گرفته‌ شده‌ حمایت می‌ کنند مهمترین خواست قطعنامه‌ های‌ مصوب شورای‌ امنیت و کشورهای‌ درگیر در مناقشه‌ هسته‌ ای‌ ایران نیز تعلیق‌ فعالیت های‌ مربوط به‌ غنی‌ سازی‌ اورانیوم‌ در ایران است این درخواست البته‌ به‌ طور مستمر با پاسخ‌ منفی‌ ایران مواجه‌ شده‌ است جمهوری‌ اسلامی‌ ایران طبق‌ یک استدلال‌ حقوقی‌ فرایند غنی‌ سازی‌ را در تطابق‌ کامل‌ با حقوق‌ طبیعی‌ و قانونی‌ خود که‌ در ماده‌ چهارم‌ معاهده‌ ان پی‌ تی‌ مورد تاکید و تصریح‌ قرار گرفته‌ قلمداد می‌ کند.
یکی‌ دیگر از موضوعات مورد بحث در جریان اجلاس‌ اخیر مربوط به‌ وضعیت اتی‌ کوزوو بود این موضوع‌ از دیگر موضوعات مورد اختلاف بویژه‌ میان روسیه‌ و امریکا محسوب می‌ شد فرانک والتر اشتاین مایروزیر امور خارجه‌ المان نیز بر عدم‌ اجماع‌ و هماهنگی‌ بین اعضای‌ گروه‌ به‌ ویژه‌ اختلاف نظر بین روسیه‌ و دیگر کشورهای‌ گروه‌ هشت تاکید کرده‌ بود سرگئی‌ لاوروف وزیر امور خارجه‌ روسیه‌ بحث درخصوص‌ این موضوع‌ را نیازمند بررسی‌ جداگانه‌ ان در یکی‌ از نشستهای‌ شورای‌ امنیت دانست وی‌ بر ضرورت ادامه‌ مذاکرات برای‌ حل‌ مسئله‌ کوزوو تاکید داشت لازم‌ به‌ ذکر است که‌ از نظر روسیه‌ این مسئله‌ باید با گفتگوهای‌ مستقیم‌ بین مقامهای‌ کوزوو و صربستان کاملا حل‌ شود این در حالی‌ است که‌ مذاکرات درباره‌ اینده‌ کوزوو هنوز به‌ نتیجه‌ مشخصی‌ نرسیده‌ است.
چندی‌ پیش‌ امریکا و اتحادیه‌ اروپا با تنظیم‌ پیش‌ نویش‌ طرحی‌ در شورای‌ امنیت خواستار استقلال‌ کوزوو شدند این استان خود مختار صربستان از سال‌ 1999تحت قیمومیت سازمان ملل‌ متحد اداره‌ می‌ شود قرار است که‌ شورای‌ امنیت با صدور قطعنامه‌ ای‌ درباره‌ اینده‌ این منطقه‌ که‌ صربستان و روسیه‌ از مخالفین استقلال‌ ان هستند به‌ زودی‌ تصمیم‌ گیری‌ کند روسیه‌ تهدید کرده‌ که‌ صدور هر قطعنامه‌ ای‌ را در این باره‌ وتو می‌ کند و این در حالی‌ است که‌ امریکا و اتحادیه‌ اروپا با دادن استقلال‌ تحت نظارت به‌ کوزوو موافق‌ هستند کوزوو در کانون مذاکرات وزیران امور خارجه‌ هشت کشور صنعتی‌ جهان در نشست اخیر بود قرار است جرج‌ بوش‌ و ولادیمیر پوتین روسای‌ جمهور امریکا و روسیه‌ نیز در نشست سران این گروه‌ که‌ در هفته‌ اینده‌ در المان برگزار می‌ شود در این باره‌ مذاکره‌ کنند.
در خصوص‌ مسایل‌ لبنان وزیران امور خارجه‌ گروه‌ هشت همچنین حمایت خود را از دولت فؤاد سنیوره اعلام‌ و مدعی‌ مشروع‌ و دموکراتیک بودن دولت وی‌ شدند امریکا روسیه‌ المان فرانسه‌ انگلیس‌ ایتالیا کانادا و ژاپن همچنان بر حمایت خود از تشکیل‌ دادگاه‌ ویژه‌ ترور حریری‌ تاکید کردند موضوع‌ افغانستان و پاکستان به‌ ویژه‌ مسالهی‌ محافظت از مرزهای‌ دو کشور نیز از دیگر موضوعات مورد بحث در این نشست بود هشت کشور بزرگ صنعتی‌ ضمن ابراز نگرانی‌ نسبت به‌ بحران و بیثباتی‌ امنیتی‌ حاکم‌ بر مرزهای‌ دو کشور این موضوع‌ را دلیل‌ اصلی‌ ناامنیها و بحران داخلی‌ افغانستان دانسته‌ و نسبت به‌ ان ابراز نگرانی‌ کردند وزیر امور خارجهی‌ المان نیز ابراز امیدواری‌ کرد که‌ با افزایش‌ همکاریهای‌ افغانستان و پاکستان مشکل‌ مرزهای‌ مشترک و بیثباتی‌ حاکم‌ بر افغانستان حل‌ و فصل‌ شود.
در خصوص‌ مسایل‌ غیر سیاسی‌ اما مهمی‌ نظیر مسایل‌ زیست محیطی‌ باید اظهار داشت که‌ هر چند موضوع‌ گرم‌ شدن زمین به‌ طور رسمی‌ در دستور کار مذاکرات قرار نداشت اما اختلافات مطرح‌ شده‌ در این اجلاس‌ نشان داد که‌ رسیدن به‌ یک توافق‌ اساسی‌ برای‌ اتخاذ اقدامی‌ قاطع‌ جهت کاهش‌ گازهای‌ گلخانه‌ ای‌ در جریان اجلاس‌ اتی‌ رهبران گروه‌ هشت امری‌ بسیار غیر محتمل‌ قلمداد می‌ شود انگلا مرکل‌ صدر اعظم‌ المان در تلاش‌ است تا از امتیاز المان در زمینه‌ میزبانی‌ اجلاس‌ گروه‌ هشت در راستای‌ رسیدن به‌ توافقی‌ الزام‌ اور میان قدرتهای‌ صنعتی‌ بزرگ جهان جهت کاهش‌ انتشار گاز زیان اور دی‌ اکسیدکربن استفاده‌ نماید اما امریکا با این تلاشها مخالفت می‌ کند رایس‌ در جریان این اجلاس‌ ضمن مخالفت با اقدامات مذکور اعلام‌ کرده‌ است که‌ کشورهایی‌ نظیر المان باید به‌ استراتژی‌ امریکا در زمینه‌ پیگیری‌ یک رهیافت تکنولوژیکی‌ جهت کاهش‌ گازهای‌ گلخانه‌ ای‌ احترام‌ بگذارند لازم‌ به‌ ذکر است که‌ مقاومتها و مخالفتهای‌ امریکا یکی‌ از عوامل‌ اصلی‌ عدم‌ حصول‌ توافقی‌ جهانی‌ برای‌ حل‌ مشکل‌ گرم‌ شدن زمین می‌ باشد و این مسئله‌ بار دیگر در اجلاس‌ وزرای‌ خارجه‌ گروه‌ هشت به‌ تایید رسید و سرانجام‌ باید به‌ اختلافات اساسی‌ روسیه‌ و امریکا بر سر موضوع‌ استقرار سیستم‌ دفاع‌ موشکی‌ در اروپای‌ شرقی‌ اشاره‌ کرد رایس‌ در جریان کنفرانس‌ مطبوعاتی‌ نگرانی‌ روسیه‌ از برپایی‌ این سیستم‌ را مضحک توصیف خواند و متقابلا سرگئی‌ لاوروف وزیر امور خارجه‌ روسیه‌ نیز امریکا را متهم‌ کرد که‌ از طریق‌ پیگیری‌ این طرح‌ در حال‌ احیای‌ تنشهای‌ مربوط به‌ دوران جنگ سرد است لاوروف تاکید کرد که‌ اقدام‌ امریکا مسابقه‌ تسلیحاتی‌ جدیدی‌ را در جهان به‌ راه‌ انداخته‌ است لازم‌ به‌ ذکر است که‌ روسیه‌ مهمترین منتقد طرحهای‌ امریکا در زمینه‌ استقرار سیستم‌ دفاع‌ موشکی‌ است البته‌ این طرح‌ حتی‌ از سوی‌ برخی‌ متحدان اروپایی‌ امریکا نیز مورد انتقاد قرار گرفته‌ است.
در مجموع‌ با توجه‌ به‌ استمرار اختلافات اعضای‌ گروه‌ هشت در خصوص‌ شماری‌ از موضوعات مهم‌ جهانی‌ اجماع‌ قابل‌ تاییدی‌ میان کارشناسان مسایل‌ سیاست بین الملل‌ بوجود امده‌ است که‌ اجلاس‌ اتی‌ رهبران این گروه‌ در المان نیز در زمینه‌ دست یابی‌ به‌ توافقی‌ اساسی‌ پیرامون موضوعات مذکور ناکام‌ خواهد ماند از همین رو بسیاری‌ از کارشناسان بر عدم‌ موفقیت این اجلاس‌ در دستیابی‌ به‌ کلیه‌ اهداف مورد نظر خود تاکید دارند راه‌ کارهای‌ پیشنهادی‌ رسانه‌ ای‌ با توجه‌ به‌ بیانیه‌ وزرای‌ خارجه‌ کشورهای‌ عضو گروه‌ هشت در خصوص‌ فعالیتهای‌ هسته‌ ای‌ ایران بر غیرقانونی‌ بودن درخواست تعلیق‌ غنی‌ سازی‌ و نیز صلح‌ امیز بودن فعالیتهای‌ هسته‌ ای‌ کشورمان تاکید شود اختلافات جدی‌ قدرتهای‌ صنعتی‌ جهان در خصوص‌ موضوعاتی‌ نظیر طرح‌ دفاع‌ موشکی‌ امریکا و موضوع‌ گرم‌ شدن زمین بازنمایی‌ شود.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات