تاریخ انتشار : ۰۵ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۲۳:۲۸  ، 
کد خبر : ۲۷۴۷۱۶
ايران و 1+ 5 بر سر «راه‌حل‌ها» به تفاهم رسيدند

پایان شیرین 8 روز سخت


رئیس‌جمهور کشورمان پس از قرائت بیانیه تفاهم سیاسی ایران و 1+5 از زحمات محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه و علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی تشکر کرد. در صفحه توئیتر منتسب به حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان توئیتی با این مضمون منتشر شد: «تماس تلفنی با وزیر امورخارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی و تشکر از زحمات شبانه‌روزی آنان و اعضای تیم مذاکرکننده در آستانه اعلام بیانیه مشترک.» سیزده به در سال 94 دروغ نبود؛ 13 فروردین سال 94 ابهام نداشت و صراحت و صداقت آن در شادی مردم پس از قرائت بیانیه و در زمانی که به خیابان‌ها آمدند و فریاد زدند؛ «روحانی زنده‌باد، ظریف پاینده باد» هویدا شد.

ماه‌ها ایران و کشورهای 1+5 برای رسیدن به توافقی در حوزه هسته‌ای با یکدیگر بر سر میز مذاکره نشستند و بحث کردند اما این 8 روز آخر بوی دیگری داشت. اعتماد و تبحر تیم مذاکره‌کننده و نشانه‌ها، به اندازه‌ای بود که «آرمان» در واپسین روزهای سال 93 رسیدن به یک نتیجه را محتمل دانست و برخی رسانه‌های بین‌المللی هم با استناد به همین پیش‌بینی آرمان از به نتیجه رسیدن مذاکرات تحلیل‌های خود را به رشته نگارش درآوردند.

اگرچه برگه‌ای به نام توافقنامه به امضای طرفین نرسید اما بیانیه‌ای صادر و قرائت شد که محتوای آن به تائید ایران و کشورهای دیگر که دور میز مذاکره بودند رسید. پس از مدت‌ها انتظار برای رفع مشکلات و اختلاف‌نظرها برای حل بحران هسته‌ای روز پنجشنبه 13 فروردین ایران و 1+5 بعد از هشت روز مذاکرات نفس‌گیر درنهایت اعلام کردند که قادر به دستیابی به توافق جامع هسته‌ای هستند. بر این اساس دو طرف بر سر موضوعات عمده و کلیدی مطرح در چارچوب توافق جامع به تفاهم رسیدند. هنوز هیچ جزئیاتی از مذکرات قرار نیست منتشر شود و کارشناسان هیات‌های مختلف در یکی دو هفته آینده به میز مذاکرات برای نگارش متن توافق باز‌می‌گردند.

همه می‌خواستند توافق شود و کشوری قائل به تداوم چالش‌ها نبود البته برخی کاسبان تحریم ازجمله رژیم‌صهیونیستی تمام تلاش خود را در راستای به نتیجه نرسیدن مذاکرات انجام دادند و آنچه برای آنها حاصل شد بی‌اعتنایی کشورهای موثر در مذاکرات به این تلاش‌ها بود. چنانکه پس از قرائت بیانیه، رژیم‌صهیونیستی بار دیگر ادعاهای بی‌اساسش را پس از تفاهم سیاسی ایران و ١+٥، تکرار کرد. وزیر امور استراتژیک و راهبردی رژیم‌صهیونیستی پس از اعلام بیانیه مشترک ایران و ١+٥ در لوزان گفت: لبخندها در لوزان نمی‌تواند این واقعیت شوم را کنار بگذارد که ایران دادن هرگونه امتیازی درباره برنامه هسته‌ای‌اش را رد کرده است و به تهدید اسرائیل و دیگر کشورهای منطقه ادامه می‌دهد.

یووال اشتاینتز ادامه داد: ما به تلاش‌های خود ادامه خواهیم داد تا بتوانیم از توافق نهایی جلوگیری کنیم. فارغ از این کارشکنی‌های بدون معنا، ظریف و تیم مذاکره‌کننده طبق آنچه مقامات عالی کشور از آنها خواسته بودند به وعده‌های خود عمل کردند و در 13 فروردین بود که جامعه متوجه خبر خوش در بهار شد! رئیس‌جمهور کشورمان پس از انتشار خبر نتایج مذاکرات هسته‌ای در لوزان سوئیس نوشت؛ نگارش پیش‌نویس( توافق) فورا آغاز خواهد شد که تا 30 ژوئن به پایان برسد. دکتر حسن روحانی در صفحه توئیتر خود نوشت؛ راه‌حل‌ها بر روی پارامتر‌های کلیدی به دست آمده است. وی افزود: نگارش پیش‌نویس فورا آغاز خواهدشد که تا سی ژوئن به پایان برسد.

خلاصه‌ای از مجموع راه‌حل‌های تفاهم شده

جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 متشکل از چین، روسیه، فرانسه، آمریکا، انگلیس و آلمان در چارچوب عناصر مندرج در برنامه اقدام مشترک مورخ 24 نوامبر 2013 و متعاقب فرایند طولانی مذاکراتی پیچیده و طولانی در ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی، به مجموعه‌ای از راه‌حل‌های لازم جهت نیل به برنامه جامع اقدام مشترک در شهر لوزان سوئیس دست یافتند. مجموعه متضمن این راه‌حل‌ها جنبه حقوقی نداشته و صرفا راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم خواهد ساخت. بر این اساس تدوین برنامه جامع اقدام مشترک با مبنا قرادادن این راه‌حل‌ها در آینده نزدیک آغاز خواهد شد.

تداوم برنامه هسته‌ای ازجمله غنی‌سازی

درچارچوب راه‌حل‌های موجود، هیچ یک از تاسیسات و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمی‌شود و فعالیت‌های هسته‌ای ایران در تمامی تاسیسات هسته‌ای ازجمله نظنز، فردو، اصفهان و اراک ادامه خواهد یافت. این راه‌حل‌های جامع، ادامه برنامه غنی‌سازی در داخل کشور را تضمین می‌کند و بر این اساس جمهوری اسلامی ایران قادر خواهد بود مطابق مفاد برنامه جامع اقدام مشترک تولید صنعنی سوخت هسته‌ای خود را برای تامین سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای ادامه دهد. بر اساس راه‌حل به دست آمده، دوره زمانی برنامه جامع اقدام مشترک درخصوص برنامه غنی‌سازی ایران 10 ساله خواهد بود.

در طول این مدت، تعداد بیش از 5000 ماشین سانتریفیوژ در نظنز به تولید مواد غنی‌شده در سطح 67/3 درصد ادامه خواهند داد. ماشین‌های اضافه بر این تعداد و زیرساخت‌های مرتبط با آنها جهت جایگزینی با ماشین‌هایی که در طول این زمان آسیب می‌بینند، جمع‌آوری و تحت نظارت آژانس نگهداری خواهد شد. همچنین ایران قادر خواهد بود ذخایر موجود مواد غنی‌شده خود را برای تولید مجتمع سوخت هسته‌ای یا صادرات آنها به بازارهای بین‌المللی در قبال خرید اورانیوم اختصاص دهد. براساس راه‌حل‌های به دست آمده ایران برنامه تحقیق و توسعه خود را روی ماشین‌های پیشرفته ادامه خواهد داد و مراحل آغاز و تکمیل فرایند تحقیق و توسعه سانتریفیوژهایIR-4، IR-5 ،6IR- و IR-8 را در طول دوره زمانی 10 ساله برنامه جامع اقدام مشترک ادامه خواهد داد.

تاسیسات فردو

براساس راه‌حل‌های بدست آمده تاسیسات هسته‌ای فردو به مرکز تحقیقات هسته‌ای و فیزیک پیشرفته تبدیل خواهد شد. بیش از 1000 ماشین سانتریفیوژ و تمامی زیرساخت آنها در فردو حفظ و نگهداری خواهند شد که از این میان دو آبشار سانتریفیوژ در چرخش خواهند بود. همچنین نیمی از تاسیسات فردو با همکاری برخی از کشورهای(1+5) به انجام تحقیقات پیشرفته هسته‌ای و تولید ایزوتوپ‌های پایدار که مصارف مهمی در صنعت، کشاورزی و پزشکی دارد، اختصاص پیدا می‌کند.

رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک

مطابق راه‌حل‌های موجود؛ رآکتور تحقیقاتی اراک آب سنگین باقی خواهد ماند و با انجام بازطراحی ارتقاء یافته و روزآمد خواهد شد. در بازطراحی رآکتور ضمن کاهش میزان تولیدی پلوتونیوم، کارآیی رآکتور اراک به میزان قابل‌توجهی افزایش پیدا خواهد کرد. بازطراحی رآکتور اراک در چارچوب یک برنامه زمان‌بندی مشخص و در قالب یک پروژه بین‌المللی مشترک تحت مدیریت ایران آغاز و پس از آن بلافاصله ساخت آن شروع و در چارچوب یک برنامه زمان‌بندی تکمیل خواهد شد. تولید سوخت رآکتور اراک و اعطای گواهی بین‌المللی سوخت رآکتور ازجمله موارد این همکاری‌های بین‌المللی خواهد بود. از طرف دیگر، کارخانه تولید آب سنگین نیز مانند قبل به کار خود ادامه خواهد داد.

پروتکل الحاقی

ایران درجهت شفافیت و اعتمادسازی به‌صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را به‌صورت موقت اجرا نموده و در ادامه فرآیند تصویب این پروتکل طبق یک جدول زمانی در چارچوب اختیارات رئیس‌جمهور و مجلس به تصویب خواهد رسید.

لغو تحریم‌ها

براساس راه‌حل‌های به‌دست آمده، پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک، تمامی قطعنامه‌های شورای امنیت لغو خواهد شد و همه تحریم‌های اقتصادی و مالی چندجانبه اروپا و یکجانبه آمریکا ازجمله تحریم‌های مالی، بانکی، بیمه، سرمایه‌گذاری و تمامی خدمات مرتبط با آنها در حوزه‌های مختلف ازجمله نفت، گاز، پتروشیمی و خودروسازی فورا لغو خواهند شد.

همچنین تحریم‌ها علیه اشخاص حقیقی و حقوقی، سازمان‌ها، نهادهای دولتی و خصوصی تحت تحریم‌های مرتبط هسته‌ای ایران ازجمله؛ بانک مرکزی، سایر موسسات مالی و بانکی، سوئیفت، کشتیرانی و هواپیمایی جمهوری اسلامی، کشتیرانی نفت به‌طور همه‌جانبه فورا برداشته خواهند شد. همچنین کشورهای عضو گروه (1+5) متعهد هستند از وضع تحریم‌های جدید در موضوع هسته‌ای خودداری نمایند.

همکاری‌های بین‌المللی

همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران از جمله با اعضای 1+5 در حوزه ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای، رآکتور تحقیقاتی، گداخت هسته‌ای، ایزوتوپ‌های پایدار، ایمنی هسته‌ای، پزشکی و کشاورزی هسته‌ای و... امکان‌پذیر و ارتقا پیدا خواهند کرد. بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک، دسترسی ایران به بازار جهانی، عرصه‌های تجاری، مالی، دانش فنی و انرژی نیز فراهم خواهد شد.

زمان‌بندی اجرای برنامه جامع اقدام مشترک

با پایان یافتن این مرحله از مذاکرات، تدوین پیش‌نویس برنامه جامع اقدام مشترک تا بازه زمانی 10 تیر در آینده نزدیک آغاز خواهد شد. با نهایی شدن متن، برنامه جامع اقدام مشترک در قالب قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد تائید قرار خواهد گرفت. جهت لازم‌الاجراشدن برنامه جامع اقدام مشترک برای تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد، این قطعنامه همچون قطعنامه‌هایی که علیه ایران تصویب شده بودند تحت ماده 41 فصل هفتم منشور ملل متحد تصویب خواهد شد تا بتواند قطعنامه‌های قبلی را لغو کند.

طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت، به یک دوره زمانی آماده‌سازی برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک نیاز خواهند داشت. پس از طی مرحله آماده‌سازی و همزمان با شروع به اجرای اقدامات هسته‌ای از سوی ایران در یک روز تعیین شده لغو تمامی تحریم‌ها به‌طور خودکار به اجرا درخواهد آمد. در چارچوب راه‌حل‌های به دست آمده؛ برای بازگشت‌پذیری متقابل تعهدات مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک در صورت نقض تعهدات از سوی هر یک از طرف‌ها سازوکار لازم پیش‌بینی شده است.

همه تحریم‌ها لغو می‌شود

وزیر امورخارجه کشورمان پس از قرائت بیانیه مشترک با 1+5 در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: کلیه تحریم‌ها لغو خواهد شد و این یک دستاورد بزرگ برای تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران است. محمدجواد ظریف با بیان اینکه ایران فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود را ادامه می‌دهد، گفت: رآکتورهای ما باید پیشرفته‌‌تر شوند و ما به تعهدات خود درخصوص فردو متعهد هستیم. ما به تمام تعهدات خود پایبند خواهیم بود. وی در ادامه افزود: در مقابل باید تمام تحریم‌های شورای امنیت و آمریکا و اروپا برداشته شود.

ظریف با بیان اینکه راه‌حل‌ها براساس بازی برد - برد تعیین شده است، خاطرنشان کرد: براساس راه‌حل‌ها کلیه تحریم‌ها علیه کشورمان پایان می‌یابد و همزمان برنامه هسته‌ای ایران ادامه پیدا می‌کند، اما اقداماتی برای اطمینان‌سازی جامعه بین‌المللی انجام می‌گیرد. غنی‌سازی در نطنز ادامه می‌یابد و بیش از هزار سانتریفیوژ در فردو فعالیت خود را ادامه می‌دهند، بدون اینکه غنی‌سازی انجام دهند. ظریف در ادامه با اشاره به اینکه رآکتور اراک، آب سنگین باقی می‌ماند، افزود: ما رآکتور اراک را بازسازی و بازطراحی می‌کنیم و در این روند اعضای 1+5 و سایر کشورها با ما همراه خواهند بود.

وی در پاسخ به سوالی درباره نحوه تعامل ایران و آمریکا نیز گفت: اینکه بگوییم روابط ایران و آمریکا بعد از مذاکرات چه می‌شود بحث دیگری است، ما در این مذاکرات فقط با آمریکا درباره مسائل هسته‌ای گفت‌وگو کردیم. ما معتقدیم هر گفت‌وگویی باید براساس احترام متقابل باشد و کشورها به امضای خود احترام بگذارند. ما نیازمند تصمیمات شجاعانه هستیم.

ظریف همچنین در پاسخ به این پرسش که اگر طرف مقابل توافق را نقض کند ایران چه اقدامی انجام می‌دهد، اظهارکرد: در توافقی که در سه ماه آینده تدوین می‌شود پیش‌بینی‌هایی درخصوص نقض توافق درنظر گرفته خواهد شد. درصورت مشاهده عدم رعایت توافق، ایران این امکان را دارد که اقدام مشابهی انجام دهد. او با اشاره به اینکه حرکت‌های غیرمنطقی علیه ملت ایران باید متوقف شود، اظهار کرد: ما نمی‌خواهیم ناملایمت‌های جهانی علیه ایران ادامه یابد. ما برای گرفتن حق خود مذاکره کردیم و با یک جلسه 9 ساعته رکوردی در مذاکرات ثبت کردیم. امیدوارم به‌زودی وضعیت بهتری حاکم شود.

وزیر امورخارجه پیشین آمریکا با حمایت از تفاهم سیاسی حاصل شده میان ایران و گروه 1+5، گفت: این تفاهم مشترک گامی است مهم در جهت دستیابی به یک توافق هسته‌ای جامع. هیلاری کلینتون پس از آنکه ایران و گروه 1+5 اعلام کردند توانسته‌اند به یک تفاهم سیاسی مشترک بر سر برنامه هسته‌ای ایران و چگونگی لغو تحریم‌های بین‌المللی این کشور دست یابند با انتشار بیانیه‌ای قویاً از این تفاهمنامه حمایت کرد. بر اساس این گزارش کلینتون که یکی از نامزدهای احتمالی حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده آمریکا به‌شمار می‌آید در بیانیه خود آورده است: من قویاً از این تفاهم به‌عنوان گامی که موجب افزایش امنیت در آمریکا و جامعه بین‌المللی می‌شود، حمایت می‌کنم.

پایان قطعنامه شورای امنیت

هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد: باتصویب یک قطعنامه جدید در شورای امنیت سازمان ملل متحد، همه قطعنامه‌های پیشین این شورا درباره برنامه هسته‌ای ایران لغو خواهد شد. فدریکا موگرینی با قرائت بیانیه مشترک مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و 1+5 افزود: از 22 مارس تا دو آوریل در سوئیس جمع شدیم تا راه‌حل‌هایی برای رسیدن به یک توافق جامع برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران و برداشتن تحریم‌ها پیدا کنیم. وی تاکید کرد: براساس این راه‌حل‌ها میزان غنی‌سازی اورانیوم محدود خواهد شد و تجهیزات غنی‌سازی در نطنز نخواهد بود و ایران متعهد می‌شود که بر اساس چارچوبی که دو طرف توافق کردند اقدام کند.

موگرینی تصریح کرد: همکاری‌های بین‌المللی در راستای پژوهش و تشویق و یک مجموعه بین‌المللی به ایران کمک خواهد کرد برای تجهیزات آب سنگین اراک که سطح آن به سطح مورد نیاز فعالیت‌های نظامی نباشد. وی گفت: برای بازرسی فعالیت‌های ایران و نیز با توجه به پروتکل الحاقی معاهده عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای ایران، یک نظام بازرسی طراحی خواهد شد. موگرینی افزود: ایران در یک گام بین‌المللی استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای و نیز امنیت هسته‌ای فعالیت خواهد کرد.

وی اظهار کرد: همه تحریم‌های هسته‌ای در چارچوب این توافق قرار خواهد گرفت. موگرینی تاکید کرد که یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد به قطعنامه‌های پیشین پایان خواهد داد. وی اظهار کرد: درباره اقدام مشترک هم در سطح سیاسی و هم در سطح کارشناسان متعهد به همکاری با ایران هستیم.

اوباما چه گفت؟

رئیس‌جمهور آمریکا توافق با ایران در لوزان سوئیس را یک توافق تاریخی خواند. باراک اوباما پس از قرائت بیانیه‌ پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران با 6 قدرت جهانی در لوزان سوئیس در رابطه‌با مذاکرات هسته‌ای با ایران تصریح کرد: آمریکا امروز توانست به همراه متحدان و شرکایش با ایران به یک تفاهم تاریخی برسد که اگر کامل اجرا شود، ایران را از دستیابی به سلاح هسته‌ای بازمی‌دارد. من به‌عنوان رئیس‌جمهور و فرمانده کل، مسئولیتی بزرگ‌تر از حفظ امنیت مردم آمریکا ندارم.

من متقاعد شدم اگر این چارچوب به توافق جامع بینجامد کشورمان و متحدان ما و نیز جهان امن ‌تر خواهند بود. او ضمن طرح برخی ادعاها افزود: جمهوری اسلامی ایران برنامه‌ هسته‌ای خود را برای دهه‌ها به پیش برده است. زمانی که رئیس‌جمهور شدم ایران هزاران سانتریفیوژ فعال داشت که می‌توانست بمب هسته‌ای تولید کند و هم‌چنین ایران در آن زمان یک تاسیسات زیرزمینی را هم مخفی نگه داشته بود.

به‌صورت روشن از آن زمان گفتم که ما آماده‌ حل این مساله از راه دیپلماتیک هستیم اگر ایران به طور جدی بر سر میز مذاکره بیاید. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین گفت: زمانی که این اتفاق نیفتاد، ما جهان را برای اعمال شدیدترین تحریم‌ها در تاریخ متحد کردیم؛ تحریم‌هایی که تاثیر چشمگیری بر اقتصاد ایران گذاشت. البته تحریم‌ها به تنهایی نمی‌توانست برنامه‌ هسته‌ای ایران را متوقف کند اما به بازگشت ایران به میز مذاکره کمک کرد.

به خاطر تلاش‌های دیپلماتیک ما، جهان در کنار ما ایستاد و ما به‌ همراه قدرت‌های اصلی جهان مثل انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین همراه با اتحادیه اروپا به میز مذاکره رفتیم. یک‌سال قبل با توافقی توانستیم گامی برای متوقف کردن پیشرفت برنامه‌ هسته‌ای ایران برداریم. عده‌ای می‌گفتند که این توافق موقت شکست خواهد خورد، در عوض دقیقا همانطوری که هدف‌مان بود به نتیجه رسیدیم. ما امروز پس از ماه‌ها دیپلماسی اصولی به چارچوب توافق دست یافتیم و این توافق خوبی است.

اوباما با بیان این که امروز ایالات متحده و متحدان آن با ایران به یک توافق تاریخی رسیده‌اند، ادامه داد: این یک توافق خوب است، در چارچوبی که نمی‌گذارد ایران به سوی فعالیت نظامی برود. او ادامه داد: برای فعالیت هسته‌ای ایران خواهان شفافیت شده‌ایم. از این به بعد فعالیت‌های‌مان بر اساس اعتماد خواهد بود. البته بسیاری از مسائل در دو سه ماه آینده شفاف‌تر خواهد شد. ایران دیگر نمی‌تواند پلوتونیومی برای فعالیت هسته‌ای تولید کند. ایران دیگر رآکتور آب سنگین نخواهد داشت. این توافق جلوی غنی‌سازی را خواهد گرفت و تا دو سوم آن را کاهش می‌دهد.

اوباما همچنین گفت: تا نهایی کردن این مساله چند ماهی فرصت داریم اما با خیال راحت می‌توانیم بگوییم نگرانی‌ نخواهد بود مگر اینکه ایران تخطی کند. حتی یک میلی‌متر هم ببینیم تخطی داشته‌ است، تحریم‌ها بازمی‌گردد. این بهترین راه دفاع در برابر فعالیت‌های هسته‌ای خواهد بود. رئیس‌جمهور آمریکا با تاکید بر «ضرورت شفافیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران» خاطرنشان کرد: فعالیت‌های هسته‌ای ایران باید از توافق پیروی کند. اگر مشکوک شویم که خارج از چارچوب توافقات فعالیتی دارد تصمیم دیگری خواهیم گرفت. ایران باید بپذیرد که این کاری عادی است.

وی در ادامه تصریح کرد: ما مدت‌ها تلاش کردیم که شفافیت نداشتن ایران را که ممکن است برای جامعه‌ جهانی خطرساز باشد اعلام کنیم. اوباما ضرورت تحریم‌های وارده بر ایران را به دلیل آنچه شفاف نبودن ایران در مساله‌ هسته‌ای می‌خواند دانست و گفت: فعالیت‌های ایران در هر زمینه‌ای باید شفاف و قانونمند شود. ما بحث‌های قضایی و مشکلات دیگری هم با ایران داریم که طی ماه‌های آینده روی ‌آن کار خواهیم کرد. از الان تا 11 تیر روی این توافق مشترک کار می‌کنیم. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین ادامه داد: اگر بازرسی‌ها و شفافیت‌ها ادامه پیدا کند و ایران آن گونه که طی مذاکرات نشان داده رفتار کند، تحریم‌ها برداشته می‌شود.

من از مسئولان خودم می‌خواهم تا کنگره و مردم ایالات متحده را در رابطه با این توافق توجیه کنند. او توافق با ایران را درجهت امنیت آمریکا و دیگر کشورهای جهان دانست و خاطرنشان کرد: برای امنیت ایالات متحده و دیگر کشورهای جهان این کار را کرده‌ایم. آن چیزی که باعث نگرانی ما بود جنبه‌ نظامی فعالیت‌های ایران بوده است که ممکن بود خاورمیانه را به مشکل بیندازد. ما باید مطمئن شویم فعالیت‌های نظامی ایران به‌گونه‌ای نخواهد بود که مشکل‌ساز باشد. بنابراین در یک چارچوب زمانی ما باید روی آن کار کنیم.

اوباما با بیان اینکه ایران حق دارد برنامه‌های صلح‌آمیز خود را ادامه دهد، گفت: مساله دیگری که مطرح است، توجهاتی ‌است که به ایران می‌شود. ما از ایران انتظار نداریم تا مساله هسته‌ای‌اش را نابود کند. ایران حق دارد تا برنامه‌های صلح‌آمیزش را ادامه دهد؛ چراکه ایالات متحده مقابل بحث‌های غیرمتعارف هسته‌ای می‌ایستد و نه مسائل صلح‌آمیز. البته در این مسیر ما با منتقدانی روبه‌رو بودیم که به ما می‌گفتند چرا مذاکره می‌کنید و برای حل این مساله از چنین تاکتیکی استفاده می‌کنید؟ وی ادامه داد: ما در مدت دو دهه اخیر به‌گونه‌ای با مسائل هسته‌ای ایران دست به گریبان بوده‌ایم.

من همیشه تاکید کرده‌ام که جلوی فعالیت‌های نظامی ایران می‌ایستم و این کار را نیز کرده‌ام. اما ما همیشه باید بهترین را انتخاب کنیم. رئیس‌جمهور آمریکا خطاب به مردم ایران اظهار کرد: از ابتدای ریاست‌جمهوری‌ام بر منافع مشترک ایالات متحده با این کشور تاکید کرده‌ام. حتی درباره‌ فتوای آیت‌ا... خامنه‌ای که درباره‌ ممنوعیت سلاح هسته‌ای بوده گفته‌ام که این موضوع را به‌عنوان یک پایه جهت راهکاری عملی باید در نظر گرفت. اوباما ادامه داد: این توافق برای مردم ایران و جهان خوب است. اطمینان نداشتن و احترام نگذاشتن در رابطه با یکدیگر به جایی نمی‌انجامد و این احترام است که در رابطه با چنین موضوعاتی کار می‌کند.

ایالات متحده و متحدانش بر چنین اساسی کار می‌کنند البته نتانیاهو انتقاداتی داشته است. دستاوردهای امروز او را راضی خواهد کرد. هیچ جنبه‌ غیر امنیتی برای او وجود ندارد. من تیم خودم را خواهم فرستاد و او را راضی می‌کنم که دیگر فعالیت ایران نه‌نتها برای اسرائیل بلکه برای عربستان و شورای‌ همکاری خلیج‌‌فارس نیز به هیچ وجه مخاطره‌آمیز نخواهد بود. شرایط با ثبات‌تری وجود دارد. رئیس‌جمهور آمریکا در ارتباط با کنگره آمریکا اظهار کرد: طبیعتا اعمال تحریم‌ها تاثیرگذار بوده ‌است. در هفته‌های آتی از کری می‌خواهم تا با کنگره جلسات بیشتری داشته باشد.

تاکید می‌کنم مواردی وجود دارد که از سیاست مهم‌تر است و آن واقعیت‌هایی که مردم آمریکا و امنیت آن را تشکیل می‌دهد. من و اعضای دولتم در جلسات با ایران تاکید داشته‌ایم که باید بر اساس عقل صحبت کنیم. من فکر می‌کنم که مردم آمریکا می‌دانند و می‌فهمند که راه‌حل دیپلماتیک از همه بهتر است. نباید از مذاکره ترس داشت. اوباما در پایان یادآور شد: مردم آمریکا جنگ سرد و مذاکرات ریچارد نیکسون را به‌ یاد دارند. در آن زمان یکسری مذاکراتی انجام شد که نتیجه بخش بود و جلوی خونریزی‌های زیادی را گرفت. یکسری از توافقات جهان را امن‌تر می‌کند.

روز بزرگی است

وزیر امورخارجه آمریکا 13 فروردین را روز بزرگی خواند. جان کری گفت: به پارامترهایی دست یافتیم که ثابت کند برنامه هسته‌ایران صرفا صلح‌آمیز است. وی افزود: ما امروز به یک پیشرفت خیلی مهم در این مساله رسیده‌ایم. ما به توافقی درباره پارامترهای کلیدی رسیده‌ایم که به جامعه بین‌المللی تضمین خواهد داد، برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. جان کری همچنین در پاسخ به مخالفت‌های کنگره آمریکا با توافق هسته‌ای با ایران به سی‌ان‌ان، گفت: من فکر نمی‌کنم که کنگره مانع از این توافق شود و این غیرمسئولانه است که اجازه دهیم سیاست‌بازی‌ها، حقایق، علم و واقعیت‌هایی که اکنون ممکن است را خراب کند.

سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا هم با اشاره به توافق هسته‌ای حاصل شده میان ایران و گروه 1+5 گفت: به آنچه در یک هفته گذشته انجام داده‌ایم، افتخار می‌کنیم. ماری‌ هارف با اعلام خبر بازگشت تیم مذاکره کننده آمریکا به کشورش در صفحه توئیتر خود نوشت؛ به آنچه در مذاکرات هسته‌ای با ایران در یک هفته گذشته انجام داده‌ایم، افتخار می‌کنیم. این سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در ادامه نوشت: هنوز کار زیادی برای انجام دادن وجود دارد. وزیر خارجه و رئیس‌جمهور فرانسه از تفاهم سیاسی ایران و 1+5 استقبال کردند.

لوران فابیوس و فرانسوا اولاند، اعلام کردند که در این مرحله به پیشرفت‌های مثبتی دست یافته‌اند اما هنوز جای کار باقی است. هنوز نیاز به انجام کار پیش از دستیابی به یک توافق قابل قبول است. بان کی‌مون در قامت دبیرکل سازمان ملل وسولانا، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا تفاهم سیاسی ایران و 1+5 را تبریک گفتند.

به خبرسازی‌ها توجه نشود

وزیر امورخارجه کشورمان ساعتی پیش از ترک لوزان تاکید کرد: فکت شیت (بیانیه آمریکا پس از اعلام تفاهم سیاسی ایران و 1+5) در دور قبل هم بویی از واقعیات نداشت. محمدجواد ظریف قبل از ترک سوئیس در صفحه فیسبوکش نوشت؛ سلام دوستان از سایت‌ها و رسانه‌ها تقاضا می‌کنم که به خبرسازی‌ها توجه نکنند. فراموش نکنید که Fact Sheet در دور قبل هم بویی از واقعیات نداشت. وزیر امورخارجه کشورمان در پاویون دولت فرودگاه مهرآباد هم گفت: قرار نیست در مذاکره و توافق یک طرف تمام امتیازات را بگیرد و طرف مقابل تسلیم شود.

محمدجواد ظریف گفت: در دور آخر گفت‌وگوهایی که در سوئیس داشتیم، به لطف خداوند و دعای خوبان و با هدایت‌های مقام معظم رهبری و حمایت‌های بی‌نظیر ایشان از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و راهنمایی‌های ایشان به تیم مذاکره کننده و همچنین حمایت شجاعانه رئیس‌جمهور از مذاکرات، این امکان برای ما فراهم شد که به یک مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها برای رسیدن به توافق جامع دست یابیم. وزیر امورخارجه کشورمان با اشاره به صحبت‌های وزیر امورخارجه آمریکا درمورد عدم توانایی غرب در به زانو درآوردن ایران، اظهار کرد: دیدید و شنیدید که کری بار دیگر رسماً اعلام کرد که ما نمی‌توانیم مردم ایران را به زانو دربیاوریم.

ظریف با بیان اینکه «قرار نیست در مذاکره و توافق یک طرف تمام امتیازات را بگیرد و طرف مقابل تسلیم شود»، افزود: ما افتخار می‌کنیم که هیچ‌گاه تسلیم نخواهیم شد اما چنین تصوری هم نداریم که می‌توانیم در مذاکره طرف مقابل را به تسلیم در برابر خود واداریم. وی گفت: یکی از اهدافی که ما دنبال می‌کردیم این بود که برنامه هسته‌ای ایران ادامه پیدا خواهد کرد و هیچ یک از تأسیسات ما تغییر نخواهد کرد. وی با اشاره به ماهیت قطعنامه‌های شورای امنیت، گفت: همه این قطعنامه‌ها خواستار توقف قطعی برنامه غنی‌سازی ایران، توقف رآکتور اراک و بسته شدن تأسیسات فردو بودند اما به حول و قوه الهی هیچ یک از این خواسته‌ها عملی نخواهد شد.

ظریف خاطرنشان کرد: نطنز به غنی‌سازی ادامه خواهد داد و حتی یک روز کار نطنز متوقف و یا تعلیق نخواهد شد. وزیر امورخارجه کشورمان با بیان اینکه فردو به کار خود ادامه خواهد داد، خاطرنشان کرد: زمانی نام فردو برای طرف مقابل مساوی بود با خطری بزرگ. اما امروز به کار خود ادامه خواهد داد و بحثی از بسته شدن فردو مطرح نیست و متجاوز از 1000 سانتریفیوژ با تمام تأسیسات در فردو باقی خواهد ماند. ظریف همچنین تأکید کرد: این توافق هنوز در مرحله تدوین است و اگر بتوانیم با لطف خدا و دعای ائمه و امام زمان(عج) و همه مردم و هدایت‌های رهبری و ریاست‌جمهوری به نتیجه برسیم آن زمان، زمانی است که توافق نهایی حاصل می‌شود و پس از آن نیز مدتی به اندازه چند ماه به دلیل اقداماتی که ما و طرف مقابل باید انجام دهیم تا زمان اجرایی شدن توافق فاصله خواهد داشت.

ظریف همچنین اظهار کرد: زمانی که توافق نوشته می‌شود یک امکانی وجود خواهد داشت که اگر طرف مقابل به ما گفتند که ما می‌توانیم تحریم‌ها را برگردانیم ما هم به صراحت می‌توانیم پس از گذشت یک روند از اجرای تعهدات خود امتناع کنیم. در همین راستا تصمیم‌های لازم در توافق نهایی وجود خواهد داشت تا حقوق و منافع مردم حفظ شود.

طلوع خورشید علم و فناوری

رئیس سازمان انرژی اتمی هم پس از رسیدن به تهران با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 و تفاهم طرفین بر سر موضوعات مطرح شده، اظهار کرد: پس از انقلاب شکوهمند اسلامی یک‌بار دیگر شاهد طلوع خورشید علم و فناوری بودیم. علی‌اکبر صالحی خاطرنشان کرد: گروه مذاکره‌کننده توانست با حمایت‌ها و هدایت‌های مقام معظم رهبری و حمایت‌های رئیس‌جمهور و پشتیبانی‌های ملت بزرگوار با اتکا به خدا و برخورداری از این پشتیبانی‌ها توانست با قدرت و عزت و سرافرازی و سربلندی دستاوردی چشمگیر به دست آورد.

وی با اشاره به تلاش‌های محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در طول مذاکرات، خاطرنشان کرد: این یک تقدیر الهی بود که در چنین فرصتی، چنین شخصیتی در رأس دستگاه دیپلماسی کشور باشد و با همت خود و استفاده از تجارب گذشته به زیبایی ملت را از گردنه‌های موجود عبور دهد. رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه یک‌بار دیگر شاهد طلوع خورشید علم و فناوری بودیم، خاطرنشان کرد: ما پس از انقلاب شکوهمند اسلامی یک بار دیگر شاهد طلوع خورشید علم و فناوری در چالش‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران هستیم. ما می‌رویم و بر سکوی پرش قرار گرفته‌ایم؛ چه در تعاملات بین‌المللی و چه در ارتباط با مسائل تکنولوژی، فناوری، تجارت و اقتصاد.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات