یادداشت: تفسیر سخنان رهبر ایران درباره روند اجرای توافق

پایگاه بصیرت: گروه ترجمه- پایگاه اینترنتی المانیتور 28 ژوئن 2015 (7 تیر) در مقاله‌ای به گفت‌وگوهای هسته‌ای و چشم‌انداز لغو تحریم‌ها پرداخت و نوشت: به موازات آنکه مذاکره‌کنندگان ایران و گروه 1+5 برای رسیدن به توافق هسته‌ای جامع تلاش می‌کنند، نگرانی‌هایی، به‌ویژه پس از سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای ظهور کرده است. سال گذشته همین موقع بود که سخنان رهبر ایران درباره ضرورت غنی‌سازی نهایی برای 190 هزار سو نگرانی‌هایی به‌وجود آورد؛ البته رهبر ایران از ارائه چهارچوب زمانی مشخص برای چنین طرح‌هایی امتناع کرد. بسیاری از روزنامه‌نگاران و تحلیلگران سیاسی در واکنش به سخنرانی اوایل این هفته رهبر ایران، سخنرانی ایشان به‌ویژه درباره تحریم‌ها را تضعیف مذاکره‌کنندگان خود توصیف کردند. در این واکنش‌ها بر این بخش از سخنان رهبر ایران تمرکز شد که «تحریم‌های اقتصادی، مالی و بانکی (مرتبط با شورای امنیت یا کنگره یا دولت آمریکا) باید بلافاصله پس از امضای توافق لغو شود» و «لغو تحریم‌ها به اجرای تعهدات ایران منوط نباشد».

در ادامه مقاله آمده است: این اظهارات درحالی مطرح شده است که رهبر ایران خطوط قرمز این کشور را تشدید کرده و به‌دنبال امتیازهای یک‌جانبه غربی‌ها از آغاز ماه آینده است. رهبر، رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران همگی اظهارات دقیقاً مشابهی درباره لغو تحریم‌ها مطرح کرده‌اند. افزون‌براین، درصورتی‌که اظهارات رهبر ایران در فضای سخنرانی‌اش به‌طور کلی در نظر گرفته نشود و عبارات وی درباره توافق‌‌نامه احتمالی به‌طور دقیق تفسیر نشود، امکان اشتباه در تفسیر این سخنان وجود دارد. به همین طریق وی درباره تحریم‌های غربی نیز گفت: «لغو تحریم‌ها مراحل مختلف اجرایی دارد و ما این موضوع را می‌پذیریم» و افزود، «اجرای لغو تحریم‌ها باید همسو با اجرای تعهدات مورد توافق ایران باشد». تأییدیه رهبر ایران درباره ضرورت زمانی برای غرب به‌منظور حفظ تعهداتش، زمانی اهمیت زیادی می‌یابد که در فضایی تفسیر شود که وی آن را «امضای توافق» تعریف می‌کند. منابع ایرانی که نخواستند نام‌شان فاش شود، گفتند: حتی اگر توافق حاصل شود، چیزی در وین امضا نخواهد شد. آنها متذکر شدند، آمریکا روندی داخلی برای تأیید توافق دارد و اگر چنین شد، گروه 1+5 و ایران می‌توانند تعهدات‌شان را اجرا کنند.

در پایان مقاله آمده است: مطابق گفته این منابع، این روند زمان‌بر خواهد بود، برای نمونه، کاهش تعداد سانتریفیوژها نمی‌تواند ظرف چند روز صورت گیرد. افزون‌براین، به موازات آغاز اقدامات دو طرف، سازوکاری برای تضمین این نکته وجود دارد که در تاریخی مورد توافق، هنگامی که توافق اجرایی تلقی خواهد شد، دو طرف به تعهدات خود عمل خواهند کرد. منابع ایرانی گفتند: رهبر ایران در سخنرانی خود به تاریخ اجرای توافق اشاره داشته است. آنها افزودند، ایران همچنان به‌دنبال صدور قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در تأیید توافق است. این خوانش از روند اجرای توافق نهایی با تأکید رهبر ایران بر اجرای همزمان تعهدات ازسوی دو طرف هم‌خوانی و انطباق دارد. گفتنی است، این موضوع با اظهارات مقامات آمریکایی نیز درباره اینکه چیزی در وین امضا نخواهد شد، مطابقت دارد.

اخبار و تحلیل‌ها: کسانی که ادعا کرده‌اند، بیانات امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) تضعیف‌کننده مذاکره‌کنندگان ایرانی است، معیار ارزیابی‌شان شاخص‌های غربی است، حال آنکه این بیانات براساس شاخص‌های اسلامی ایرانی با سختی‌هایی که برای دو طرف ایجاد می‌کند، در نهایت مددکار مذاکره‌کنندگان ایرانی است؛ زیرا طرف غربی متوجه می‌شود به‌راحتی و بدون دادن امتیازهای ویژه نمی‌تواند به خطوط قرمز ایران نزدیک شود. اصل در توافق نیز موازنه است؛ توافقی که اجرای تعهدات ایران را پس از امضای آن خواستار باشد و انجام تعهدات طرف مقابل را به طی روند قانونی کشورش منوط کند، توافق نامتوازن و کاملاً مردود و مضحک است. نامتوازن‌بودن توافق، مشکل آمریکایی است که باید هزینه آن را خودشان بپردازند نه ایران.