▼ حرف روز
نظمی که در حال شکل‌گیری است
تحولات اخیر در روابط بین‌الملل که با شیوع کرونا آغاز و با جنگ اوکراین شدت گرفت سیاست خارجی آمریکا را با چالش‌های جدی مواجه نموده است، چالشی برخاسته از بی‌معنایی سیاست تفکیک جهان به دو بخش «ما» و «دیگران»، مایی درستکار و متحد در مقابل دیگرانی شرور و متفرق؛ همان که جرج بوش بعد از حملات ۱۱ سپتامبر آن را این طور تعبیر می‌کرد: «یا با ما هستید یا علیه ما». «مای» غربی امروز دیگر معنا و محکمی گذشته را ندارد این را همان روزی که در اوج کرونا دولت‌های غربی محموله‌های ماسک را از یکدیگر کش می‌رفتند می‌شد فهمید و البته امروز آمریکا بی‌توجه وضعیت اروپای وحشت‌زده که در آستانه زمستان سرد با بحران انرژی روبهرو است تنها سیاست‌های خود را دنبال می‌کند این گزاره معنای جدی‌تری به خود می‌گیرد.
در حالی روز گذشته مقامات آلمانی هشدار دادند در صورت تداوم قطع جریان انتقال گاز روسیه به این کشور، برلین با بحران جدی انرژی روبهرو خواهد شد با این حال در چشمان بایدن که که در جمع هوادارانش علیه ترامپ سخن می‌گفت هیچ نگرانی از بابت این موضوع دیده نمی‌شد. نگرانی که او را وادار کند تا در رفتارش برای کاهش تنش با دو کشور قدرتمند گازی یعنی روسیه و ایران انعطافی از خود نشان دهد. اما در مقابل و در حالی که غرب رفته‌رفته پیوندهای پیشین خود را از دست می‌دهد «دیگران» به بهانه‌های مختلف در حال شکل دادن یک هویت جدید هستند، کانونی از بازیگران ریز و درشت که حداقل در این موضوع که باید قواعد و زمین بازی تحمیلی گذشته را عوض کرد متفق‌القولند. طیفی از پیوندهای استراتژیک اقتصادی و نظامی که نظم پیشساخته شده و حاکمیت بلامنازع غرب را به روز پایان دعوت می‌کنند.
اما کار به همین سادگی هم نیست. با اینکه جهان دچار تحولات گوناگون شده اما آن چیزی که تغییر نکرده آن است که پیروزی تصادفی نیست و در نهایت تیمی برنده است که بهترین بازیکنان و بهترین استراتژی را در اختیار دارد بنابراین اکنون که توپ نظم جهانی در هوا معلق است این فرصت طلایی را داریم تا سهم خود را در دنیای فردا تعریف کنیم. بی‌تردید آنچه که اتفاق می‌افتد این است که آنهایی که سرعت و هوشیاری بیشتری به خرج داده‌اند نتیجه بازی را به نفع خود رقم می‌زنند.
(حسین حسینی‌نژاد)
▼ گزارش روز
مذاکره به وقت اروپا
ساعاتی پس از ارائه پاسخ ایران به متن پیش‌نویس توافق احتمالی رفع تحریم‌ها و ارسال آن برای اتحادیه اروپا، واشنگتن که عموماً تلاش دارد توپ را در موضوع مذاکرات وین در زمین ایران بیاندازد، مدعی شد که پاسخ ایران سازنده نبوده است.
گزاره‌های خبری: 1ـ علی واعظ مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران که به دموکرات‌ها گرایش دارد، با انتشار توئیتی نوشت: «متأسفانه با این پاسخ ایران، فرصت صادرات نفت ایران به اروپا در زمستان امسال هم از دست رفت.» 2ـ یوسف عزیزی پژوهشگر دانشگاه ویرجینیاتک آمریکا نیز نوشت: «برای کی از دست رفت، اروپایی‌ها؟ حق‌شان هست یاد بگیرند بعد از گذشت 8 دهه از پایان جنگ جهانی دوم، نباید همچنان چشم و گوش بسته پیرو سیاست‌های جهانی آمریکا باشند! اگر کمی استقلال سیاسی داشتند و بر مبنای منافع ملی مردم خودشان تصمیم می‌گرفتند، حتما زمستان بهتری پیشروی اروپایی‌ها می‌بود.» 3ـ فرشته صادقی خبرنگار سابق پرس‌تی‌وی و الجزیره، نظر نسبتا همسویی با واکنش فوق از خود نشان داده و نوشته است: «چون برای ایران امکان صادرات نفت به اروپا خیلی آپشن مهمی نیست، کارکرد رفع تحریم نفت برای ایرانیان، امکان صادرات رسمی و بیشتر به کشورهای دوست و شرکای سیاسی است.» 4ـ کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت دولت دوازدهم در پاسخ به توئیت واعظ نوشت: «نگران نفت زمستان جایی که حتی دارو و تجهیزات پزشکی و پانسمان کودکان ایرانی مبتلا به بیماری پروانه‌ای را دریغ می‌کنند، نباشید.»
گزاره تحلیلی: تابستان اروپا با خشکسالی گذشت، اما زمستان بدون گاز و برق، مهیب‌تر و مرگبارتر به نظر می‌رسد. مقامات اروپایی به خوبی متوجه میشوند که فرا رسیدن فصل سرما اهرم فشار مضاعفی روی آنان خواهد بود. علاوه بر این وضعیت بیکاری و تورم در انگلستان، هلند، آلمان و فرانسه و بسیاری از کشورهای اروپایی در حال تصاعد است. در این میان اروپا به جای آنکه به فکر خود باشد به تابعی از رفتار آمریکایی‌ها بدل شده و همین باعث شده است که به جای آنکه به تعدیل و کنترل آمریکا بیندیشد گاه هیزم آتش آمریکایی‌ها می‌شود.
نکته پایانی؛ اکنون زمان به نفع آمریکا و اروپا نیست که سخن از فرصت ایران برای صادرات نفتش به اروپا به میان آید، بلکه صحبت از دست برتر ایران در مذاکرات و پیگیری پذیرش شروط به حقش برای احیای برجام است؛ در شرایط کنونی مذاکره به وقت اروپاست نه ایران. بنابراین آنچه ایران به عنوان درخواست مطرح کرده مبتنی بریک عقلانیت و واقع‌بینی است. برای هیچ بازیگر بین‌المللی قابل پذیرش نیست توافقی را به امضا برساند که قرار است اهرم فشار طرف مقابل در دستانش باقی بماند.
(حسین عباسیان)
▼ خبر ویژه
موج‌سواری با اخبار جعلی
رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی درخواست روسیه از ایران برای ترک مراکز نظامی در سوریه را تکذیب کرد. نورنیوز نوشت: حضور مستشاری ایران در سوریه با هماهنگی دولت این کشور و با هدف مبارزه با تروریسم صورت گرفته و همکاری راهبردی ایران، سوریه و روسیه در مبارزه با تروریسم در منطقه به‌ویژه در شامات همچنان با قدرت ادامه دارد. روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن به نقل از منابع ناشناس مدعی شده بود که روسیه از ایران خواسته مراکز نظامی در غرب استان حماه سوریه و همچنین پایگاه‌های خود در مرکز و غرب سوریه را ترک کنند. رسانه‌های غربی نیز سوار بر موج این خبر، مدعی شدند که این درخواست روسیه در پی افزایش حملات هوایی منتسب به رژیم صهیونیستی در هفته‌های اخیر و با هدف جلوگیری از هدف قرار گرفتن نیروهای ایرانی صورت گرفته است.
▼ اخبار
1ـ تسلیحات آمریکا در بازار سیاه
زنگ خطر نشت تسلیحات و کمک‌های مالی به اوکراین به بازار سیاه، به صدا در آمد. به تازگی خبرنگاران بلومبرگ با شان اودانل، سرپرست بازرسی کل پنتاگون گفت‌وگویی در این زمینه داشته‌اند. وظیفه اصلی اودانل هم اکنون جلوگیری از تقلب، اتلاف و نشت در زمینه سلاح‌های ارسالی به اوکراین است. پنتاگون این مأموریت را به وی در واکنش به گزارش‌هایی درباره نشت عظیم پول و تسلیحات ارسالی به کیف به «بازارهای سیاه» در اروپای شرقی و خاورمیانه سازماندهی کرده است. بر اساس این گزارش کیف نه تنها سلاح‌های سبک، بلکه سیستم‌های ضد هوایی و ضد تانک و حتی هواپیماهای بدون سرنشین تهاجمی اهدایی را نیز در بازارهای سیاه به فروش رسانده است. فروش تسلیحات اعطایی آمریکا و کشورهای اروپایی به اوکراین در بازار سیاه موضوع تازه‌ای نیست، اما با توجه به اینکه مافیای اوکراین در همه حوزه‌ها از سال‌ها پیش در جهان معروف بود و این مافیا حتی جنگنده و سامانه‌های پدافندی را به صورت قاچاق و برخی کشورها می‌فروختند، انتقال چنین تسلیحاتی کار سختی نیست این مافیا به افراد بانفوذ در حکومت متصل و دسترسی به همه چیز برای آنها آسان است.
2ـ آزادی‌خواهی یا قانون جنگل؟
انتشار یک سند از 50 سال پیش از برخی متفکران فرانسوی نشان می‌دهد که درخواست فرانسویان برای جرم‌زدایی از رواج بی‌بندوباری و کودک آزاری، مربوط به امروز نیست! 80 تن از چهره‌های فرهنگی و روشنفکری فرانسه مثل فوکو، ژان پل سارتر، دریدا، لویی آلتوسر، رولان بارت، سیمون دوبوار، ژیل دلوز، ژاک رانسیر و لیوتار در ۲۳ مه ۱۹۷۳ نوشتند: «تبدیل پدوفیلیا به یک تابو، مصادره تحمل‌ناپذیر هستی و معنای زیست انسانی است. حیف است که کودکان به سبب نقش‌هایی که جامعه برای آنها تدوین و تببین کرده نتوانند از تجارب جنسی آزاد با بزرگسالان برخوردار شوند!» نکته جالب اینکه این نویسندگان و آثار آنها منابعی است که توسط برخی نیروهای دانشگاهی و نخبگانی ما تبلیغ و ترویج می‌شود.
3ـ اختلاف تاکتیکی یا راهبردی؟
مایا کارلین کارشناس و تحلیلگر صهیونیست در یادداشتی تحلیلی نسبت به تحولات منطقه و مذاکرات هسته‌ای به اختلاف آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها اشاره کرده و معتقد است که اختلاف بین آمریکایی‌ها یک اختلاف تاکتیکی و نه راهبردی است. این نویسنده صهیونیست معتقد است: «آمریکا می‌گوید باید زمان خرید، اسرائیل می‌گويد نمی‌توانید زمان بخرید و وضع بدتر می‌شود، آمریکا می‌گوید ساخت بمب اتم توسط ایران خط قرمز است، اسرائیل می‌گويد رسیدن ایران به آستانه هسته‌ای خط قرمز است، این چیزی است که امروز اتفاق افتاده و ایران به آستانه هسته‌ای رسیده، سال‌ها این مطلب را می‌گفتیم و کسی در جهان حرف‌مان را باور نمی‌کرد.»
4ـ پایان فتنه و یک ادعا
علی‌هاشم روزنامه‌نگار عرب در پاسخ به اینکه چگونه بحران پدید آمده در عراق به سرعت تمام شد ادعای قابل تأملی را مطرح کرد. او در مقاله‌ای به علت درخواست ناگهانی مقتدی الصدر از حامیانش برای پایان درگیری با رقبای شیعه و تخلیه منطقه سبز بغداد پرداخته که این درخواست به دنبال یک تماس تلفنی از سوی سیدحسن نصرالله صورت گرفته بود. این روزنامه‌نگار حوزه خاورمیانه نوشت: منابع آگاه در پایتخت‌های عراق و لبنان که خواستند نام‌شان فاش نشود، هر دو تأکید کردند که جنبش حزب‌الله لبنان در روزهای گذشته نقش مهمی در مهار فوران جنگ داخلی شیعیان در عراق داشته است.
5ـ تخته گاز قیمت انرژی
قیمت گاز مایع (ال‌ان‌جی) در بازارهای آسیایی طی دو ماه گذشته دو برابر شد و به ۶۴ دلار برای هر میلیون بی‌تی‌یو (یکی از واحدهای اندازه‌گیری انرژی، معادل 26/8 متر مکعب گاز) رسید. این رقم در اروپا در هفته جاری به بالای ۸۳ میلیون بی‌تی‌یو اوج گرفته است. برای مقایسه، قیمت گاز در اوایل سپتامبر سال گذشته حدود ۱۵ دلار و در ماه مشابه سال ۲۰۲۰ حدود ۳ دلار بود. این افزایش قیمت در حالی است که هنوز سرمای پاییز و زمستان آغاز نشده و بسیاری از کارشناسان معتقدند با شروع این ایام قیمت حامل‌های انرژی بیش از این خواهد شد.
▼ اخبار کوتاه
◄ زبان دنیا را چه کسی می‌فهمد؟/ براساس آمار رسمی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران؛ در پایان دولت احمدی‌نژاد ۳۳۲۹ میلیون دلار بوده است که در سال اول دولت روحانی به ۱۳۹۴ میلیون دلار و در سال دوم به ۹۴۵ میلیون دلار رسید. این رقم در شروع دولت دوم روحانی ۲۴۳۰ میلیون دلار و در سال آخر هم ۲۴۰۰ میلیون دلار شد. نکته مهم اینکه این رقم در سال اول دولت رئیسی به ۴۸۰۰ میلیون دلار رسیده است. چه کسی زبان دنیا را بهتر می‌فهمد؟
◄ حب‌الحسین یجمعنا/ بعد از انتشار کلیپ‌هایی در عراق تحت عنوان بی‌احترامی و تمسخر زائران ایرانی توسط برخی رسانه‌های تفرقه‌انگیز، قبیله بنی‌اسد اعلام کرد که اجازه نمی‌دهد کسی به زوار اباعبدالله الحسین(ع) بی‌احترامی کند. زیرا عهد و پیمانی با امام حسین(ع) بسته‌اند که از زوار با هر تابعیتی عرب يا عجم باشند تا ظهور حجت(عج) استقبال و تکریم کنند.
◄ آمریکای خیالی یا واقعی؟/ بی‌بی‌سی نوشت: «در ایالت می‌سی‌سی‌پی به مردم گفتن به خاطر ورود سیلاب به تصفیه‌خانه، با دهان بسته دوش بگیرید! بعد از سیل، قریب به ۲۰۰ هزار نفر در جکسون‌ویل آب سالم برای آشامیدن ندارند.» یک کاربر در واکنش به این خبر نوشت این آمریکای واقعی است نه آمریکای هالیوودی.
◄ یاوه‌گویی وزیر یانکی‌ها/ ️وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد ما از بسته شدن تحقیقات آژانس حمایت نمی‌کنیم. در حال هماهنگی با شرکای خود درباره آینده توافق هسته‌ای هستیم. ما اسرائیل را از مسیر توافق هسته‌ای آگاه می‌کنیم و هیچ تغییر جدیدی وجود ندارد. توافق هسته‌ای موجب نادیده گرفتن برنامه موشکی ایران نمی‌شود.
◄ ردپای صهیونیست‌ها در قطر/ هواپیمای عملیات خارجی سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی در دوحه پایتخت قطر به زمین نشست. بهمن ماه نیز رسانه‌ها از ورود هواپیمای موساد به قطر خبر داده بودند. این درحالی است که مسئولان قطر بارها بر نداشتن ارتباط با رژیم صهیونیستی تأکید کرده‌اند..
◄ تنها راه فرار صهیونیست‌ها؟/ یک خاخام صهیونیست در برنامه تلویزیونی با توجه به اشاره به شرایط سخت برای صهیونیست‌ها گفت: «ایران ما را محاصره کرده و تنها راه فرار ما به سمت دریا است. در دوره‌ای نیستیم که معجزه اتفاق بیفتد فقط باید فریاد زده و از خدا کمک بخواهیم.»
◄ کارکنان دولت صاحب مسکن میشوند/ معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد تمام وزرای دولت موظف هستند تا یک بسته و برنامه مشخص از نحوه تأمین منابع و زمین مورد نیاز برای خانه‌دار شدن کارکنان وزارتخانه خود ارائه دهند.
◄ ایران سلمان و حاج قاسم/ رانیا العسال خبرنگار و فعال رسانه مصری گفت چیزی که از ایران می‌دانم این است که به ما سلمان فارسی و قاسم سلیمانی داد و امت اسلامی هر دو را پذیرفت.
