چند سالی است لوازمالتحریر وارداتی بیشتر مورد توجه دانشآموزان قرار گرفته و جنسهای نامرغوب چینی، بازار لوازمالتحریر را تسخیر کرده است. از سه سال پیش، عزم جدی برای ارائه لوازمالتحریر ایرانی در فروشگاههای خاص آغاز شده و برخی مراکز به توزیع اینگونه لوازم میپردازند. متأسفانه صنعت لوازمالتحریر در ایران منسجم، با برنامه و همراه با تشکلی قوی نیست و این امر موجب شده جولان بازارهای وارداتی بیشتر شود. اگر قصد برآورد حجم گردش مالی صنعت لوازمالتحریر و نوشتافزار را داریم، کافی است از مهدکودک تا مقطع دبیرستان به تعداد دانشآموزان توجه کنیم و برای هرکدام متوسط هر سال فقط ۳۰ هزار تومان برای تهیه لوازمالتحریر در نظر بگیریم. حالا در همین مقطع درمییابیم با حدود ۱۳ میلیون نوآموز و دانشآموز موجود در ایران حدود ۵۰۰ میلیارد تومان گردش مالی داریم؛ اما سهم تولیدکنندگان ایرانی تنها پنج درصد از کل این بازار است.
البته نباید فراموش کنیم ارقام بیشتر از این برآورد میشود؛ چون لوازم و تجهیزات اداری و البته نوشتافزار دانشگاهی در این میان گنجانده نشده است. لازم است بدانیم قاچاق لوازمالتحریر فقط واردات شبانه یا پنهانی نیست؛ چون امروز کماظهاری ارزش کالاهای وارداتی معضلی به مراتب بزرگتر است که باید خوب به آن دقت داشته باشیم.
غیر از مسئله قاچاق و واردات، متأسفانه دلالان زیادی پایشان به فروش لوازمالتحریر باز شده است که هیچ هماهنگی هم با اتحادیه ندارند؛ بنابراین گاهی اجناسی با قیمت و کیفیت نامناسب عرضه میشود. عرضه کالاهایی که روی آنها عکس نامناسب و مسائل ضد فرهنگی قرار دارد نیز بیشتر از طریق این افراد صورت میگیرد که این اتفاق به ویژه در نمایشگاهها بسیار به چشم میخورد.
مسئله دیگر در اقتصاد و بازار لوازمالتحریر، رکود و گرانی فراوان است. امسال جمعیت ۱۴/۵ میلیون نفری دانشآموزان هم نتوانسته بازار رکودزده نوشتافزار را تکان دهد؛ در حالی که طی سالهای گذشته بسیاری از دانشآموزان با کیسههای پر، از مغازههای لوازمالتحریرفروشی خارج میشدند؛ در سال جاری تنها اقدام به خرید ضروریات میکنند؛ طوریکه بسیاری از خانوارها فرزندان خود را متقاعد کردهاند تا با استفاده از وسایل سالهای گذشته خود، لالهای سرخ بر تخته سیاه مدرسه بکشند.
امسال خیابانها پر شده بود از خریدارانی که دفتر و خودکاری را برمیدارند، قیمت را از فروشنده میپرسند و در نهایت با تکان دادن سر، به نشانه راضی نبودن از اجناس آن را به جای خود بازمیگردانند. هر ساله در ماه شهریور، بازار خرید و فروش لوازمالتحریر داغ میشود؛ اما امسال شرایط دیگر مانند سابق نبود؛ البته قیمت لوازمالتحریر از سال گذشته تاکنون چند برابر شده و مصرفکنندگان را در تأمین مایحتاج تحصیلی ناتوان کرده است. در این شرایط فروشندگان میگویند امسال به حدی قیمت لوازمالتحریر افزایش یافته که مصرفکنندگان تمایلی برای رفع نیازهای تحصیلی فرزندانشان ندارند؛ به عبارت دیگر، به نوعی امسال کمترین خرید در بخش نوشتابزار بوده است. مسئله مهم این است که با وجود گرانی، بسیاری از خانوادهها که چند فرزند دانشآموز دارند، توانایی خرید لوازمالتحریر و لباس فرم و تهیه کیف و کفش مدرسه را همزمان ندارند؛ بنابراین به نظر میرسد باید برای قاچاق، واردات، گرانی زیاد و فشار به خانوار در این حوزه، هم امسال و هم از اکنون برای سال بعد فکری شود.